شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم ‏شده است و هریک از صاحبان سهام درقبال تعهدات شرکت ‏تنها به اندازه مبلغ اسمی سهام خود دارای مسئولیت ‏می¬باشند.

مجامع عمومی در شرکت¬های سهامی

شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم ‏شده است و هریک از صاحبان سهام درقبال تعهدات شرکت ‏تنها به اندازه مبلغ اسمی سهام خود دارای مسئولیت ‏می¬باشند. شرکت¬های سهامی به دو نوع تقسیم می¬شوند:‏
• شرکت¬های سهامی عام که مؤسسین آنها قسمتی از ‏سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم ‏تأمین می¬کنند ؛ و
• شرکت¬های سهامی خاص که تمام سرمایه آنها در موقع ‏تأسیس تنها توسط مؤسسین تأمین می¬گردد. ‏
تصمیمات کلی که به وسیله مدیران این شرکت¬ها اتخاذ می ‏شود و همچنین خط مشی سالیانه باید به اطلاع و‎ ‎تصویب ‏دارندگان سهام شرکت برسد که این امر ازطریق برگزاری ‏مجامع عمومی  انجام می¬شود.‏
براساس ماده 72 قانون تجارت "مجمع عمومی شرکت¬های ‏سهامی از اجتماع صاحبان سهام تشکیل می شود و مقررات ‏مربوط به حضور عده لازم برای تشکیل مجمع عمومی و آراء ‏لازم جهت اتخاذ تصمیمات در اساسنامه معین خواهد شد ‏مگر در مواردی که به¬موجب قانون تکلیف خاص برای آن ‏مقرر شده باشد."‏
در شرکت¬ها سه نوع مجمع عمومی وجود دارد که عبارتند ‏از:‏
• مجمع عمومی مؤسس؛
• مجمع عمومی عادی؛ و ‏
• مجمع عمومی فوق¬العاده.‏
مجمع عمومی مؤسس
رسیدگی به موارد زیر جز وظایف مجمع عمومی مؤسس می¬‏باشد:‏
‏1-‏ رسیدگی به گزارش مؤسسین و تصویب آن و نیز انجام ‏پذیره¬نویسی اولیه سهام شرکت و تادیه مبالغ لازم؛
‏2-‏ تصویب طرح اساسنامه شرکت و اصلاح آن؛
‏3-‏ انتخاب اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت؛ ‏و
‏4-‏ تعیین روزنامه کثیرالانتشار شرکت که تا تشکیل ‏اولین مجمع عمومی ¬عادی هرگونه دعوت و اطلاعیه¬های ‏بعدی برای سهامداران در آن منتشر خواهد شد.‏
در مجمع عمومی مؤسس حضور عده¬ای از پذیره¬نویسان که که ‏حداقل نصف سرمایه شرکت را تعهد نموده باشند ضروری ‏است. در این مجامع تمامی مؤسسین و پذیره¬نویسان حق ‏حضور دارند، هرسهم دارای یک رأی بوده و همه تصمیمات ‏با رأی دوسوم آرای حاضرین اتخاذ خواهد شد.‏
البته باید توجه داشت که در شرکتهای سهامی خاص ‏تشکیل مجمع عمومی مؤسس الزامی نیست. ‏
‏ ‏
مجمع عمومی عادی
مجمع عمومی عادی باید حداقل سالی یک بار در موقعی که ‏در اساسنامه پیش بینی شده است  برگزار ¬شود. به ‏استناد ماده 86 قانون تجارت، اتخاذ تصمیم نسبت به ‏کلیه امور شرکت بجز آنچه که در صلاحیت مجمع عمومی مؤسس ‏و فوق العاده است با مجمع عمومی عادی شرکت می باشد، ‏از جمله وظایف و اختیارات این مجمع بقرار زیر می ‏باشد: ‏
‏1-‏ تصویب ترازنامه و صورت¬حسابهای شرکت؛ ‏
‏2-‏ انتخاب یا تجدید انتخاب مدیر یا مدیران؛ ‏
‏3-‏ انتخاب و تجدید انتخاب بازرس یا بازرسان و عزل ‏آنها؛
‏4-‏ تقسیم منافع شرکت؛ ‏
‏5-‏ تعیین خط مشی شرکت و تصویب و یا اقدام به هر ‏عملی که به صلاح شرکت است مشروط بر‎ ‎این که در ‏صلاحیت‎ ‎مجمع‎ ‎عمومی فوق العاده‎ ‎نباشد؛‎ ‎
‏6-‏ سایر امور مربوط به حسابهای سال مالی؛
‏7-‏ اتخاذ تصمیم درباره پیشنهادهایی که ممکن است در ‏حدود قانون و اساسنامه شرکت از طرف مدیران و ‏یا بازرسان و صاحبان سهام مطرح شود؛ و ‏
‏8-‏ تعیین روزنامه جهت درج آگهی های شرکت در سال ‏آینده. ‏
در مورد اکثریت لازم جهت تشکیل مجمع عمومی عادی و ‏اتخاذ تصمیمات آن برای تشکیل مجمع عمومی عادی حضور ‏دارندگان حداقل بیش از نصف سهامی که حق رای دارند ‏ضروری است، مگر در مورد انتخاب مدیران و بازرسان که ‏اکثریت نسبی کافی خواهد بود.‏
‏ اگر در اولین دعوت حد نصاب حاصل نشده باشد مجمع  ‏باید برای بار دوم  دعوت شود. این¬بار مجمع با حضور ‏هر عده از صاحبان سهام که حق رای دارند رسمیت خواهد ‏داشت و به¬شرط اینکه در دعوت دوم نتیجه دعوت اول قید ‏شده باشد، اخذ تصمیم در چنین جلسه ای اعتبار قانونی ‏دارد.  ‏

