«مارک تورنتون» اقتصاددانی از مکتب اقتصاد آزاد (گرایش اتریش) که بحران مالی امروز را در سال 2004 پیش‌بینی ‏کرد.مارک تورنتون، اقتصاددان آمریکایی و از اعضای مکتب اتریش در اقتصاد است. وی از مدافعان ‏سرسخت بازار آزاد، مقررات زدایی و دولت حداقلی است.

‎ اقتصاد حباب‌های بازار مسکن ‏

 مارک تورنتون

‏ مترجم: محمدرضا فرهادی‌پور، عطیه همدانی

 مارک تورنتون، اقتصاددان آمریکایی و از اعضای مکتب اتریش در اقتصاد است. وی از مدافعان ‏سرسخت بازار آزاد، مقررات زدایی و دولت حداقلی است. دکتر تورنتون در سال 2004 با نوشتن مقاله‌ای در زمینه ‏خطر خیزی بخش مسکن در آمریکا، نسبت به ایجاد شدن یک حباب در این بازار هشدار داد و خطاب به فدرال رزرو و ‏کنگره آمریکا اعلام کرد که اگر سیاست های نادرست این نهاد ادامه پیدا کند، اقتصاد آمریکا با بحران بزرگی مواجه ‏خواهد شد. وی به روشنی وضعیت امروز اقتصاد آمریکا را پیش بینی کرده و روسای بانک مرکزی و دولتمردان آمریکا ‏را از ادامه دخالت‌ها در اقتصاد برحذر داشته بود. اما در زمان رونق مصنوعی هیچ‌کس گوشش به این حرف‌ها بدهکار ‏نبود و صدای دکتر تورنتون خاموش ماند، تا امروز مقاله وی به یکی از مقالات مهم تبدیل شود. بنابر نظر دکتر تورنتون ‏بحران کنونی چیزی نیست جز یکی از موارد شکست دولت و نه برعکس. او ثابت می‌کند که بازار آزاد مطلقا در ایجاد ‏این بحران بی‌تقصیر است.‏ مارک تورنتون در سال 2004 وضعیت کنونی بحران مالی آمریکا را پیش‌بینی کرده بود

مارک تورنتون ( اقتصاددان آمریکایی متعلق به مکتب اتریشی است. این اقتصاددان تاکنون مطالبی ‏در مورد بازار آزاد مواد مخدر، حباب‌های اقتصاد، اقتصاد جنگ داخلی آمریکا و مالیه عمومی نوشته است. وی مدرک دکترای خود را از دانشگاه ابرن (‏Aburun‏) در سال 1989 دریافت کرده است و فعالیت‌های سیاسی ‏بی‌شماری نیز در حزب لیبرتارین‌ها در ایالات آلاباما داشته است. او از سال 2004 به بحث حباب در بازار مسکن آمریکا ‏پرداخته و اکنون که این حباب به سایر بخش‌های اقتصادی سرایت کرده است، خواندن و مرور اندیشه‌های او در سال ‏‏2004 بسیار جالب و روشنگر است. همچنین خواندن مقاله حاضر از این زوایه مطلوب است که سیاست‌گذاران به ‏اهمیت مطالب گفته و نوشته شده توسط اقتصاددانان پی‌ببرند و آنها را بهتر درک کنند. هیچ چیز به اندازه حباب بازار مسکن، شکست دولت و بحران مسکن را توضیح نمی‌دهد. سیاست‌های دولت قیمت ‏مسکن را بسیار فراتر از دسترسی اقتصادی خریدارانی قرارداده است که می‌خواهند برای اولین بار خانه بخرند. اما ‏همان‌طور که نرخ‌های بهره افزایش یافت و قیمت‌های مسکن کاهش، خریداران متوجه سرمایه‌گذاری بد خود شدند ‏که نمی‌توانستند برای مدت طولانی آن را تحمل کنند. آنچه با تلاش دولت برای بهبود چشم‌انداز مالکیت مسکن از ‏طریق اجرای سیاست «پول آسان» شروع شد، نتایج پیش‌بینی نشده و ناخواسته‌ای داشت که باعث می‌شود ‏خیلی از آمریکایی‌ها برای بقیه دوران زندگی‌شان از لحاظ اقتصادی دچار مشکل شوند. (سیاست پول آسان توسط ‏بانک مرکزی- فدرال رزرو- اجرا می‌شود که براساس آن نرخ‌های بهره کاهش و عرضه پول افزایش یافته است و اخذ ‏اعتبار آسان شده که خصوصا شامل وام‌های