منبع: | دنیای اقتصاد | تاریخ انتشار: | 1390-05-12 |
نویسنده: | مترجم: | کوشان غلامی | |
چکیده: | |||
بخش اول مالزی یکی از توسعه یافتهترین کشورهای آسیای جنوب شرقی از نظر اقتصادی است که در عین حال از تنوع فرهنگی زیادی برخوردار است. |
|||
فرهنگ کسبوکارمالزی این کشور از دو خشکی مجزا از هم تشکیل شده است که شبه جزیره مالی و بورنئو خوانده میشوند. پایتخت آن کوالالامپور است، اما وزارتخانهها و مراکز اداری آن در شهر تازه تاسیس پوتراجایا مستقر هستند. این کشور با کشورهای تایلند، اندونزی، سنگاپور، برونئی و فیلیپین همسایه است. این کشور در نزدیکی خط استوا واقع شده است به همین دلیل آب و هوای استوایی بر آن حاکم بوده و پوشیده از جنگلهای انبوه است. مالزی در گذشته جزو قلمرو امپراتوری بریتانیا محسوب میشد. کشور فدراتیو مالزی استقلال خود را در 31 ماه آگوست سال 1957 میلادی به دست آورد. مالزی در سالهای اخیر اجرای برنامههای توسعهای را در دستور کار خود قرار داده است که سبب شده این کشور در زمره کشورهای صنعتی جهان دسته بندی شود. این کشور یکی از اعضای اتحادیه کشورهای آسیای جنوب شرقی (آ.سه.آن) و همچنین عضو سازمان ملل متحد است. نام مالزی برای این کشور زمانی انتخاب شد که حکومت فدراتیوی از مجموعه کشورهای آن منطقه شامل سنگاپور، برونئی شمالی و ساراواک در سال 1963 تشکیل شد. فیلیپینیها در آن دوران تلاش کردند نام مالزی که برآمده از نام قوم مالی است را بر کشور خود بگذارند اما پیش از آنکه آنها بتوانند کاری انجام دهند، مالزی نام خود را ثبت کرد. آمارکلی کشورمالزی مساحت: 329847کیلو مترمربع (رتبه 66 در میان کشورهای جهان) جمعیت: 27میلیون و 600 هزار نفر(رتبه 44 در میان کشورهای جهان) تراکم جمعیت: 84 نفر در کیلومتر مربع (رتبه 114 درمیان کشورهای جهان) امید به زندگی: مردان 74سال–زنان 76 سال درصد افراد باسواد: 89 درصد آماراقتصادی واحدپول: رینگیت تولید ناخالص ملی: 248 میلیارد دلار–سرانه 8624 دلار اشتغال: کشاورزی 14 درصد-صنعت 29 درصد - خدمات53 درصد- بیکار4 درصد صادرات عمده: لوازم الکترونیکی– ماشینآلات الکتریکی– گاز و محصولات نفتی– مواد شیمیایی– انواع منسوجات و کفش –روغن نخل مقاصد صادرات: آمریکا19 درصد-سنگاپور 15 درصد - ژاپن 10 درصد - چین 7 درصد - هنگ کنگ6 درصد واردات عمده: کالاهای واسطه - کالاهای سرمایهای - حاملهای انرژی - تجهیزات حمل و نقل - مواد مصرفی منابع واردات:ژاپن 16 درصد - آمریکا 15 درصد - سنگاپور11 درصد- چین10 درصد - تایلند6 درصد جهان به دیده احترام به کشور مالزی نگاه میکند. مالزی یکی از ثروتمندترین کشورهای آسیایی است که به ثبات سیاسی و رشد سریع اقتصادی اشتهار دارد و در آستانه ورود به شمار کشورهای کاملا توسعه یافته قرار دارد. مالزی همچنین محل تاسیس شاهراه جهانی فناوری اطلاعات چند رسانه ای به شمار میآید. کوالالامپور، مرکز مالزی، یکی از پایتختهای مدرن جهان است. مالزی از شبه جزیرهای در غرب و جزیره ای در شرق تشکیل شده است. یکی از کشورهای مسلمان در جنوب شرق آسیا است و در صنایع الکترونیک و خودرو در حال پیشرفت است. وجود سنگاپور و هنگ کنگ قطبهای بزرگ اقتصادی، ژاپن دومین کشور صنعتی دنیا، چین غول صادرات ارزان قیمت، هند و استرالیا در اطراف این کشور، تنوع خاصی در نژاد و زبان ساکنان مقیم این سرزمین بوجود آورده است. 56 درصد مردم مالزی از نژاد مالائی، 30 درصد چینی، 8 درصد هندی و مابقی از