مجمع عمومی فوق العاده ‏
گاهی در خلال سال مالی برای اتخاذ تصمیم در باره ‏اموری از قبیل استعفاء مدیر یا بازرس که در وظیفه و ‏صلاحیت مجمع عمومی عادی است، دعوت مجمع عمومی عادی ‏بطور فوق العاده ضرورت یافته و در این مورد نیز ‏هیأت مدیره و همچنین بازرس یا بازرسان شرکت با توجه ‏به¬ماده 92 مکلف به دعوت مجمع عمومی عادی بطور فوق ‏العاده خواهند بود. ‏
طرز رسیدگی و اتخاذ تصمیم عیناً مشابه مجامع عادی بوده ‏که قبلاً توضیح داده شد، ولی از لحاظ حد نصاب، در مجمع ‏عمومی فوق العاده دارندگان بیش از نصف سهامی که حق ‏رای دارند باید حاضر باشند. اگر در اولین دعوت حد ‏نصاب مذکور کا مل نشد مجمع برای بار دوم دعوت می¬شود ‏و به¬شرط آنکه در دعوت دوم نتیجه دعوت اول قید شده ‏باشد، با حضور دارندگان بیش از یک سوم سهام دارای ‏حق رای رسمیت یافته و اتخاذ تصمیم خواهد نمود. تصمیمات ‏مجمع عمومی فوق¬العاده همواره با اکثریت دو سوم آراء ‏حاضر در جلسه رسمی معتبر خواهد بود. البته قابل ذکر ‏است که حد نصاب قانون را از لحاظ حداقل می توان در ‏اساسنامه بالا برد. در این صورت حدنصاب ذکر شده در ‏اساسنامه درمورد اتخاذ تصمیمات راجع به سرمایه شرکت ‏یا انحلال قبل از موعد آن منحصراً درصلاحیت مجمع عمومی ‏فوق العاده می¬باشد، لذا از وظایف و اختیارات مجمع ‏عمومی فوق العاده موارد زبر قابل بررسی است:‏
‏1-‏ تبدیل نوع شرکت؛ ‏
‏2-‏ افزایش یا کاهش سرمایه؛
‏3-‏ تغییر یا اصلاح اساسنامه؛ ‏
‏4-‏ انحلال شرکت؛ و
‏5-‏ تغییر حقوق نوع مخصوص از سهام ‏

