منبع: |
فارس |
تاریخ: |
1390-02-17 |
الزام جهانی شدن حرفه حسابرسی و 4اقدام برای ارتقای سیستمهای حسابداری علی رحمانی در گفت و گوی تفصیلی با خبرنگار اقتصادی فارس، با بیان اینکه حسابرسان و استاندارد های حسابرسی یکی از مقوله های اساسی در نظام ها و رسوایی های مالی بشمار می روند اظهار داشت: حسابرسان مستقل وظیفه بررسی و اعتبار بخشی به صورت های مالی ناشران را دارند و در گزارش های خود نسبت به منصفانه و مطلوب بودن صورت های مالی در تمام زمینه های با اهمیت اظهار نظر می کنند. موسسات حسابرسی مستقل از طریق ارائه اطمینان بخشی معقول راجع به صورت های مالی شرکت های سهامی، نقش کلیدی در بازار سرمایه ما ایفا می کنند. وی ادامه داد: بنابراین حفظ موسسات حسابرسی حرفه ای سرزنده و سالم به لحاظ اقتصادی، برای بازار حیاتی است. چرا که اگر کارکرد حسابرسی از بین برود سرمایه گذاران، شرکت های سهامی عام و بازارهای مالی صدمه خواهند خورد. به گفته وی سرزندگی کارکرد حسابرسی از طریق عوامل مختلفی همچون انتظارات غیر واقعی در مورد دقت صورت های مالی و نیز محدودیت های ذاتی در خصوص توانایی حسابرسان برای کشف تقلبات و تبانی ها تهدید می شود. *لزوم جهانی شدن حرفه حسابرسی استادیار دانشگاه الزهرا با اشاره به اینکه یکی از موضوعات دیگر جهانی شدن حرفه حسابرسی است که بر کیفیت و استقلال آن تاثیر خواهد گذاشت خاطر نشان کرد: دولت و مراجع ذیربط به خصوص وزارت اقتصادباید از جهانی شدن موسسات حسابرسی ایران حمایت کنند. اگر چه برند سازی جدید می تواند مهم باشد ولی در کوتاه مدت امکان مشارکت و استفاده از برند های خارجی برای موسسات حسابرسی ایران باید فراهم شود. رحمانی افزود: نظارت بر حرفه حسابرسی نیز یکی از موضوعات پر چالش است. سازمان بین المللی کمیسیون های اوراق بهادار(Iosco) و نیز سازمان بین المللی نظارت بر حسابرسان که توسط سازمان بورس اوراق و بهادار 6 کشور بزرگ تشکیل شده بر نظارت مستقل بر کار حسابرسان تاکید دارند. به گفته وی در آمریکا نیز پس از رسوایی مالی انرون، قانون ساربینز اکسلی تصویب شد که بر اساس آن یک نهاد عمومی(PCAOB) تحت نظارت کمسیون بورس اوراق بهادار آمریکا مسؤل تدوین استانداردهای حسابرسی و نظارت بر حسابرسان شرکت های سهامی عام شد. *مهمترین مسائل حسابرسان و استانداردها در رسوایی های مالی مدیرعامل سابق شرکت بورس تهران در ادامه اظهارات خود، مهمترین مسائل راجع به حسابرسان و استانداردهای حسابرسی در جریان رسوایی های مالی طرح شده را مدنظر قرار داد و گفت: درحالی نظارت بر مؤسسات حسابرسی و این که مکانیزم های نظارت فعلی برای ترویج کیفیت بالا، استقلال و سلامت در فرآیند حسابرسی کافی نیست که کمیته حسابرسی، هیأت مدیره یا مجمع سهامداران و نقشی که در تعیین حسابرسی مستقل و نظارت بر فرآیند حسابرسی ایفا می کنند. رحمانی با بیان اینکه اثر بخشی استانداردهای حسابرسی و اینکه برای کشف تقلبات احتمالی و انواع تقلباتی که به طور معقول انتظار کشف آن می رود رهنمود های کافی وجود دارد ادامه داد: گردش حسابرس در حالی شانس اعمال رویه های نادرست یا غفلت را کاهش می دهد که حسابرسان متعدد برای ناشران با عملیات فرامرزی یا شرکت های تابعه متعدد، چگونگی کاهش مشکلات ناشی از وجود حسابرسان متعدد، ساختار صنعت حسابرسی ، حسابرسی بی کیفیت در نتیجه ادغام، ایجاد خدشه به استقلال حسابرسان در نتیجه کوچک بودن به دلیل ریسک تجاری بالا از دیگر مسائل مهم حسابرسان و استانداردهای حسابرسی در رسوایی های مالی است. *الزامات 6گانه افشای صورت های مالی و غیر مالی وی خاطر نشان کرد: برخی از رسوایی های مالی شامل قصور ناشران عمومی در افشای اطلاعاتی است که سرمایه گذاران هنگام سرمایه گذاری می خواهند از آن مطلع شوند.