نژادهای دیگر هستند. تعداد نژادها و فرهنگها در مالزی به یکی از جاذبه های این کشور تبدیل شده است. فرهنگ کسبوکار در مالزی دراین هفته که به بررسی مجزای کشور مالزی اختصاص داده شده است، اطلاعات جامعی پیرامون فرهنگ تجاری و فضای کسب و کار این کشور ارائه میشود که میتواند یاریگر شما در تعامل موثرتر بامشتریان وشرکای مالزیایی باشد. هرچند هرکدام از زیر ردهها بر یک زمینه خاص در فرهنگ کسبوکار در مالزی تمرکز دارد، پیشنهاد میشود این بخشها به ترتیب چاپ مورد بررسی قرارگیرند. ممکن است پس از مطالعه این بخش پیرامون فرهنگ کسبوکار مالزی، به مطالعه فرهنگ تجاری سایر کشورهایی که با آنها سروکار دارید، احساس نیاز کنید. در آینده نزدیک این کشورها نیز مورد بررسی قرار خواهند گرفت. پیشینه کسبوکار در مالزی جمعیت مالزی با بیش از 19 میلیون، سکونتِ مسافران تجاری خارجی را در آنجا با وضعیت بسیار دشواری روبهرو میکند. این کشور به گروههای قومیگوناگونی تقسیم میشود که سه گروه از مهمترین آنها از لحاظ اندازه عبارتند از: مالایی، چینی و هندی. علاوه بر آن گروههای کوچکتری از افراد بومی نیز در مناطق ساراواک و ساباح زندگی میکنند. اینکه این مجموعه قومیتها و نژادهای مختلف (بعد از شورشهای سال 1969) توانستهاند در کنار هم زندگی و به خوبی کار کنند، یکی از بزرگترین موفقیتهای تاریخی این کشور در سی سال گذشته است. همانند اکثر کشورها، فرهنگ و تاریخ تاثیر بسیار زیادی در رویکرد مالزیایی به کسب و کار داشته است. هر کسی که بخواهد در مالزی شروع به کسبوکار کند، باید تا آنجا که ممکن است با پیچیدگیهای فرهنگی و شرایط دنیای تجاری این کشور آشنا بوده و تبحر زیادی داشته باشد، تا بتواند تمامیروابط کاری مهم را سریع و به راحتی برقرار کند. با داشتن چنین ترکیب فرهنگی گوناگونی، واضح است که اختلافاتی در نگرش به جنبههای مختلف کسب و کار، وجود داشته باشد. خوشبختانه موضوعات متداول مشخصی وجود دارد که در بین سه گروه اصلی قومی مالزی مشترک بوده و به افراد خارجی در پیدا کردن یک احساس کلی از این کشور کمک میکند. همچنین تلاشهایی در جهت هرچه نزدیکتر کردن این ویژگیها و رویکردها انجام میگیرد. همچنین پیشنهاد میشود شما قبل از هرگونه تصمیمگیری، درباره فرهنگ کشورهای سنگاپور و هند نیز مطالعاتی داشته باشید که به ارتباط بهتر شما با مالاییهای چینی و هندی کمک قابل توجهی میکند. تاثیر اسلام در کسبوکار بهرغم اینکه مالزی یک کشور اسلامیاست، اصول بنیادی این مذهب تاثیری در هدایت کسبوکار این کشور نداشته است. البته این امر به این معنا نیست که وظایف دینی نادیده گرفته شود و در اکثر ادارات و شرکتها زمان کاری بر اساس اوقات شرعی مشخص میگردد. همچنین برخی از استانهای این کشور، روز جمعه را به عنوان روز تعطیل کاری خود انتخاب کردهاند، ولی کوالالامپور از این قاعده مستثناست و بهرغم اینکه برخی از شرکتهایش شنبه را روز اول کاری خود میدانند، اکثر ادارات آن طبق برنامه هفتگی غربی فعالیت میکنند. رمضان، ماه روزه مسلمانان، در فرهنگ کاری این کشور دیده شده است و در سطوح مختلف به صورت طبیعی تاثیرگذار است. ادارات دولتی معمولا در ماه رمضان کارمندان را به ساعات کاری کمتری موظف میکنند و مراحل گرفتن ویزا و سایر کارهای اداری در این ماه بسیار طولانی و طاقتفرسا خواهد بود. ساختار کسبوکار در مالزی پس از اینکه مالزی در سال 1957 استقلال یافت، دولت مالزی تاکید زیادی بر گسترش کسب و