دعوت و تشکیل جلسات ‏
دعوت مجمع عمومی باید از طریق نشر آگهی در روزنامه ‏کثیرالانتشاری که آگهی¬های مربوط به‏‎ ‎شرکت در آن درج ‏می گردد و در درجه اول توسط هیأت مدیره به عمل آید. ‏چنانچه هیأت مدیره مجمع عمومی عادی سالانه را در موعد ‏مقرر دعوت نکند بازرس یا بازرسان مکلفند راساً نسبت ‏به دعوت مجمع مزبور اقدام نمایند. البته افراد فوق¬‏الذکر می توانند در مواقع مقتضی نیز مجمع عمومی عادی ‏را بطور فوق¬العاده دعوت نمایند. همچنین دارندگان یک¬‏پنجم سهام نیز می توانند آگهی دعوت در روزنامه را ‏بدهند. در آگهی دعوت صاحبان سهام برای تشکیل مجمع ‏عمومی دستور جلسه و تاریخ و محل تشکیل مجمع با ذکر ‏ساعت و نشانی کامل قید می¬گردد. باید توجه داشت که ‏فاصله بین انتشار آگهی دعوت نامه‎ ‎مجمع‎ ‎عمومی‎ ‎و تاریخ ‏تشکیل آن نباید از ده روز کمتر و از چهل روز بیشتر ‏باشد.‏
قبل از تشکیل مجمع عمومی هر صاحب سهمی که به حضور در ‏مجمع عمومی تمایل داشته باشد، باید با ارائه ورقه سهم ‏یا تصدیق موقت مربوط به خود به شرکت مراجعه و ورقه ‏ورود به جلسه را دریافت نماید. بنابراین اشخاصی حق ‏ورود به جلسه مجمع عمومی را دارند که قبلاً ورقه ورودی ‏دریافت‎ ‎نموده باشند. در دفتر مجمع صورت کامل سهامداران ‏و تعداد‎ ‎سهام‎ ‎و‎ ‎تعداد آراء هر یک از حاضرین قید و به ‏امضاء آنان می رسد. درکلیه مجامع‎ ‎عمومی حضور وکیل یا ‏قائم مقام قانونی صاحب سهم و حضور نمایندگان‎ ‎شخصیت‎ ‎حقوقی‎ ‎به¬شرط ارائه مدرک وکالت یا نمایندگی، به¬منزله ‏حضور خود صاحب سهم است‎.‎

حق رأی‎ ‎
هر شریکی به تناسب سهمی که دارد، دارای حق رأی می¬‏باشد. مثلاً شریکی‎ ‎که یک سهم دارد، یک حق رأی و شریکی ‏که پنجاه سهم دارد پنجاه حق رأی خواهد‎ ‎داشت. ولی ‏گاهی ممکن است که شرکاء حق حضور داشته باشند اما ‏دادن رأی در مجامع عمومی‎ ‎مشروط به داشتن تعدادی از‎ ‎سهام‎ ‎باشد. مثلاً مقرر‎ ‎شده باشد کسی که دارای ده سهم ‏یا بیشتر است حق رأی دارد، برای جلوگیری از تضییع حق‎ ‎صاحبان سهام کم ، چنین شرکائی حق دارند با یکدیگر ‏متفق شده و یک نفر را از میان خود‎ ‎برای دادن رأی ‏معین نمایند. در مورد انتخاب مدیران ، قانون روش ‏خاصی را مقرر داشته به این صورت که تعداد آراء هر ‏رأی دهنده در عدد مدیرانی که باید انتخاب شوند‎ ‎ضرب ‏می شود و حق¬رأی هر رأی¬دهنده برابر با حاصل ضرب ‏مذکور خواهد بود. رأی¬دهنده می¬تواند آراء خود را به ‏یک نفر بدهد یا آن را بین چند نفری که مایل است ‏تقسیم کند و‏‎ ‎اساسنامه‎ ‎شرکت نمی تواند خلاف این ترتیب ‏را مقرر دارد‎.‎

اداره جلسات مجامع عمومی
مجامع عمومی توسط هیأت رئیسه¬ای مرکب از یک رئیس، یک ‏منشی و دو ناظر اداره می شود. درصورتیکه ترتیب ‏دیگری در اساسنامه پیش بینی نشده باشد، ریاست مجمع ‏با رئیس هیأت مدیره خواهد بود. مگر در مواقعی که ‏انتخاب یا عزل بعضی از مدیران یا کلیه آنها جزء ‏دستور جلسه مجمع باشد. در این صورت رئیس مجمع از بین ‏سهامداران حاضر در جلسه به اکثریت نسبی انتخاب ‏خواهد شد ناظران لزوماً از بین صاحبان سهام انتخاب ‏خواهند شد. ولی الزامی وجود ندارد که منشی جلسه ‏صاحب سهم باشد. اعضاء هیأت مدیره منتخب نیز باید از ‏بین سهامداران باشند. ‏
قانون¬گذار پیش بینی نموده است که هر گاه در مجمع ‏عمومی تمام موضوعات مندرج در صورت¬جلسه منجر به اخذ ‏تصمیم نشود، هیأت رئیسه مجمع می تواند با تصویب مجمع ‏اعلام تنفس نموده و تاریخ جلسه بعد را که نباید دیرتر ‏از دو هفته باشد تعیین کند. تمدید جلسه محتاج به دعوت ‏و آگهی مجدد نیست و در جلسات بعد مجمع با همان حد نصاب ‏جلسه اول رسمیت خواهد داشت. منشی جلسه از مذاکرات و ‏تصمیمات مجمع عمومی صورت¬جلسه¬ای تهیه می¬کند که باید به ‏امضای هیأت رئیسه مجمع برسد و یک نسخه از آن در دفتر ‏شرکت نگهداری شود.‏