رتبه 127 حمایت از سهامداران ایرانی در میان 139 کشور


به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، در جریان برگزاری پنجمین همایش ملی و نخستین کنفرانس بین المللی مدیریت مالی و سرمایه گذاری که از عصر دیروز به مدت سه روز در دانشگاه شهید بهشتی شروع شده، محمد مهدی
بهکیش با موضوع رقابت پذیری ایران در مقایسه با کشورهای منطقه و جهان ( 2011-2010 )به ایراد سخنرانی پرداخت و آماره های قابل توجهی را ارایه کرد که با استقبال حاضرین مواجه شد.

*رقابت پذیری یعنی چه؟

وی با اشاره به تعاریف رقابت پذیری اظهار داشت: دیدگاه ها و تئوری های زیادی در مورد رقابت پذیری وجود دارد و بر همین پایه همراه با تحولات محیطی و گذر زمانی، تغییرات چشمگیری نیز در معیارهای رقابت پذیری به وجود آمده است.  از نظر سازمان همکاری اقتصادی و توسعه(OECD)  رقابت پذیری عبارت است از توانایی یک کشور در تولید کالاها و خدمات برای ارائه در بازارهای بین المللی و به طور همزمان حفظ و یا ارتقای سطح درآمد شهروندان در بلندمدت.  از دیدگاه آنکتاد (UNCTAD) مفهوم رقابت پذیری، توانایی کشورها در فروش محصولاتشان در بازارهای جهانی است و به عقیده موسسه بین المللی توسعه مدیریت (IMD) رقابت پذیری ملی نشان می دهد که چگونه ملت ها از توانایی های خود برای رسیدن به رفاه اقتصادی استفاده می کنند.

*دو مؤسسه تعیین رقابت پذیری در جهان

دانشیار بازنشسته اقتصاد دانشگاه علامه طبا طبائی با بیان اینکه دو مؤسسه WEF و IMD در جهان رقابت پذیری کشورها را محاسبه می کنند ، خاطر نشان کرد: در مدل WEF (از 1979) 150 متغیر مورد بررسی است که اطلاعات آن از طریق پرسشنامه و منابع بین المللی جمع آوری می شود. درمدل IMD ( از 1989) هم 300 متغیر مورد استفاده قرار می گیرد اما IMD رتبه رقابت پذیری 59 کشور را محاسبه می کند که هنوز ایران جزو آنان نیست ولی WEF این محاسبات را برای 142 کشور انجام می دهد که از سال 2010 ایران بر اساس قرارداد همکاری اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران جزو کشورهای مورد توجه آن سازمان قرار گرفته است.

بهکیش افزود: مجمع جهانی اقتصاد (WEF) در حالی سطح رقابت پذیری کشورها را منعکس کننده توان آنها در تأمین و افزایش رفاه برای اتباع خود می داند که در چند سال اخیر این مجمع  شاخصی را تحت عنوان شاخص رقابت پذیری جهانی طراحی کرده که معیار بسیار جامعی برای اندازه گیری رقابت پذیری کشورها بوده و عوامل اصلی تعیین کننده رقابت در سطح اقتصاد خرد و اقتصاد کلان را مورد توجه قرار می دهد.

*تقسیم کشورها به سه گروه

وی ادامه داد: انجمن اقتصادانان دنیا کشور ها را به 3 گروه کشورهای که نظام اقتصادی آن آنها بر مبنای عوامل تولید ، کشورهای که نظام اقتصادی آن مبتنی بر کارایی و کشورهای که نظام اقتصادی آن مبتنی بر نوآوری تقسیم بندی کرده و 12 عامل اندازه بازار، ثبات اقتصاد کلان ، بهداشت و آموزش عالی ،پیشرفته بودن بنگاه ها، آمادگی تکنولوژی،کارایی بازار کالا ، پیشرفته بودن بازار مالی و کارایی نیروی بازار کار را مبنای طبقه بندی  انجمن اقتصاد دانان دنیا قرار داده است.

*رتبه 69 ایران در رقابت پذیری

وی افزود: در سال 2010 کشورهای سوئیس ، سوئد ، سنگاپور، آمریکا، آلمان ، ژاپن، فنلاند، هلند، دانمارک و کانادا در رتبه های اول تا دهم برترین کشورها از لحاظ رقابت پذیری بودند. ایران هم بعد از کشورهای اورگوئه، اردن ، مکزیک ، رومانی و کلمیبا در رتبه 69 قرار گرفته است.