سازمان‌های اعتباری دولتی مانند فانی‌ می‌(‏Fannie Mea‏) و فردی مک ‏‏(‏Freddie Mac‏) می‌باشد که گرفتن وام‌های رهنی مسکن را آسان‌تر می‌کنند). در زمان تشکیل حباب بازار مسکن، مالکان مسکن به ویژه مالکان جدید که در مرحله اوج حباب بازار مسکن، اقدام به ‏خرید مسکن می‌کنند، متضرر می‌شوند. این زیان به دلیل وجود بیکاری به نیروی کار و همچنین به سرمایه‌داران از ‏طریق کاهش ارزش سرمایه صاحبان سرمایه، به‌ویژه در صنایع مربوط به مسکن فشار وارد می‌کند. حباب بازار مسکن ‏در سطح اقتصاد کلان، باعث ایجاد رکود و کسادی در کل اقتصاد می‌شود. تاثیر حباب بازار مسکن بر روی ‏ساخت‌و‌ساز، مصالح و مبلمان خانه،‌ خرید و فروش املاک و تجارت‌های رهنی نیز پدیدار می‌شود. علاوه بر موارد فوق، مردم از آثار روانی این موضوع نیز آسیب می‌بینند. قبل از ایجاد حباب در بازار مسکن، اکثر افراد با ‏خیال افزایش قیمت مسکن، از تصمیم موفقیت‌آمیزشان مطمئن، شاد و دارای اعتماد به‌نفس بودند، اما وقتی حباب ‏در بازار مسکن ظاهر می‌شود، ناامید می‌شوند و اعتماد به نفس‌شان را در تصمیم‌گیری از دست می‌دهند. در واقع، ‏آنها اعتماد خود را به سیستم از دست می‌دهند؛ یعنی اعتماد خود را به سیستم سرمایه‌داری از دست می‌دهند و ‏نسبت به سیاست‌های اصلاحات جدید که ساختار و امنیت استقلال و آزادی سیاسی آنها را تغییر می‌دهد، بدبین و ‏مظنون می‌شوند. به همین دلیل، ملت‌های زیادی آزادی‌های‌شان را در تغییر برای امنیت از دست می‌دهند. به دلیل آشوب اقتصادی، ‏روسیه تسلیم کمونیسم و آلمان تسلیم سوسیالیسم ملی شدند. در امریکای قرن بیستم، بحران‌های اقتصادی ‏توجیهی برای پذیرش اصلاحاتی مانند ایجاد بانک مرکزی (یعنی فدرال رزرو)، برنامه اقتصاد «منشور جدید» فرانکلین ‏روزولت، جنگ سرد و حتی اسکناس بی‌پشتوانه در اوایل دهه هفتاد بود. ترس از تروریسم بعد از حادثه 11 سپتامبر ‏نیز منجر به انتقال بیش از اندازه قدرت به دولت به قیمت محدودیت آزادی‌های فردی شد. دلیل اینکه بحران‌های اقتصادی باعث ترس و از دست‌دادن آزادی می‌شوند، این است که مردم عموما نمی‌دانند چه ‏چیزی باعث ورشکستگی و بروز بحران اقتصادی می‌شود و معمولا نمی‌دانند که از ابتدا یک حباب در بازار وجود داشته ‏است. در واقع زمانی‌ که حباب در بازار اتفاق می‌افتد، مردم تکذیب می‌کنند که مشکلی وجود دارد و معتقدند که ‏شرایط به حالت عادی برخواهد گشت. اغلب شهروندان خیلی کم در مورد این‌که چه چیزی باعث عملکرد خوب ‏اقتصاد می‌شود فکر می‌کنند، (‏Austrian business cycle theory (ABC‏)) اما به‌سادگی سیستم موجود را می‌پذیرند ‏و برای بهتر شدن آن تلاش می‌کنند. هدف این مقاله این است که نشان دهد که این «سیستم» چگونه کار می‌کند، چرا حباب در بازار ایجاد می‌شود، چرا ‏نهایتا این حباب‌ها می‌ترکند و پیامدهای اقتصاد کلان این حباب‌ها چیست؟ در اینجا از فهم اقتصادی حباب‌ها برگرفته از ‏تئوری سیکل تجاری اتریشی(‏Austrian‏ ‏business cycle theory (ABC‏)) برای تشریح وضعیت جاری حباب بازار ‏استفاده می‌کنیم و نشان می‌دهیم که بحران مسکن نتیجه شکست سیاست‌های دولت است- شکست غیر قابل ‏اجتناب بوروکراسی دولتی (یعنی فدرال رزرو) به منظور مدیریت عرضه پول و نرخ‌های بهره در شرایط وجود رفتار ‏عقلانی اقتصادی. اگرچه مشابه این استدلال را می‌توان برای حباب‌های تاریخی از جنون گل لاله (‏Tulip mania‏) در ‏هلند قرن 17 گرفته (مراجعه شود به ‏French 2006‎‏) تا حباب دات کام تِک (‏dot.com tech‏) در اواخر دهه 1990 ‏‏(مراجعه شود به کالاهان و گریسون 2003) و همین‌طور حباب‌های آینده نیز مورد استفاده قرار داد. چه چیزی باعث ایجاد حباب در بازار مسکن می‌شود؟ اقتصاددانان و افکار عمومی سه دیدگاه در مورد حباب‌ها مطرح می‌کنند. اندیشه غالب افکار عمومی و اقتصاددانان ‏مدرن، شامل عقاید مطرح در مکتب شیکاگو و طرفدارانِ اقتصاد طرف عرضه، تکذیب وجود هرگونه حباب است و ‏معتقدند آنچه به عنوان «حباب» مطرح می‌شود، در واقع نتیجه عوامل «واقعی» (‏Real‏) است. دیدگاه دوم که از سوی ‏کینزین‌ها و طرفداران فایننس رفتاری (‏Behavioral Finance‏) حمایت می‌شود، بیان‌گر این مطلب است که حباب‌ها ‏به‌دلیل عوامل روانی‌ای که در عبارت «بسیار غیرعقلانی بودن (‏irrational exuberance‏)» خلاصه می‌شود، ایجاد ‏می‌شوند. دیدگاه سوم متعلق به مکتب اتریشی است، که معتقد است حباب‌ها متشکل از تغییرات واقعی و ‏روانی‌ای هستند که از دست‌کاری سیاست‌های پولی ایجاد می‌شوند. این دیدگاه مزیت‌های پیشرفته‌ای دارد و دلیل ‏اقتصادی حباب‌ها را مشخص می‌کند. با آگاهی از دلایل اقتصادی ایجاد حباب‌ها می‌توان سیاست‌هایی اتخاذ کرد که ‏مانع از ایجاد حباب‌ها در آینده شوند. اکثر مردم با اکثریت اقتصاددانان موافقند که چیزی به نام حباب در بازار مسکن وجود ندارد، آنها معتقدند که قیمت‌های ‏مسکن «هرگز کاهش نخواهند یافت». به‌ نظر می‌رسد اقتصاددانان طرف عرضه و اقتصاددانان مکتب شیکاگو معتقدند ‏که اعلان وجود حباب در بازار یک نوع توهین به انسان اقتصادی (‏homo‏ ‏economicus‏) - انسان عاقل اقتصادی- است ‏چراکه آنها این موضوع را به‌عنوان بیان یک سری نقایص روانی در افراد می‌دانند که نیاز به دخالت دولت دارد. همچنین ‏یادآوری می‌کنند که اگر علت یا علل عقلانی برای بروز حباب‌ها در بازار مسکن یا هر نوع حباب دیگری وجود داشته ‏باشد تا آنجا که به این موضوع مربوط است، حتی اگر مردم باور کنند که آن یک حباب بوده، می‌توانند از طریق فروش ‏خانه‌هایشان در قیمت‌های متورم (افزایش یافته) سود ببرند و حباب را از بین ببرند، قبل از این‌که قیمت‌ها بیش از حد ‏متورم شده و منفجر شود. به علاوه اگر حباب‌های بازار مسکن، بنیادهای غیر عقلانی داشته باشند، در نتیجه بدون ‏شک انسان اقتصادی عاقل می‌تواند از طریق مشخص کردن انگیزه‌های نادرست روانی که باعث ایجاد حباب شده‌اند، ‏سود ببرد. اگرچه اختلافات زیادی میان اعضای این گروه وجود دارد، اما این موضوع به خوبی توسط دو اقتصاددان بانک فدرال رزرو ‏نیویورک توضیح داده شده است که اخیرا مسائل مربوط به وجود یک حباب سفته‌بازی (‏speculativ bubble‏) در بازار ‏مسکن آمریکا را مورد بررسی قرار داده اند. در ابتدا مک‌‌کارتی و پیچ (‏McCarty and Peach (2004, 2‎‏)) متوجه شدند ‏که حباب بازار مسکن - اگر این حباب وجود داشته و تمایل به انفجار داشته باشد- اثر زیان‌باری بر روی اقتصاد دارد، اما ‏نهایتا