چرا برخی فکر می‌کنند مالیات پول زور است؟

چرا برخی فکر می‌کنند مالیات پول زور است؟ گزارش از حسین یادروج دولتهای بسیاری آمده‌اند و رفته‌اند و هر یک وعده داده‌اند که با بهبود وضعیت دریافت مالیات‌ها، بودجه جاری کشور از درآمدهای نفتی بی‌نیاز خواهد شد، اما این وعده نیز در بهترین حالت بیش از 40 تا 50 درصد مجال تحقق نیافته است و شاید این وضعیت چندان هم بی‌راه نباشد. در کتاب‌های درسی ما ایرانیان از مقطع ابتدایی گرفته تا پایان دبیرستان حتی یک صفحه به مالیات اختصاص ندارد و اساساً همه مردم نسبت به کارکردهای مالیات بی‌اطلاع هستند. از سوی دیگر افرادی که مالیات می‌پردازند کمتر از نحوه هزینه‌کرد پول‌های خود در جامعه و اثرات آن بر رفاه و بهبود امکانات جامعه مطلع می‌شوند و بر همین اساس نیز پرداخت مالیات را نوعی بی‌عدالتی در حق خود تلقی می‌کنند و کمتر کسی را می توان در جامعه ایران یافت که از پرداخت مالیات خود راضی باشد، بماند نا‌کارآمدهای نظام مالیاتی که مسوولان امر خود نیز به آن اذعان دارند و وعده داده‌اند در طرح تحول نظام بانکی به ساماندهی آن بپردازند. طی سال‌های اخیر سازمان امور مالیاتی تلاش کرده است در جهت فرهنگ سازی مالیات گام‌هایی بردارد که نمونه آن را در ساخت برنامه‌های تلویزیونی می‌توان مشاهده کرد، اما این برنامه‌ها نیز به دلیل سطحی نگری کمتر موفق و اثر گذار بوده و توانسته است نگرش‌ جامعه را نسبت به مالیات بهبود بخشد، نتیجه اینکه ما ایرانیان و اگر بخواهیم بی‌انصافی نکرده باشیم اغلب ما ایرانیان از مالیات دادن ناخشنود و فراری هستیم و تا جایی که بتوانیم آن را نمی‌پردازیم. بنا بر گزارش‌ها 41 درصد تولید ناخالص داخلی هنوز مالیات نمی‌پردازد و اساساً سهم مالیات در تولید ناخالص داخلی از 7 درصد فراتر نمی‌رود رقمی که در مقایسه با سایر کشور بسیار ناچیز است و قرار است تا پایان برنامه پنجم به در شرایط ایده‌آل به 10 درصد برسد. اگر این روزها پای صحبت مردم بنشینید صحبت های مختلفی و گاه متناقضی در این مورد دارند. در این گزارش قصد داریم نظر مردم را در مورد قانون مالیات و نحوه اخذ آن را جویا شویم. به همین منظور و در هفته مالیات به سراغ کسبه، کارمندان و سایر افراد که با موضوع مالیات به نوعی مرتبط هستند می رویم و نظرات آنها را جویا می شویم. * روش مالیات‌گیری در ایران اشتباه است علی دانشجوی حسابداری نظر مساعدی نسبت به مالیات ندارد البته وی شاغل نیست و با مالیات سر و کاری ندارد اما نکته‌ای را عنوان می‌کند که جالب به نظر می‌رسد. علی می‌گوید: ما در کلاس حسابداری با استاد بحث می‌کردیم، پس از بحث و بررسی به این نتیجه رسیدیم که روش مالیات‌‌گیری در ایران اشتباه است. وی می‌افزاید: مالیات در ایران به صورت خارجی دریافت می‌شود یعنی اداره مالیات براساس یک برآورد از صنوف مالیات می‌‌گیرد و این برای همه یکسان است. علی عنوان می‌کند: درصورتی که که بسیاری از شرکت‌ها ممکن است دچار زیان و سود کم شده باشند اما مالیات آنها با سایر شرکت‌هایی که سود زیادی کرده‌اند برابر است. * مالیات در ایران براساس مالیات نداری است شنیدن نظر صنوف مختلف هم که نقش اصلی در پرداخت مالیات دارند خالی