*وضعیت ایران در متغیرهای مهم اقتصادی

نایب رئیس و دبیر کل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بین الملل خاطر نشان کرد: ایران از لحاظ ثبات اقتصاد کلان در رتبه 45 جهان و 9 منطقه (از میان 20 کشور منطه) قرار دار دارد درحالی که مشکل بخش خصوصی عدم ثبات اقتصاد کلان است. همچنین به جز سه متغیر اندازه بازار ، ثبات اقتصادی و بهداشت و آموزش که ایران در رتبه های 20، 45 و 54 جهان قرار دارد، مابقی متغیرها شرایطی بدتر از متوسط منطقه دارد.علاوه براین از نظر شاخص هایی مانند دردسترس بودن خدمات مالی،
هزینه استفاده از خدمات مالی رتبه آخر 20 کشور منطقه و از نظر تامین مالی از طریق بازار سهام در رتبه 13 منطقه قرار داریم. از سوی دیگر رتبه ایران از نظر توسعه بازارهای مالی 18 در منطقه و 120 در جهان بوده و فقط سوریه و تاجیکستان بدتر از ایران هستند.

بهکیش ادامه داد:کارایی (به طور کلی) ایران دربازارهای مالی 19 در منطقه و 129 در جهان،در دسترس بودن خدمات مالی 20 در منطقه و 133 در جهان، هزینه استفاده از خدمات مالی 20 در منطقه و 129 در جهان، سهولت دسترسی به وام 20 در منطقه و 136 در جهان، منابع مالی برای سرمایه گذاری مخاطره آمیز کارآفرینان 20 در منطقه و 133 در جهان ، ورود و خروج سرمایه های بین المللی 19 در منطقه و 124 درجهان و قابلیت اعتماد به سیستم مالی 17 در
منطقه و 114 در جهان است.

به گفته بهکیش رتبه کارایی در بازار نیروی کار ایران 20 در منطقه و 135 در جهان، انعطاف پذیری (به طور کلی) 20 در منطقه و 123 در جهان ، وجود ارتباط بین دستمزد و بهره وری 20 در منطقه و 111 در جهان، عدم دخالت «روابط» در استخدام مدیران ارشد 17 در منطقه و 121 در جهان، فرار مغزها 15 در منطقه و 109 در جهان است.

*رتبه 127 حمایت از سهامداران ایرانی در میان 139 کشور


وی در بخش دیگری به وضعیت حمایت از سهامداران ایران اشاره کرد و گفت: به دلیل نبود نظام حاکمیت شرکتی ، ایران از لحاظ حمایت از سهامداران ایرانی و در میان 139 کشور ، حایز رتبه 127 است که به هیچ وجه شایسته نیست.

به گفته وی ایران در میان 139کشور جهان از نظر تورم در رتبه 121،دسترسی به آخرین تکنولوژی در رتبه 123 ،شفافیت در سیاست گذاری دولت در رتبه 124،وجود  موانع در تجارت در رتبه 135 و سطح تعرفه ها در رتبه 135 قرار دارد که دو
عامل آخر دلیل اصلی در رشد میزان قاچاق به کشور است.

بهکیش گفت: ایران از نظر دسترسی به منابع مالی در تمام متغیرهای یاد شده جزء 10 کشور بدتر بوده در حالی که هیچ یک از 20 کشور منطقه در جدول بدترین ها نیستند.

*پیشنهادهای هفت گانه برای بهبود اوضاع رقابت پذیری ایران

وی در بخش پایانی اظهارات خود گفت: در حالی سند چشم انداز 20 ساله، ایران را در رتبه اول منطقه می بیند که شرایط توضیح داده شده نشان می دهد وضع موجود با هدف فاصله بسیار زیادی دارد. برای دسترسی به این هدف، نیاز به برنامه ریزی داریم ولی پیشنهادهای هفت گانه مرتبط با آزادسازی قیمت‌‌ها و نرخ سود، نرخ ارز، اصلاح نظام تعرفه‌‌ها، تورم، تصحیح قوانین جلب سرمایه‌گذاری توجه شود می تواند در طی دوره سه ساله مورد نظر بسیاری از متغیرهای رقابت پذیری کشور را ارتقاء بخشد.

بهکیش در خاتمه گفت: اما اگر توجه جدی به وضع موجود نشود، ممکن است در آینده شرایط بدتری داشته باشیم. رتبه رقابت پذیری کشورها در شرایطی میزان رفاه در آن کشورها را نشان می دهد که بدتر شدن رتبه رقابت پذیری ایران به مفهوم رفاه کمتر، اشتغال پایین تر و وضعیت بدتر اقتصادی در منطقه خواهد بود.