کارهای ایجاد شده توسط بومیهای مالایی از خود نشان داد؛ در حالی که اکثر کسب و کارها توسط گروههای قومیچینی و هندی اشغال شده بود. به هر حال، آخرین بحران ارزی در منطق اجرای این سیاست را تسهیل کرد و موانع خرید شرکتهای غیرمالایی از سازمانهای محلی برداشته شد. با وجود تبعیض مثبت سیاستهای اتخاذ شده توسط دولت در سالهای متمادی، خیلی از کسب و کارهای محلی هنوز توسط سرمایهگذاران چینی اداره میشود و بسیاری از کارمندان ارشد شرکتهای چندملیتی دارای اصل و نسب چینی هستند. اکثر کسب و کارها در مالزی دارای ماهیت سلسله مراتبی بوده و در واقع سه مذهب اصلی اسلام، کنفوسیوس و هندو، به اهمیت روابط سلسله مراتبی میافزاید. در این شرایط کسانی که خود را مقید به سلسله مراتب و برقراری آن نشان میدهند دارای احترام خاصی هستند. خطوط گزارش دهی بسیار شفاف است و معمولا مدیران تصمیم گیری میکنند و سپس این تصمیمات را به زیردستان خود ابلاغ میکنند. (بسیاری از شرکتهای غربی مشکلات زیادی در معرفی ساختار ماتریسی دارند که میتواند برای کارمندان محلی گیج کننده باشد و به سازمانها نیز آسیب برساند.) تاثیر این رویکرد سلسله مراتبی پایه و اساس بسیاری از ویژگیهای خاص کسب وکار در مالزی را تشکیل میدهند که در قسمتهای بعدی مورد بررسی قرار خواهند گرفت. در دهههای۱۹۶۰، کشور مالزی به عنوان تأمینکننده کالاهای اولیه به خوبی شناخته شده بود. اقتصاد این کشور به صادرات لاستیک و قلع وابسته بود و گاه آن را نخستین تولیدکننده این مواد خام برای دنیای صنعتی میشناختند. در آن زمان در واقع محور اقتصاد مالزی بر منابع کشاورزی استوار بود و تلاش زیادی میشد تا این بخش متنوع شود و محصولاتی نظیر نخلهای روغنی و کاکائو بیشتر تولید شوند. از اینرو، بیشتر نوآوریهای تکنولوژی در کشتزارهای اولیه، بر اساس تحقیقات بود. سپس سیاست صنعتی برای کاهش واردات با تشویقهایی چون کاهش مالیات، برخورداری از تعطیلات و بهبود زیرساختها به کار بسته شد. استراتژی کاهش واردات اقتصاد را متنوع کرد و واردات کالاهای مشتری پسند را کاهش داد و مواد اولیه در محل مورد بهرهبرداری قرار گرفت. توسعه صنعتی، براساس استراتژی کاهش واردات، حتی توانست سرمایهگذاری خارجی را نیز به کار بگیرد و از آن پس بیشتر سرمایهگذاران داخلی در بخشهای اساسی اقتصاد حضور یافتند. در دهه ۱۹۷۰، سیاست توسعه صنعتی با هدف توسعه صادرات به اجرا درآمد، اما سرمایهگذاری مستقیم خارجی به مناطق آزاد تجاری گرایش داشت. استراتژی توسعه صنعتی بر تأمین سرمایه، تخصصهای فنی و مدیریت برای گسترش صادرات و دستیابی به بازارها مبتنی بود، اما ارتباط میان صنایع داخلی و صنایع تولیدکننده کالاهای صادراتی توسعه نیافت و از طرفی رشد قابلیتهای تکنولوژی داخلی کند بود. از دهه ۱۹۸۰ به بعد، تمرکز دولت بیشتر بر عمق دادن و غنای صنعتی اقتصاد بود، اجرای برنامه جامع صنعتی (Industrial Master Plan ,IMP) از۱۹۹۵-۱۹۸۶ در دستور کار قرار گرفت و پروژههای عمده صنعتی، مانند کارخانههای نورد فولاد و اتومبیل ملی به اجرا درآمد. سهم رشد تولید در سال ۱۹۸۹ در اقتصاد ۵/۲۵ درصد بود که نسبت به ۶/۸ درصد در سال ۱۹۶۰ قابل ملاحظه بود. IMP بر علوم و تکنولوژی به عنوان مهمترین اجزای استراتژیهای توسعه صنعتی تاکید دارد.