به این نتیجه رسیدند که چنین حبابی وجود ندارد و چنین ترس‌هایی، بی‌پایه و اساس هستند. آنها نوشتند: ‏«نتیجه اصلی ما این است که شواهد گسترده‌ ارائه شده در مورد وجود یک حباب، قانع‌کننده نیست؛ چراکه ‏پیشرفت‌های بازار مسکن در دهه گذشته را نادیده می‌گیرد. به ویژه کاهش‌های چشم‌گیر نرخ‌های بهره رهنی ‏‏(‏mortgage interest rates‏) اسمی و نیروهای جمعیتی باعث ایجاد تقاضای مسکن، ساخت‌و‌ساز و افزایش ارزش‌ ‏مسکن در طول این دوره شد. (2004،2) علاوه‌براین آنها هیچ بنیانی برای نگرانی درباره هرگونه سقوط شدید ‏قیمت‌های مسکن نیافتند. در گذشته وقتی امریکا وارد به رکود می‌شد یا دوره‌های نرخ‌های بهره اسمی بالا را تجربه ‏می‌کرد، متوجه شدند که هر کاهش قیمتی تعدیل می‌شود و آن کاهش‌های مهم که فقط به صورت منطقه‌ای اتفاق ‏می‌افتند، پیامدهای زیان‌باری بر روی اقتصاد ملی ندارند. این در اصل دیدگاه آلن گرین‌اسپن (رییس سابق هیات مدیره بانک فدرال رزرو) و بن برنانکی (رییس فعلی بانک فدرال ‏رزرو) است. به ویژه، گرین اسپن از احتمال وقوع حباب در بازار مسکن مطلع بود، اما دلایل زیادی داشت که نشان ‏می‌داد حباب در بازار مسکن وجود ندارد و اگر هم حباب وجود داشته باشد مشکل عمده‌ای تلقی نمی‌شود. وی ‏معتقد بود: «پیشرفت بازار مسکن نگرانی‌ها را در مورد امکان ایجاد یک حباب در قیمت‌های مسکن افزایش داده ‏است. با این حال، این مقایسه که این امر موجب افزایش قیمت‌ها و ترکیدن حباب قیمتی سهام می‌شود، صحیح ‏نبوده و ناقص است. اول، برخلاف بازار سهام، خرید‌و‌فروش در بازار مسکن باعث تحمیل هزینه‌های مبادله پایه ‏می‌شود و هنگامی که اکثر مسکن‌ها فروخته شدند، فروشنده باید از لحاظ فیزیکی تغییر مکان دهد. چنین عملی ‏اغلب مستلزم هزینه‌های روانی و مالی مهمی است و همین امر مانعی آشکار برای تحریک حباب قیمتی از طریق ‏سفته‌بازی در مسکن است. بنابراین، درحالی ‌که گردش مالی بازار سهام بیش از 100‌درصد در سال است، گردش ‏مالی مالکیت مسکن کمتر از 10‌درصد در سال است، تقریبا هیچ‌وقت فندکی برای به آتش کشیدن بازار وجود ندارد. ‏دوم، فرصت‌های اربیتراژ در بازارهای مسکن محدودتر از بازارهای اوراق بهادار است. چرا که خانه‌ها در مناطق مختلف ‏ویژگی‌های بسیار متفاوتی دارند که باعث می‌شود تا جانشین هم نباشند. و بازار ملی مسکن به عنوان مجموعه‌ای ‏از بازارهای مسکن کوچک محلی درک می‌شود. حتی اگر یک حباب در بازار محلی رو به گسترش باشد، لزوما ‏استنباط‌هایی برای ظهور حباب در سطح ملی و به شکل عمومی وجود ندارد (2002).» همان‌طور که حباب در حال ‏رسیدن به اوج (پیک) خودش است، گرین‌اسپن پذیرفت که یک سِری «سر‌ و صداهای موازی» در بعضی از بازارهای ‏محلی مسکن وجود دارد، اما در کل وی متوجه شد که شرایط در بازار مسکن «محرک» است. وی در اولین سخنرانی ‏خود بعد از ترک فدرال رزرو اعلام کرد که «وضعیت رونق فوق‌العاده» در بازار مسکن تمام شده است، اما خطری وجود ‏ندارد و قیمت مسکن کاهش نخواهد یافت (برونو، 2006). رییس جدید فدرال رزرو، بن برنانکی احتمال «رشد ‏کاهشی در قیمت‌های مسکن» را پذیرفت، اما قاطعانه اعلام کرد که اگر این اتفاق بیافتد، او نیز نرخ‌های بهره