ابزارهای مدیریتی
توفان فکری در کسب‌وکار

این یک تکنیک نوآورانه است که تفکرات خلاقانه را حمایت می‌کند و معمولا ایده‌هایی مطرح می‌شوند که ممکن است به طور معمول به آنها توجهی نشود.

توفان فکری (ایجاد ایده‌های خلاقانه) برای یافتن راه‌های جدید در کسب‌وکار و همچنین تمرکز روی مشکلات یا فرصت‌های جدید می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.
چرا توفان فکری؟
توفان فکری با تولید انبوه ایده‌ها و راه حل‌ها سر و کاردارد و ارتباطی با تجزیه و تحلیل و تصمیم گیری ندارد، فرآیند تجزیه و تحلیل و تصمیم‌گیری در مرحله بعدی مورد توجه قرار می‌گیرد. هدف از برگزاری این جلسات مطرح شدن هر چه بیشتر ایده‌ها است و با کیفیت کاری ندارد.
نحوه شکل‌گیری گروه
اگر تعداد افراد گروه بین 4 تا 12 نفر باشد، همگی فرصت لازم را برای مشارکت خواهند داشت. چنانچه اعضای گروه یکدیگر را بشناسند، تبادل اندیشه و ایده‌ها آسان تر خواهد بود. لازم نیست تمام افراد گروه در رشته مورد نظر متخصص باشند. در حقیقت، اغلب موارد بهتر است که یک گروه متنوع با تخصص و تجربه‌های گوناگون داشته باشیم. ترکیب افراد را در گروه با دقت انتخاب کنید. به ویژه اگر سطوح مختلف مدیریتی یا ارشد در گروه حاضر باشند، برخی از افراد ممکن است احساس کنند، نمی‌توانند آزادانه صحبت کنند.
آگاهی و درک مشکلات و فرصت‌ها
برای تمام افراد حاضر در گروه لازم است که درک کامل و شفافی از موضوع جلسه توفان فکری داشته باشند. اگر امکان دارد، قبل از شرکت در جلسه برای گروه در مورد پیش زمینه مشکل یا فرصت توضیحاتی ارائه دهید. جست‌وجو و کندوکاو را تا جایی ادامه دهید که علت اصلی مشکل یا موانع بر سر راه فرصت‌ها درک شوند. سعی کنید مشکل یا مساله را در یک جمله تعریف کنید.
چند قانون اصولی را تنظیم کنید
قبل از شروع جلسه مهم است که تعدادی قانون را برای گروه قرار دهید:
• همه باید پذیرای افکار و ایده‌های دیگران باشند.
• کسی نباید ایده خود را بسیار فوق‌العاده بداند.
• ایده‌های تمام افراد باید در نظر گرفته شوند.
• همه باید حامی‌یکدیگر باشند.
• ایده هیچ کس نباید مورد انتقاد و سرزنش قرار گیرد.
• تمام ایده‌ها مورد استقبال قرار می‌گیرند، مهم نیست که ظاهرا احمقانه به نظر بیایند.
جلسات توفان فکری
• از یک تسهیل گر استفاده کنید. این فرد وظیفه‌اش این است که تمام ایده‌های گروه را ترجیحا روی نمودار یا تابلویی در اتاق جلسه ثبت می‌کند.
• جوی آرامبخش را مهیا کنید. جلسه را با یک فعالیت
فرح بخش و سرگرم‌کننده آغاز کنید تا گروه را آماده سازید و به آنها این امکان را بدهید تا با هم آشنا شوند.
• سعی کنید جوی دوستانه را فراهم کنید تا از تمام ایده‌ها استقبال شود، اهمیتی ندارد که ایده‌ها غیرمنطقی و نامعمول باشند.
• همه را تشویق کنید تا ایده‌های خود را مطرح کنند. هدف این است که تا آنجا که امکان دارد، ایده و فکر جمع کنید.
• ارزیابی در مراحل بعدی قرار دارد. هدف از جلسات توفان فکری تولید ایده‌ها است و نباید طی این جلسه زمانی را برای ارزیابی اختصاص دهید.
• جلسات باید دارای ریتمی ‌سریع و مفرح باشد. گروه را تشویق کنید تا ایده‌های یکدیگر را گسترش دهند.
• زمان جلسه را به 45 تا 60 دقیقه محدود کنید. جلسه توفان فکری می‌تواند خسته‌کننده شود و اگر بحثی ناتمام باقی مانده، آن را به جلسه دیگری موکول کنید.
پس از جلسه
تمام ایده‌های مطرح شده در جلسه را یادداشت کنید و آنها را در گروه‌های مرتبط دسته‌بندی کنید. یک کپی از برگه ایده‌های یادداشت شده را به هر کدام از اعضای گروه بدهید و از آنها بخواهید پنج ایده برتر را انتخاب کنند. از همه افراد بخواهید تا دلیل انتخاب خود را با جزئیات شرح دهند و پتانسیل هر ایده را بیان کنند.
جمع‌بندی
جلسات توفان فکری راه خوبی برای تولید ایده‌ها و حمایت کردن از راهکارها و راه حل‌هایی است که قبلا مورد توجه قرار نمی‌گرفتند. دارا بودن ترکیبی مناسب در گروه حائز اهمیت است و تمام اعضای گروه باید بتوانند در محیطی حمایتی، آزادانه مشارکت داشته باشند. جلسات باید دارای ریتمی‌سریع و مملو از ایده‌های مطرح شده باشد. طی جلسه، ارزیابی صورت نمی‌گیرد اما بعد از آن باید این کار انجام شود.