توسعه و پیشرفت مالزی در بخشهای صنعتی و خدمات به خاطر اجرای برنامههای موفق اقتصادی در این کشور قابل ملاحظه است. میزان رشد تولید ناخالص داخلی مالزی در سال 2010 بالغ بر 7 درصد و درآمد سرانه این کشور نیز بیش از 1400 دلار بوده است. حدود 12 میلیون نفر نیروی کار در این کشور وجود دارد که بالغ بر 4 درصد آنها بیکار بوده و حدود 2 میلیون نفر نیروی کار به صورت قانونی در این کشور مشغول هستند. گفته میشود که حدود 500 هزار نفر نیروی کار غیرقانونی (عمدتا از اندونزی) در مالزی حضور دارند. اقتصاد مالزی در دهه 50 میلادی مالزی تدوین برنامههایی درازمدت برای توسعه با نام برنامه پنج ساله مالزی را آغاز کرد. نخستین برنامه از این دست در سال 1955 میلادی آغاز به کار کرد. این برنامهها طی سالهای بعد دوباره بازنگری شده و سری جدید آنها در سال 1965 اجرا شدند. مالزی در سال 1971 میلادی تلاش کرد اقتصاد خود را که بیشتر به محصولات کشاورزی وابسته بود به اقتصادی تولیدی، آن هم از نوع صنعتی، تبدیل کند. مسوولان این کشور با کمک انگلیسیها حرکتی را آغاز کردند و به جای اتکا بر نیروی کار داخلی از کشورهای منطقه نیروی کار جذب کرد که بیشتر در معادن و زمینهای کشاورزی به کار گرفته شدند. با سرمایهگذاری ژاپنیها در صنایع سنگین طی چند سال صادرات به موتور محرکه تولید ناخالص داخلی مالزی تبدیل شد. مالزی توانست در دهههای 80 و 90 میلادی رشد متوسط هفت درصدی تولید ناخالص داخلی را به همراه تورم اندک به دست آورد. این رشد اقتصادی سریع برای مالزی دردسرهایی نیز به همراه داشت. مهمترین معضل، کمبود نیروی کار بود که سبب موج مهاجرت شدید به این کشور شد و نیروی کار غیرقانونی در این کشور افزایش یافت. نرخ بیکاری در این کشور 5/3 درصد است. 1/5 درصد مردم آن زیر خط فقر زندگی میکنند و نرخ تورم آن 6/3 درصد است. این کشور منابع متوسطی هم از نفت در اختیار دارد و روزانه 611 هزار و 200 بشکه نفت صادر میکند. ارتباطات در مالزی مالزی یکی از سختترین قوانین را در جهان برای روزنامهها دارد. روزنامهها در این کشور باید به طور سالانه مجوزشان را تمدید کنند.صدا و سیمای ملی مالزی دو شبکه تلویزیونی و بسیاری از شبکههای رادیویی مالزی را در دست دارد و تعدادی شبکه خصوصی رادیو و تلویزیونی در این کشور فعال است. در مالزی اینترنت کاربرد زیادی دارد و تعداد کاربران اینترنتی آن بالاست. بیش از 350 هزار میزبان اینترنتی در این کشور وجود دارد و در سال 2010 میلادی 16 میلیون و 900 هزار کاربر اینترنتی در مالزی وجود داشت. مهمترین نکات پیرامون فرهنگ کسبوکاردر مالزی 1- مالزی بازدیدکنندگان خود را با انواع بی شماری از فرهنگهای مختلف در دنیای کسبوکار خود روبهرو میکند. البته یکسری شباهتهای کلیدی بین آنها وجود دارد که تمامی این فرهنگها را به هم متصل میکند. 2- از آنجا که مالزی دارای انواع قومیتهای متفاوت میباشد، قبل از ورود به جلسات سعی کنید تا جایی که میتوانید درباره پتانسیل ارتباطی خود تحقیق و بررسی کنید. این فاکتورها میتواند تاثیر بسزایی در قبول یا رد پیشنهادهای شما در جلسه داشته باشد. 3- با وجود اینکه دولت مالزی تبعیض مشهودی به نفع گروههای قومی مالایی قائل میشود، هنوز هم جوامع تجاری چینی و هندی نقش حیاتی در دنیای کسبوکار مالزی ایفا میکنند. 4- اکثر ساختارهای کسبوکار در این کشور، تمایل به داشتن سلسله مراتب دارند. جریان اطلاعاتی از پایین به بالا بوده و اکثر تصمیمات مهم توسط افراد کلیدی مدیریت ارشد گرفته میشود. 