را ‏کاهش می‌دهد. برنانکی معتقد است که بازارهای رهنی با ثبات‌تر از گذشته هستند. دومین دیدگاه در مورد حباب‌های بازار مسکن و به‌طور کلی حباب‌ها این است که حباب‌ها وجود دارند، اما اساسا ‏توسط عوامل روانی به‌وجود آمده‌اند. طرفداران این ایده عبارتند از اقتصاددانان کینزی و طرفداران فایننس رفتاری مانند ‏رابرت شیلر (‏Robert Shiller‏). براساس این دیدگاه چرخه‌های تجاری در واقع جزر و مدی ناشی از هوشیاری و ‏احساسات فوق‌العاده زیاد انسان‌ها هستند. اگرچه عوامل واقعی نقشی را در ایجاد حباب‌ها ایفا می‌کنند، اما عوامل ‏علیتی مهم برای تغییر مسیر چرخه‌های تجاری عوامل روانی هستند. رونق‌ها گسترش پیدا می‌کنند، به‌دلیل اینکه ‏افراد نسبت به شرایط موجود مطمئن می‌شوند و پس از آن نیز اعتماد آنها به اقتصاد تشدید می‌شود. ‌علاوه‌بر این ‏اعتماد سرمایه‌گذاران بیشتر شده و تحمل‌شان برای ریسکِ‌ بیشتر افزایش می‌یابد. افزایش سود و قیمت دارایی‌ها ‏منجر به رفتار «سفته‌بازی (‏speculative‏)» می‌شود که در آن تصمیمات اقتصادی براساس قوانین و قواعد گذشته ‏اتخاذ نمی‌شود، اما با شجاعت و به‌مرور وارد «یک قلمرو» جدید می‌شوند. در وضعیت گسترش حباب هیجان ‏سرمایه‌گذاری تشدید می‌شود. در نتیجه به هر دلیلی مردم اعتمادشان را به بازار از دست می‌دهند و سرمایه‌گذاران ‏جدید ناامید می‌شوند. در این شرایط گزارش‌ها و آمارهای اقتصادی ناخوشاید خواهند بود و اخبار مربوط به فسادهای ‏مالی به کرات در رسانه‌ها شنیده می‌شوند. بسیاری از سرمایه‌گذاران فکر می‌کنند که چنین تغییری موقتی است ‏اما هر چه می‌گذرد نتایج بدتر می‌شود و قیمت‌ها کاهش می‌یابند و پروژه‌های سرمایه‌گذاری به‌تعویق افتاده، متوقف ‏و یا لغو می‌شوند. رفتار بازار حاکی از یک سرنوشت بد است و اقتصاد وارد دوران رکود می‌شود. پروفسور شیلر و حباب بازار سهام پروفسور رابرت شیلر، در ابتدا به‌درستی ایجاد حباب در بازار سهام و سپس حباب در بازار سرمایه را پیش‌بینی کرد و ‏معتقد بود که علل نهایی وقوع آن اغلب روانی است. وی مانند کینزین‌ها وجود عوامل واقعی را در ایجاد حباب تکذیب ‏نمی‌کند؛ اما به منظور تمرکز بر عوامل روانی آنها را کم اهمیت‌تر جلوه می‌دهد. وی سه عامل مهم را در ایجاد حباب ‏در بازار مسکن نام می‌برد. اول، افزایش ریسک و آشوب و آشفتگی در دنیا از زمان وقوع حباب در بازار تکنولوژی و ‏حملات تروریستی 11 سپتامبر باعث انتقال سرمایه‌ها به‌سمت سرمایه‌گذاری‌های با کیفیت و باامنیت شد، مثلا ‏منزل شخصی. دوم، رشد ناگهانی ارتباطات جهانی باعث افزایش تقاضای هیجان‌انگیز برای زندگی در یکی از ‏شهرهای مدرن مانند پاریس، لندن، نیویورک و سان فرانسیسکو شده است. سومین عامل روان‌شناسانه، سرایت ‏سفته‌بازی است که در پشت هر حبابی نهفته است. یک افزایش قیمت باعث افزایش قیمت بعدی خواهد شد و این ‏واقعه از یک شهر به شهر دیگر منتقل می‌شود و فرآیند افزایش قیمت‌ها از خود تغذیه می‌کند. شیلر معتقد است که ‏دو عامل اول اثرشان باقی می‌ماند، اما عامل سوم برای همیشه دوام نمی‌آورد. یک بار قیمت‌ها کاهش می‌یابد و ‏همین امر باعث سرایت این سرایت نزولی قیمت‌ها و یک ایجاد مسیر نزولی می‌شود که سال‌ها ادامه