از لطف نیست چراکه اگر این صنوف در این زمینه همکاری داشته باشند بسیاری از مشکلات مالیاتی حل خواهد شد. به سراغ مغازه ساخت مهر و تابلوهای شرکت‌های تجاری می‌رویم، سه نفر داخل مغازه هستند، یک جوان و دو نفر میانسال که یکی در اتاق پایین روی مبل خوابیده است. صحبت را با محمد، فرد میانسالی شروع می‌کنیم. او ظاهر موجهی دارد اما وقتی شروع به صحبت می‌کنیم دل پری دارد و بعضی اوقات بحث منحرف می‌شود. خودش می‌گوید به همراه جوانی که پشت کامپیوتر نشسته مغازه را می‌گرداند،از اوضاع اقتصادی کشور گله دارد، وقتی هم که بحث مالیات را پیش می‌کشم انگار که آتش به جانش زده باشی عصبانی می‌شود و می‌گوید: مالیات در ایران براساس مالیات نداری است. او اضافه می‌کند: ما هر سال 700 هزار تومان مالیات می‌دهیم اما درآمد نداریم و اوضاع اقتصادی هر روز بدتر می‌شود و هر روز بر تعداد اصناف تولیدی و صنعتی که تعطیل می‌شوند افزوده می‌شود. او که می‌گوید خودش شاگرد مغازه است اضافه می‌کند: به دلیل نبود مشتری، صاحب مغازه در حال استراحت است و دچار افسردگی شده است. به گفته محمد، با این روش مالیات‌گیری فقط به قشر ضعیف فشار می‌آید چون مالیات‌ها براساس برآوردی که خود اداره مالیات دارد، گرفته می‌شود. از وی می‌پرسیم که روش برآورد اداره مالیات چگونه است، در پاسخ بیان می‌کند: براساس منطقه و صنف مورد نظر، مالیات برآورد می‌شود و وقتی اعتراض می‌کنیم و می‌گویند که دستورالعمل است. محمد همچنین از بوروکراسی زیاد برای مالیات‌گیری انتقاد می‌کند و آن را یکی دیگر از مشکلات مالیات در کشور عنوان می‌کند. به مغازه دیگری که فعالیت عکاسی دارد می‌رویم، عکس‌های سیاه‌ و سفید از تهران قدیم ویترین آن تزئین کرده‌اند. داخل مغازه که می‌رویم، ظاهری قدیمی دارد، اما صاحب مغازه مرد جوانی است. وقتی با او مشغول صحبت می‌شویم خیلی از مالیات اطلاعی ندارد البته خودش می‌گوید که مغازه را اجاره کرده اما آخرش هم نفهمیدیم که شاگرد مغازه است یا صاحب آن. وقتی از او در مورد مالیات سوال می‌کنیم با تعجب می‌گوید: اصلا ما به چه دلیل باید مالیات بدهیم؟ وقتی من کار می‌کنم و درآمدی کسب می‌کنم به چه دلیل باید بخشی از آن را به دولت بدهم. بیشتر که از او پرسیدم،عنوان می‌کند: خیلی از موضوع مالیات اطلاعی ندارم اما همین‌قدر می‌دانم که نباید مالیات بدهم. * افزایش 100 هزارتومانی مالیات به دلیل افزایش 200 هزارتومانی حقوق پس از گفت و گو با این جوان به سراغ بانک می‌روم، بانک خلوت است، ترجیح می‌دهم با یکی از مسئولان شعبه صحبت کنم. معاون شعبه حاضر می‌شود که با من در مورد مالیات صحبت کند. او یادآور می‌شود: هر ماه 10 درصد به عنوان مالیات از حقوق ماهیانه من کم می‌شود که در ماه رقمی در حدود 40 هزار تومان است، در سال به حدود 500 هزار تومان می‌رسد که برای یک کارمند رقمی کمی نیست. به گفته آقای محمدی این میزان مالیات تا یک سقف حقوق است و اگر حقوق افزایش یابد درصد مالیات نیز افزایش می‌یابد. وی اضافه می‌کند: به طور مثال برخی اوقات رقمی به عنوان پاداش به ما تعلق می‌گیرد و با مثلا 200 هزار تومان پاداش، مالیات من 100 هزار تومان افزایش یافته و به 130 هزار تومان