5- از آنجایی که مباحثه با افرادی که نقش کمی در تصمیمگیری سازمان دارند، زمان زیادی را از شما میگیرد، از کلیدی بودن سمت افرادی که با آنها در ارتباط هستید، اطمینان حاصل کنید. 6- از مدیر انتظار میرود که مدیریت کرده و به تصمیمگیری بپردازد. کارکنان دوست ندارند که با دستورالعملهای مبهم و کلی روبهرو شوند. 7- وظایف، هرچند بسیار محرز باشد که نیاز به توجه مبرم و فوری داشته باشد، تا زمانی که با جزئیات کامل توسط مدیریت ارشد سازمان مشخص نشوند، ممکن است انجام نشده باقی بمانند. 8- روابط رییس و مرئوسی میتواند به روابط پدر و فرزندی تشبیه شود. از رییس انتظار میرود که اهمیت زیادی برای رفاه حال کارکنان خود قائل باشد. کارکنان نیز در مقابل این امر، از هیچگونه سعی و کوششی دریغ نکرده و با وفاداری و پشتکار به فعالیت میپردازند. 9- آرمانهای فردی به عنوان نیازهای ثانویه گروه تلقی میشوند. پاداشها و عوامل انگیزشی در ازای موفقیتهای گروهی اعطا میگردند. 10- جلسات ممکن است بسیار طولانی بوده و با صحبتهای جستهگریختهای در جهت ایجاد و تحکیم روابط آغاز شوند و اصلا بعید نیست که تمرکز اصلی جلسات نخست، روی مسائل و موضوعات غیرکاری باشد. 11- باید قبل از شروع کار، روابط به صورت پایدار و مستحکم ایجاد شوند. هیچگاه نیاز به اختصاص زمان و منابع برای تشکیل روابط در پروژهها را دست کم نگیرید. 12- هدف اکثر جلسات، گسترش و افزایش روابط کاری است. این مهم توسط ایجاد یک محیط هماهنگ و یکپارچه به دست میآید. هیچگاه سعی نکنید برای گرفتن یک تصمیم آنقدر پافشاری کنید تا این هماهنگی را از بین ببرید. 13- از تاخیر در شروع جلسات یا طولانی شدن زمان خاتمه آنها تعجب نکنید. سعی کنید همیشه این تاخیرها را از قبل در برنامه خود بگنجانید. 14- تمام فرهنگهای اصلی که در کسبوکار خود در مالزی ممکن است با آنها سروکار داشته باشید، معمولا گروهمحور هستند و مهم است که در مذاکرات خود نیازهای کل گروه را در نظر بگیرید، نه فقط نیاز افرادی خاص. جدا کردن یک فرد از گروه برای دادن یک هدیه کوچک یا حتی ستایش و تمجید، میتواند باعث خجالت آن فرد در میان اعضای گروه شود. 15- ادب و سیاست از جمله پیشنیازهای کسبوکار در مالزی است. رک و صریح بودن میتواند به عنوان خشونت و گستاخی تلقی شده و فرد مورد نظر را به احترام نگذاشتن محکوم کند. همچنین به نظر میرسد چنین کسانی خواهان احترام متقابل برای خود نمیباشند. 16- گفتن «نه» یا ارائه اخبار بد برای افراد بسیار سخت بوده و در تایید گفتههای سایرین معمولا از کلمه «بله» استفاده نمیکنند. اصولا کلمه «بله» برای بیان درک و فهمیدن موضوع مورد بحث به کار میرود. 17- زبان انگلیسی کاربرد بسیار زیادی در این کشور داشته و بسیاری از افراد دارای گویشی نزدیک به زبان انگلیسی میباشند؛ بنابراین برقراری ارتباط در مالزی معمولا بسیار راحتتر از سایر کشورهای منطقه بوده و مشکل خاصی تلقی نمیشود، ولی به هر حال باید هوشیار باشید که آن چیزی که شنیده میشود، لزوما آن چیزی نیست که مورد نظر است. همیشه به دنبال معنی رمزدار در پشت هر صحبتی باشید. 18- در هنگام دادن هدیه، از پیشینه فرهنگی و قومیطرف مقابل مطلع شوید. باید بدانید که فرد هدیه گیرنده یک مالایی مسلمان است یا اصالت چینی دارد. 19- باید از اصول دینی و مذهبی اکثریت جمعیت مسلمان مالزی آگاه بوده و درباره مسائلی از قبیل نماز، روزه و عادات غذایی آنان مطلع باشید. 20- زنان در هنگام کار در مالزی با مشکلات کمتری نسبت به سایر کشورهای همسایه از جمله ژاپن و کرهجنوبی مواجه خواهند شد. |