دارد قبل از ‏این‌که این فرآیند دوباره معکوس بشود. کراگمن (‏Paul Krugman‏) (نماینده کینزین‌ها) وقوع حباب در بازار مسکن را پیش‌بینی نکرد، اما در نهایت متوجه شد و ‏پذیرفت که اقتصاد در چنین وضعیتی قرار دارد و همین امر باعث ایجاد یک مشکل بزرگ در اقتصاد آمریکا می‌شود. ‏نظریه کراگمن در مورد تب ساختمان‌سازی و قیمت‌های نامعقول مسکن این است که تب سفته‌بازی در بین کسانی ‏رواج یافته است که سفته‌باز نیستند، اما کاملا با حباب‌های ایجاد شده قبلی در بازار آشنایند. همچنین درست است ‏که پدیده بازرگانان روز سهام تکنولوژی اواخر دهه نود را به حباب‌های فعلی بازار مسکن ربط دهیم. سوال واقعی این ‏است که: علل بروز رفتار غیرعقلانی چیست؟ کراگمن معتقد است که در وضعیت ایجاد حباب در بازار مسکن، این ‏حباب ناشی از انتظارات بازگشت (سود) سرمایه است. وقتی که افراد تمایل دارند به‌دلیل کاهش در نرخ‌های رهن، ‏مبلغ بیشتری را برای مسکن هزینه کنند، تعدادی مسکن ساخته می شود، اما قیمت مسکن‌های موجود نیز افزایش ‏می‌یابد. و اگر مردم فکر کنند که قیمت‌ها دوباره افزایش می‌یابند، تمایل بیشتری برای صرف هزینه‌ در بازار مسکن ‏دارند، دوباره قیمت‌ها بالاتر می‌روند و ... در نهایت افزایش سریع قیمت‌ها باعث ایجاد سودهای بزرگ سرمایه‌ای ‏می‌شود. این یک تعبیر زیبا از حباب بازار مسکن است. تاکید کراگمن برروی تغییرات بی‌اساس و ناگهانی در سلیقه و ‏تقاضا است، هنگامی که افراد تمایل بیشتری برای صرف هزینه بر روی مسکن دارند. با مروری بر این تحلیل‌ها متوجه می‌شویم که عامل واقعی تغییر تقاضا برای مسکن- که به دلیل کاهش نرخ‌های رهن ‏اتفاق افتاده است- نسبت به هر چیزی که باعث شکل‌گیری این حباب شده است، کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. ‏کراگمن هر چه بیشتر تلاش می‌کند که واکنش اقتصاد را در مورد حباب‌ها عقلانی‌تر جلوه دهد بیشتر شبیه ‏اقتصاددانان اتریشی طرفدار نظریه سوم و آخر می‌شود. در واقع کراگمن دنباله‌رو پل‌مک‌کالی (‏Paul McCulley‏) (یک ‏اقتصاددان کینزی) است که معتقد است کاهش نرخ بهره منجر به قیمت‌های بالاتر مسکن و ترقی ساختمان و هزینه ‏بیشتر مصرف‌کنندگان برای ساختمان با اخذ وام و استقراض بیشتر می‌شود و صریحا بانک فدرال رزرو را مقصر ‏می‌داند. مشکل راه‌حل درمانی کینزین‌هایی مانند کراگمن و مک‌کالی این است که سیاست‌های پولی و مالی ‏احتیاطی آنها اوضاع را بدتر می‌کند و حتی اگر این سیاست‌ها به‌خوبی کار کنند، یک معما برای اقتصاددانان کینزی ‏به‌وجود می‌آید؛ چرا که یک اقتصاد با ثبات بالا، سرمایه‌گذاران را نسبت به ریسک بی‌حساسیت می‌کند و باعث ‏می‌شود آنها غیرعقلایی رفتار کنند و در نتیجه یک پیش‌شرط برای شکل‌گیری حباب‌ها ایجاد می‌شود. حتی آلن ‏گرین‌اسپن با آن روش پیچیده‌اش بیان می‌کند که «دوره‌های طولانی با پوشش ریسک پایین سر و کار ندارد.» دیدگاه مکتب شیکاگو و کینزین‌ها دیدگاه اول (مکتب شیکاگو) به دنبال حذف عوامل روانی ایجاد حباب به منظور تمرکز صِرف برروی عوامل واقعی است ‏و دیدگاه دوم (کینزین‌ها) برعکس دیدگاه اول است. دیدگاه سوم معتقد است که تغییراتی در عوامل واقعی و روانی ‏بازار در طول دوره