درچند رسوایی مالی هم ناشران در شرایطی از افشای اندازه هر یک از بدهی های خود امتناع کرده بودندکه در بسیاری از این رسوایی ها، ناظمان اوراق بهادار ادعا می کنند ناشران اطلاعات دقیقی برای سرمایه گذاران افشا نکرده اند یا وضع خود را بهتر از آنچه بود، نشان دادند. این درحالی است که ناظمان اوراق بهادار امروزه بر روش مبتنی بر افشا اتکا می کنند. رحمانی با اشاره به اینکه سرمایه گذاران درجات ریسک پذیری و افق سرمایه گذاری متفاوتی دارند ادامه داد: مقررات مبتنی بر افشا فرض می کند که چنانچه ناشران اطلاعات دقیق و کاملی ارائه کنند، سرمایه گذاران در بهترین وضع ممکن برای تعیین مزایای بالقوه اوراق بهادار نسبت به ریسکی هستند که مایل به تقبل آنند. ناظمان اوراق بهادار هم برای ارائه تصویری دقیق و کامل از ریسک های بالقوه و چشم انداز اوراق بهادار، ناشران را ملزم به افشاهای مالی کرده اند. به گفته وی به هر حال اطلاعات مندرج در صورت های مالی به تنهایی نمی توانند تصویر کاملی از عملکرد و وضعیت مالی ناشر و چشم انداز آن ارائه کند. در نتیجه در بسیاری از کشورها ناشران ملزم به افشای همه اطلاعات با اهمیت دیگر شده اند. این استادیار دانشگاه خاطر نشان کرد: برای اینکه ناشران و هیأت مدیره آنها افشای صورت های مالی و غیر مالی را دقیق و کامل انجام دهند، ناشران نیاز به سیستم های کنترل داخلی قوی و یک پارچه دارند تا بتوانند این اطلاعات لازم برای افشا را جمع آوری و وارسی کنند. رحمانی افزود: این کنترل های داخلی برای سرمایه گذاران مهم است. زیرا آنها بر افشاهای ناشران برای تصمیم گیری سرمایه گذاری و نیز مدیریت اتکا می کنند و مدیریت به نوبه خود برای ارزیابی عملکرد برنامه های عملیات و رعایت به این کنترل ها متکی است. وی با بیان اینکه در حوزه افشای مالی و غیر مالی در بازار سرمایه ایران اقدامات مؤثری انجام شده ادامه داد: الزام ناشران به افشا ، رعایت استانداردهای حسابداری و گزارش دهی مالی و آئین نامه ها ودستور العمل های اجرایی سبا، پیش بینی جبران خسارت به دلیل ارائه اطلاعات ناقص و خلاف واقع در عرضه اولیه و مجازات های کیفری ، تدوین دستور العمل اجرایی افشای اطلاعات و دستور العمل انضباطی ناشران پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و همچنین تدوین صورت های مالی نمونه برای صنایع خاص و نیز نمونه گزارش فعالیت هیأت مدیره از جمله الزامات 6 گانه ای است که انجام شده است. رحمانی ادامه داد: در برابر این اقدامات حوزه های دیگری مانند بررسی و بازنگری در مورد کاربرد استانداردهای حسابداری برای کار بیشتر همچنان باقی است. برای مثال استاندارد گزارشگری بر حسب قسمت ها جدی اجرا نمی شود.