بحران‌های اخیر باعث شدند تا کانون توجه به سمت رشته‌های مدیریت و فارغ‌التحصیلان این رشته برود. تلفیق دانش مدیریت نیازمند نسل جدیدی از صنایع بود و این به آن معنا است که امروزه مدارس کسب‌وکار در تلاش هستند تا دانشجویان متفاوتی را در رشته‌های ام بی ای خود جذب کنند.

تنوع، چاشنی ام بی ای

این رویکرد به طور ویژه در مدارس رده بالای آمریکا چون‌هاروارد، وارتون و استنفورد دنبال می‌شود و می‌توان گفت این مدارس پایه‌گذار روش‌های نوین هستند.

«تنوع» شعار این مدارس است. به طوری که در سال 2011 افرادی چون کارآفرینان، افراد نظامی، مدافعان محیط زیست و مدیران مراکز غیرانتفاعی، ازاین مدارس پذیرش گرفته‌اند. خانم «دی لوپولد» مدیر عامل بخش پذیرش دانشجویی و مدیر مالی دانشگاه‌ هاروارد می‌گوید: «پیشرفت‌های امروز ما نتایج استراتژی‌های بلند مدت هستند. چرا که ما در این راستا برای ایجاد سبک‌های مدیریتی متفاوت تلاش‌های بسیاری کرده‌ایم.»

در برنامه‌های جدید این مدارس متوسط سن دانشجویان نیز همانند تنوع افراد در این رشته از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین منظور سه تا چهار سال پیش مدارس کسب‌وکار آمریکا به داشتن تجربه کاری بلند مدت برای رشته‌های مدیریت به توافق رسیدند. بنابراین دانشجویان دیگر با داشتن حداکثر 27 سال سن، شرایط لازم را برای وارد شدن در این رشته نداشتند.

جی .جی. کاتلر مدیر بخش پذیرش وامور مالی مدرسه کسب وکار وارتون می‌گوید: «تجربه‌های مدیریتی گذشته، راهنمایی برای آموزش‌های اولیه در مدارس کسب‌وکار است. همچنین بازخوردهای کارفرمایان نشان می‌دهد، تجربه شغلی معیار اصلی در جذب نیروی کار است.» همچنین آمار‌های ما نشان می‌دهند که بیش از 78 درصد از 845 دانشجوی وارتون تجربه کاری چهارساله یا حتی بیشتر دارند.

آمار در دانشگاه‌ هاروارد، جالب‌تر است. طبق این آمار، متوسط سن دانشجویانی که وارد برنامه‌های دوساله این دانشگاه می‌شدند، 27 سال بود. به همین منظور دانشگاه‌ هاروارد برنامه‌ای «2+2» ساله تنظیم کرد که طی آن به دانشجویان دوره لیسانس این امکان را می‌داد که بعد از پذیرش در آن دانشگاه، آنها بتوانند به مدت دو سال در شرکت‌های مشخص شده‌ای مشغول به کار شوند و پس از آن وارد دوره دو ساله ام بی ای دانشگاه‌هاروارد شوند. این ایده باعث شد تا دانشجویان جوان تری برای واردشدن به دوره‌های مدیریت برنامه‌ریزی کنند.

اولین سری دانشجویان این برنامه اواخر همین سال باید وارد هاروارد می‌شدند، این در حالی بود که یک سوم از 106 دانشجوی پذیرش شده، تصمیم به تعویق انداختن این دوره گرفتند و با وجود 918 نفر متقاضی این رشته، کلاس‌ها تنها با 65 نفر تشکیل شدند. مدیران اجرایی این برنامه نگران نبودند و می‌گفتند: این برنامه «2+2» تنها اسم جالب توجه ای داشت و در کل خود برنامه قوانین سخت و مشخصی برای پذیرش نداشت و دانشجویان چنانچه پذیرش می‌شدند می‌توانستند بیشتر از دو سال نیز کار کنند و دوره تحصیلی خود را به تعویق بیاندازند. با این حال دانشگاه‌هاروارد قصد دارد تا این دوره را همچنان اجرا کند، (یعنی دانشجویان بتوانند بعد از پذیرش در دانشگاه این دوره را به آینده موکول کنند) اما دیگر لازم نبود که دانشجویان حتما در شرکت‌هایی که‌هاروارد مشخص کرده بود، کار کنند.