حباب‌ها وجود دارد که هر دو ناشی از چرخه‌های تجاری هستند - یعنی دخالت فدرال رزرو در ‏سیاست‌گذاری‌های اقتصادی. این دیدگاه نسبت به حباب‌ها بر پایه تئوری چرخه‌های تجاری اتریشی است (از این به ‏بعد به آن تئوری چرخه‌های تجاری اتریشی‌ می‌گوییم). این بینش، دیدگاه اقلیت اقتصاددانان مکتب اتریشی و بعضی ‏از طرفداران این مکتب است. براساس تئوری چرخه‌های تجاری اتریشی، اگر بانک مرکزی سیاست‌های پولی انبساطی را اجرا نکند، حباب‌هایی ‏مانند حباب سهام تکنولوژی در اواخر دهه 90 یا حباب بازار مسکن که هم اکنون آن را تجربه می‌کنیم، گسترش ‏نخواهند یافت. اگر فدرال رزرو سیاست انبساطی پولی اجرا کند، حباب در اقتصاد اتفاق می‌افتد. اگر پول جدیدی که ‏بر اثر سیاست انبساطی پولی وارد بازار می‌شود به‌سمت مسکن سرازیر شود، حباب در بازار مسکن تشکیل ‏می‌شود. اقتصاددانان اتریشی معتقدند که منابع اضافی که در بازار مسکن توزیع می‌شوند، منابعی هستند که در ‏جای دیگری در اقتصاد قابل دسترس نیستند و در نتیجه درحالی‌که منابع بیشتری نسبت به حالت عادی در بازار ‏ساختمان‌سازی توزیع می شوند، منابع کمتری در دسترس سایر بخش‌های اقتصادی مانند تولید است که هزینه‌های ‏بیشتری را برای تولید به همراه دارد، مانند نیروی کار و مواد اولیه و به‌همان اندازه تولید کمتری را موجب می‌شوند. ‏این عدم توزیع سازگار منابع میان صنایع و سایر بخش‌های اقتصادی است که سبب می‌شود در برخی بخش‌ها ‏ورشکستگی اعلام شود یا ناگزیر از انجام اصلاحاتی بشوند. در وضعیت ایجاد حباب در بازار دارایی‌های واقعی، قیمت مسکن‌های موجود افزایش می‌یابد. این حباب، هزینه ‏ساختمان‌سازی‌های جدید را تامین می‌کند و در نتیجه دستمزد کارگران ساختمانی افزایش می‌یابد و نیروی کار ‏مجددا بین ساختمان‌سازی و صنایع وابسته توزیع می‌شود. این حباب، قیمت مواد ساختمانی و زمین را نیز افزایش ‏می‌دهد. ساختمان‌سازی و صنایع وابسته به ساختمان‌سازی، بخش‌هایی از اقتصاد هستند که بیشترین بیکاری و ‏بزرگترین کاهش دستمزد و قیمت در زمان ورشکستگی غیرقابل اجتناب در آنها رخ می‌دهد. خصوصیت ویژه روش اتریشی این است که نیازی نیست که قیمت‌ها به‌شکل یکسان در کل بازار افزایش یابند، یا ‏اینکه لازم نیست قیمت‌ها تا حد نهایی در همه بازارها افزایش یابند. خیلی از مشکوکین به حباب در بازار مسکن به ‏افزایش کمتر قیمت‌ها در بخش مرکزی کشور نسبت به نواحی ساحلی اشاره می‌کنند، اما قیمت فقط یک بُعد از ‏قضیه حباب‌ها است – کَمیت نیز می‌تواند در ماورای سطوح بادوام افزایش یابد. در واقع، می‌شود حباب را در جایی‌ ‏که قیمت‌ها یکسان هستند، مفهوم‌سازی کرد و بنابراین کل تعدیل حباب در کمیت آن پدیدار می‌شود. اگر تعداد ‏مسکن را دو برابر کنیم و قیمت‌ها نیز آشکارا تغییر کنند، با تعداد زیادی مسکن برای مردم روبه‌رو می‌شویم و کل ‏نیروی کار و مصالحی که برای تولید این کالاها (یعنی مسکن‌ها) به‌کار رفته‌اند محدود می‌شوند و برای به‌کار رفتن در ‏نیازهای ضروری‌تر بعد از انفجار حباب در دسترس نیستند و همین موضوع نشان می‌دهد که ساخت مسکن‌های غیر ‏ضروری سرمایه‌گذاری مناسبی نبوده است. فرانک شوستاک (‏Frank Shostak‏) معتقد است که