در حالی 4 شرکت لیزینگ در بورس حضور داشته و بیش از 13 شرکت لیزینگ تابعه شرکت های پذیرفته شده در بورس هستند که نتایج یک تحقیق در مورد رعایت و کفایت استانداردهای حسابداری در شرکت های لیزینگ نشان می دهد در مواردی استانداردها رعایت نشده و در مواردی نیز به دلیل عدم وجود استاندارد یکنواختی وجود ندارد. *4 اقدام لازم برای ارتقای سیستم های حسابداری و افشا مدیرعامل سابق شرکت بورس با اشاره به اینکه تشویق به کار گیری استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی (IFRS) و رفع موانع اجرای آن در ایران و تهیه استانداردهای مرتبط با افشا در بازارهای بدهی و نیز بازارهای مشتقه از جمله مسائل با اهمیت در حرفه حسابرسی است به بحث در مورد لزوم ارتقای سیستم های حسابداری و افشا پرداخت. رحمانی گفت: سیستم های افشا و حسابداری زیر ساختی ضروری برای اطمینان از سطوح بالای اعتماد به بازارهای مالی و سرمایه است. بروز کردن این سیستم به خصوص از طریق پذیرش استاندارد های بین المللی گزارشگری مالی (IFRS) با فراهم کردن اطلاعات اساسی مورد نیاز سرمایه گذاران، به ارتقای شفافیت و منصفانه بودن بازار های ایران خواهد انجامید. وی با بیان اینکه همگرایی بین المللی بیشتر و تشویق به بکارگیری استانداردهای بین المللی گزارش گری مالی برای شرکت های پذیرفته شده در بورس در راستای بهبود شفافیت بوده و می تواند اولین قدم برای ارتقاء سیستم های حسابداری و افشا باشد ادامه داد: این مهم باید از طریق همکاری متقابل سازمان بورس اوراق بهادار، سازمان حسابرسی و سازمان امور مالیاتی صورت گیرد. چنانچه مقامات مالیاتی در راستای همگرایی رویه های مالیاتی با استانداردهای بین المللی حرکت کنند، یکی از موانع و چالش های اصلی پذیرش استانداردهای بین المللی مرتفع خواهد شد. به گفته وی این مقامات نباید نگران کاهش مالیات باشند، چرا که تحقیقات اخیر نشان داده در بسیاری از کشور های اروپایی که استانداردهای حسابداری بین المللی را برای تهیه صورت های مالی تلفیقی الزامی کرده اند، رقم سود طبق استانداردهای جدید بیشتر از رقم سود طبق استانداردهای ملی قبلی است.درعین حال استانداردهای بین المللی با تمرکز خاص بر سرمایه گذاران و بازار های سرمایه تدوین شده است. این استادیار دانشگاه الزهرا توسعه افشا به زبان انگلیسی را دیگر اقدام لازم برای ارتقای سیستم های حسابداری و افشا برشمرد و گفت: سازمان بورس و اوراق بهادار باید شرکت های بزرگ را تشویق به افشای اطلاعات به زبان انگلیسی در کنار گزارش های فارسی کند. این کار به خصوص موجب افزایش شفافیت برای سرمایه گذاران خارجی خواهد شد. به گفته رحمانی بورس اوراق بهادار تهران از اواسط سال 86 اطلاعات مربوط به معاملات را در سایت انگلیسی خود منتشر می کند و این کار باید با اقدامات ناشران در ارائه اطلاعات مالی به زبان انگلیسی تکمیل شود. وی با بیان اینکه معرفی زبان گزارشگری تجاری توسعه پذیر (XBRL) در کدال هم از اهمیت بالایی در بهبود حرفه حسابرسی دارد ادامه داد: کدال یک سیستم ارائه الکترونیکی اطلاعات به سازمان بورس و اوراق بهادار است که در سال های اخیر بهبود چشمگیری داشته است. چنانچه استفاده از XBRL در این سامانه توسعه و بهبود یابد، هم سرمایه گذاران می توانند از اطلاعات تعاملی برای تحلیل بیشتر و بهتر با هزینه کمتر استفاده کنند و افشا در قالب یک استاندارد بین المللی صورت خواهد گرفت و امکان ارتباط گزارش های فارسی به 7 زبان دیگری که هم اکنون درXBRL وجود دارد فراهم خواهد شد. رحمانی در خاتمه ارزیابی مناسب ریسک و ارتقای افشای ریسک را چهارمین قدم در جهت ارتقا سیستم های حسابداری و افشا برشمرد و گفت: اگر چه سازمان بورس و اوراق بهادار در تدوین حداقل افشا های لازم در گزارش فعالیت هیات مدیره به مقوله ریسک توجه کافی داشته ولی اجرای مناسب آن از سوی شرکت های مستلزم آموزش و نظارت جدی است. گفت وگو از علی رضایی زاده |