این روزها سوسیالیست خواندن آقای اوباما تبدیل به سرگرمی مورد علاقه بسیاری از محافظه‏کاران آمریکا شده، دلیل این کار هم نطق‏های ضد بازار و همچنین افزایش دخالت‏های دولت وی در اقتصاد است.

یک بام و دو هوا
سوسیالیسم در مزرعه‌های ذرت

البته به نظر من اوباما بیشتر یک کورپوراتیست1 است تا یک سوسیالیست. به هر حال نظر شخصی افراد برای توصیف سیاست‌های اوباما هر کلمه‏ای که باشد، فعلا کنایه‏های فراوانی از جانب محافظه‏کاران به سوی آقای اوباما گسیل شده که او را متهم به سوسیالیست بودن می‏کند. اما خود محافظه کاران هم تا امروز اگر نگوییم دخالت دولت در بازار را تشویق کرده‏اند حداقل می‏توانیم بگوییم کاملا با آن موافق بوده‏اند.
بهترین و روشن‏ترین نمونه‏های عدم تحمل بازار آزاد از سوی محافظه‏کاران را می‏توان در مخالفت آنها با برخی مواد مخدر دید. البته مخالفت با چنین بازارهایی از سوی محافظه‌کاران دلایلی دارد که پرداختن به آنها ما را از موضوع اصلی‏مان یعنی سوسیالیسم دور می‏کند. پس به جای آن به مساله‏ای که اخیرا رخ داده یعنی تایید تخصیص یارانه اتانول توسط «نیوت گینگریچ2» و «ریک سنتورام3» می‌پردازیم.
اتانول نوعی سوخت است که از دانه‏های ذرت تولید می‏شود و تاکنون از بسیاری جهات مورد انتقاد قرار گرفته است. رایج‌ترین انتقاد این است که با این کار ذرتی که می‏تواند به عنوان یک ماده غذایی مورد استفاده قرار گیرد به شیوه‏ای کم بازده به مواد سوختی تبدیل می‏شود و همچنین این کار قیمت غذا را در آمریکا و سرتاسر جهان بالا می‏برد. با دادن یارانه برای تولید اتانول، در حقیقت دولت غذا را از مردم فقیر دنیا می‏دزدد تا جیب تولیدکنندگان بزرگ سوخت را پر کند و تجارت محصولات کشاورزی را بالا ببرد.
دانش اقتصاد پایه می‏گوید اگر دولت برای مقرون‌به‌صرفه‌شدن تولید کالایی یارانه پرداخت کند، با این کار موجب عدم تخصیص صحیح منابعِ معطوف به تولید آن کالا می‌شود. اگر با حذف یارانه اتانول تولید آن صرفه اقتصادی نداشته باشد، یعنی بهتر است از محصول ذرت برای مقاصد دیگری استفاده کنیم. در یک بازار رقابتی خالص، این سیگنال‏های سود و ضرر هستند که نشان می‏دهند منابع در جهت تولید ارزش برای مصرف کننده استفاده شده‏اند یا نه.
اما مگر این همان ایرادی نیست که خود محافظه‌کاران به سیاست‏های آقای اوباما در قبال بانک‏ها و خودروسازان می‏گیرند؟ مگر نظر (البته صحیح) آنها این نیست که سر پا نگه داشتن بانک‏ها و خودروسازان با دلارهای دولتی خرج کردن نادرست پول است و باعث می‏شود که آنها از اشتباهاتشان عبرت نگیرند؟ حالا این‏جا دو نفر کاندیدای احتمالی ریاست جمهوری از حزب جمهوری‏خواه داریم که تخصیص یارانه و کمک مالی به تجارت کشاورزی و شرکت‏های انرژی را تایید کرده‏اند. حتی اگر این کار آنان باعث افزایش قیمت جهانی غذا نشود، آیا با اصول محافظه کاران در مخالفت با پرداخت کمک مالی و یارانه تناقض ندارد؟
حتی بیشتر از ال گور مساله را از این دید نگاه کنیم: حتی ال گور هم که شهرت بالایی در دانش اقتصادی ندارد، درک کرده که پرداخت یارانه اتانول اشتباه است. وقتی کسی پیدا می‏شود که در زمینه دخالت دولت در بازار از ال گور هم پیشی می‏گیرد یعنی یک جای کارش مشکل دارد!
اما بدترین بخش این ریاکاری هنوز باقی مانده. هم گینگریچ و هم سنتورام، اعتبار اندکی که داشتند را هم با سوسیالیست خواندن اوباما از دست دادند. در کل اگر یارانه اتانول نوعی سوسیالیسم در مزرعه‌های ذرت نیست، پس چیست؟ اگر یک بخش کلیدی اقتصاد بازار واقعی، تخصیص منابع بر اساس سود و زیان است، پس می‏توان نتیجه گرفت که یارانه اتانول نوعی فعالیت ضد بازار است.
حل این پارادوکس چندان هم دشوار نیست. به عنوان کاندیداهای بالقوه انتخابات ریاست‌جمهوری، گینگریچ و سنتورام به آرای ایالت آیووا نیاز دارند. ایالتی که درست در وسط ایالات سوسیالیستی مزارع ذرت آمریکا قرار گرفته است. این جا منطق تمرکز سود و تقسیم ضرر، همراه با سود شخصی این دو نفر باعث حمایت از سیاست یک بام و دو هوایی می‌شود که از یک سو با پرداخت یارانه‏ اتانول موافقت می‏کند و از سوی دیگر با پرداخت کمک‏های مالی دولت اوباما مخالف است. سودی که از یارانه‌ها به تجارت کشاورزی در آیووا می‌رسد بالا ست اما هزینه بالا رفتن قیمت غذا یا افزایش مالیات بر تمام آمریکا(اگر نگوییم تمام جهان) تقسیم می‏شود و تغییر هزینه‏ای اندک به ازای هر نفر خواهد شد. برای سیاستمداران سخت نیست که با دادن قول حمایت از سیاستی خاص برای خودشان رای جمع کنند، آن هم وقتی که هزینه‏های آن سیاست، بسیار کوچک، بسیار پنهان و بسیار تقسیم‏شده باشد.
به هر حال این هم حقیقت را تغییر نمی‏دهد که میزان سوسیالیستی بودن یارانه گندم کم‏تر از میزان سوسیالیستی بودن دخالت‏های تقبیح شده اوباما توسط محافظه‏کارانی چون گینگریچ و سنتورام نیست. در نهایت بیچاره فقرا که بایستی به خاطر عدم توجه این افراد هزینه بالاتری برای غذا بپردازند.
پاورقی
1. کورپوراتیسم: سیستم اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است که بر مبنای ارتباط گروه‏ها
(مانند اعضای بدن) شکل گرفته و در آن گروه‏ها برای اعمال کنترل بر بخش خود از جمعیت کشور، از دولت اجازه می‏گیرند.

منبع: فریمن آنلاین