حباب، ناشی از سیاست پولی انبساطی است. «به عبارت دیگر ‏در غیاب تزریق پول، این‌گونه اتفاقات حادث نمی‌شوند.» نتیجه تزریق پول به اقتصاد این است که توزیع نادرست منابع ‏گسترش می‌یابد و بدین‌وسیله فعالیت‌های غیرتولیدی و نامولد نسبت به فعالیت‌های تولیدی افزایش می یابند و از ‏آنها پیشی می‌گیرند. یک سال بعد شوستاک بیان کرد که به احتمال قوی حباب بازار مسکن آمریکا تقریبا به ابعاد خطرناکی نزدیک شده ‏است. «درحالی‌که این هشدار زودهنگام یک مشکل برای سرمایه‌گذاران در بازار سهام ساختمان‌سازی بود، مشکلات ‏پیش‌بینی زمان وقوع و بزرگی حباب‌ها و چرخه‌های تجاری برروی پیش‌بینی همه پیش‌بینی‌کنندگان تاثیر می‌گذارد و ‏اصولا هشدار شوستاک با هدف قضاوت در مورد سیاست‌های دولت بود. در واقع او معتقد است که سیاست‌گذاران ‏اشتباه می‌کنند که می‌خواهند هر مشکلی را سریعا تصحیح کنند و گمان می‌کنند که وضعیت در بازار مسکن را بدتر ‏نمی‌کنند. کریستوفر میر (‏Christopher Meyer‏) (بانکدار طرفدار اقتصاددانان اتریشی) معتقد است که همیشه یک ‏حباب در ساختن دنیایی شامل بانکداری ذخیره‌ای و پول بدون پشتوانه (‏fiat currency‏) وجود دارد و در نتیجه این امر ‏بازار مسکن با تشکیل حباب در آمریکا و هر جای دیگر تحت فشار قرار می‌گیرد. من در اوایل سال 2004 تشکیل یک حباب در حال پیشرفت را به سرمایه‌گذاران خبر دادم و مخصوصا گفتم که این ایده ‏خوبی نیست که رهن‌ها را افرایش بدهید: «زمان خوبی برای دست‌یابی به وام برابر با سرمایه‌گذاری در بازار داغ ‏سهام تکنولوژی نیست. ما در حال روبه‌رو شدن با یک حباب در بازار مسکن هستیم.» من این موضوع را بعدا هم در ‏همان سال دنبال کردم (تورنتون، 2004) همراه با یک سری بررسی‌های جزئی‌تر از حباب در بازار مسکن و متوجه ‏شدم که: «علائم دور جدید بازار مسکن در همه‌جا وجود دارد. ساختمان‌سازی در نرخ‌های بی‌سابقه در حال وقوع ‏است. رکوردهای جدیدی برای قیمت‌ دارایی‌های واقعی در کل کشور به‌وجود آمده، علی‌الخصوص در سواحل غربی و ‏شرقی. افزایش قیمت‌های مسکن و نرخ‌های بهره پایین باعث می‌شود که صاحبخانه‌ها رهن‌ها و دارایی‌های ‏به‌دست آمده‌شان را به‌منظور افزایش مخارج و کاهش پرداخت ماهانه، دوباره سرمایه‌گذاری کنند! خیلی عالی است ‏اگر این موضوع حقیقت داشته باشد». با تشخیص دوره جدید تشکیل حباب مشکل این است که این حقیقت تاریخی که بازار مسکن و ساختمان و ‏ساختمان‌سازی در حالت کلی چرخه‌های منظم شکوفایی و رکود را همراه با افزایش و کاهش قیمت‌های خانه‌های ‏مسکونی، تجاری، صنعتی و کشاورزی از سر گذرانده‌اند، غفلت می‌شود. به علاوه نرخ‌های تصرف و اجاره املاک، ‏ساختمان‌های جدید و سرنوشت بنگاه‌های ساختمانی و سفته‌بازان زمین ما را به یاد تاریخ حباب‌ها در بازار مسکن ‏می‌اندازند. در واقع، از لحاظ آماری، شروع مسکن‌سازی، شاخص مهمی از وقوع چرخه‌های تجاری است و ساخت ‏مسکن همگام با ادوار تجاری است. (یعنی ساخت مسکن مسلما مربوط به تغییرات در کل اقتصادکلان است، اما ‏فراتر است). حتی شاخص آسمان‌خراش (‏Skyscraper Indicator‏) نشان می‌دهد که ساخت یک آسمان‌خراش بلند از ‏پیش حاکی از تغییرات منفی بسیار بد در عرصه اقتصاد است