«دی لئوپولد» اشاره می‌کند: برخی از افرادی که ما پذیرش می‌کنیم، خودشان به دنبال پیداکردن کارفرما هستند و هدف ما نیز تشویق گروه‌ها به مستقل بودن است.

همچنین ما برای داشتن اطلاعاتی جامع تر 50 تا 60 دانشجو با اطلاعات مشابه را مازاد بر ظرفیت خود پذیرش کردیم و نکته جالب توجه آن بود که همه آنها دارای سابقه کاری بودند.

دانشگاه ‌هاروارد تنها دانشگاهی نیست که در آن شایعاتی مبنی بر داشتن دانشجویان جوان وجود دارد. متوسط سن دانشجویان ورودی مدرسه کسب وکار سیمون در دانشگاه روچستر، در اوایل تاسیس حتی پایین تر از 26 سال بود که امروزه متوسط سن دانشجویان این دانشگاه به بالای 27 سال رسیده است. «مارک زوپان» رییس مدرسه سیمون می‌گوید: «برنامه اجرایی این مدرسه در پذیرش دانشجویان موفقیت آمیز بوده است، اما هنوز هم مشکلاتی در پیدا کردن دانشجویانی پویا وجود دارد.» این مدرسه همچنین در راستای برنامه‌های ویژه خود و به پیروی از مدل‌های اروپایی برای دانشجویان جوان، یک دوره کارشناسی ارشد یک ساله در رشته‌های مدیریت، امورمالی و بازاریابی ایجاد کرده است. به این ترتیب، فارغ‌التحصیلان این دوره می‌توانند دوره تحصیلی ام بی ای را تنها در یک سال تکمیل کنند. یکی از مزایای این برنامه که در مدرسه سیمون دیده شد، افزایش متقاضیان زن در این رشته بود. به طوری که 50 درصد از کسانی که در این دوره پذیرفته شدند، زن هستند. در دانشگاه هاروارد این آمار از 36 درصد به 39 درصد رسید و حضور 40 درصدی زنان در دانشگاه وارتون در عرض یک سال به 45 درصد رسید.

مدیر پذیرش دانشگاه وارتون می‌گوید: «این نتایج، یک ساله به دست نیامده و این‌ها حاصل تلاش‌های جدی چندین سال پیش است. ما در این سال‌ها به دنبال برطرف کردن برخی کلیشه‌ها و تصورات غلط در زمینه برنامه‌های ام بی ای بوده‌ایم. ما برای اجرای اهداف خود هر ساله به دبیرستان‌ها می‌رفتیم و درباره مزایای رشته کسب‌وکار با دانش‌آموزان دختر آنجا صحبت کردیم. همچنین حضور 40 درصدی دانشجویان دختر این مدرسه در سال گذشته، از موفقیت‌های این مدرسه است. در هر دو دانشگاه‌ هاروارد و وارتون نزدیک به نیمی ‌از دانشجویان متقاضی در حدود (43 درصد)، ازرشته‌های علوم اجتماعی یا علوم انسانی فارغ‌التحصیل شده و تنها حدود 12 درصد از دانشجویان پذیرفته شده در دانشگاه‌ هاروارد و 14 درصد دانشجویان وارتون از رشته‌هایی چون بانکداری و سرمایه گذاری هستند.

در ضمن استراتژی‌های دانشگاه استنفورد بسیار متفاوت با دانشگاه‌های برتر است . به طوری که این دانشگاه رشته ام بی ای را در کنار سایر رشته‌ها برگزار می‌کند که این امر باعث شده تا از هر شش دانشجو یک نفر در کنار رشته تحصیلی‌اش در دوره ام بی ای تحصیل کند. مساله دیگری که پیش روی مدارس کسب وکار است، تنوع متقاضیان خارجی این رشته است که هنوز هم یک مساله مشکل آفرین در مدارس برتر آمریکا به شمار می‌رود، اما با این حال 36 درصد از دانشجویان وارتون و 34 درصد از دانشجویان ‌هاروارد از کشورهای دیگر هستند. با این وجود یک مدرسه آسیایی چون مدرسه «سیبز» در شانگهای در بین مدارس برتر جهانی روندی صعودی در جذب دانشجویان داشته است. به طوری که در پنج سال گذشته تعداد دانشجویان خارجی مدرسه سیبز کمتر از 20 درصد بوده و امسال این رقم به 39 درصد رسیده است. نزدیک به 10 درصد از کل کلاس، دانشجویان آمریکایی هستند که برای ادامه تحصیل به چین آمده بودند.

منبع: FT.com