رسیده است، یعنی حدود 19 درصد درآمد ماهانه. این کارمند بانک دلیل این افزایش مالیات پرداختی را، واریز پاداش و اضافه کار در فیش حقوقی دانسته و اظهار می‌کند: بهتر بود که بانک مانند برخی سازمان‌ها، پاداش و اضافه‌کار را به حساب بانکی واریز می‌کردند و در فیش حقوقی نمی‌آمد. موضوعی که معاون بانک به آن اشاره می‌کند یکی از راه‌های فرار مالیاتی است،ترفندی که به وسیله آن برخی از سازمان‌های دولتی و شبه دولتی از مالیات فرار می‌کنند. آقای محمدی از فرار مالیاتی برخی شرکت‌ها می‌گوید و خاطرنشان می‌کند: راه‌های فرار مالیاتی در کشور زیاد است و شرکت‌ها با وجود تاخیر در پرداخت مالیات با کمی چانه زنی و پرداخت مبالغی اندک از مالیات فرار می‌کنند. به گفته وی، اگر مالیات درست مصرف شود و مردم این موضوع را درک کنند، مشکل پرداخت مالیات حل خواهد شد،اما مشکل اینجاست که مبالغ دریافتی بابت عوارض، مالیات و ... حیف و میل می‌شود و سازمان‌های دولتی به درستی آن را خرج نمی‌کنند. در این بین یکی دیگر از کارمندان بانک که متوجه صحبت‌های ما ‌شده به جمع مان می‌پیوندد و ضمن تائید صحبت‌ همکارش، می‌گوید: مالیات یک مسئله فرهنگی است و دولت باید برای مالیات فرهنگ‌سازی کند و تجربه هم نشان داده که با زور و اجبار هیچ‌کاری عملی نیست. وی می‌افزاید: بسیاری از افراد با استفاده از خلاءهای قانونی از مالیات‌های سنگین فرار می‌کنند و هیچ‌کس هم نظارتی در این زمینه ندارد. * معافیت مالیاتی درآمدهای کمتر از 485 هزار تومان عملی نشد خبرنگاران از اقشاری هستند که همانند بسیاری اقشار مالیات مالیات می‌پردازند به همین دلیل با برخی همکارانم سر صحبت در این باره را باز می‌کنیم. مجتبی، خبرنگار حق‌التحریر یکی از روزنامه‌ها است که باوجود حمایت از اصل مالیات، عنوان می‌کند: اگر مالیات به درستی اخذ و مصرف شود مردم به صورت خودکار آن را می‌پردازند و نیازی به اجبار نیست، کاری که در بسیاری از کشورها اتفاق افتاده است، اما در ایران روش اخذ مالیات درست نیست به طور مثال از من که خبرنگار حق‌التحریر هستم با درآمد حدود 400 هزارتومان هم مالیات می‌گیرند. مجتبی اضافه می‌کند: براساس قانون درآمد من کمتر از 485 هزار تومان است و معاف از مالیات هستم اما من هم مانند سایر افراد مالیات می‌پردازم. سعید خبرنگار دیگری است که در یکی از خبرگزاری‌های کشور به صورت قراردادی و بیمه‌ای مشغول فعالیت است و با وی در این مورد صحبت می‌کنیم. او از پرداخت مالیات گله‌مند است و بیان می‌کند: حقوق من براساس قانون کار پرداخت می‌شود و رقمی در حدود 500 هزار تومان است و با این رقم و هزینه‌های سنگین زندگی مانند اجاره خانه‌ و ... از من مالیات می‌گیرند و این برای من غیرقابل قبول است. به گفته سعید، براساس قانون، خبرنگاران و هنرمندان از پرداخت مالیات معاف هستند اما معلوم نیست که چرا باز هم از ما مالیات می‌گیرند و هرچه که پیگیری کردیم به نتیجه‌ای نرسیدیم. وی ‌می‌گوید: بسیاری در بازار درآمدهای میلیاردی دارند اما موقع پرداخت مالیات به هر دری می‌زند که حتی یک میلیون تومان هم مالیات ندهند و این مسئله به یک موضوع رایج در بازار و کسبه تبدیل شده است. * باوجود معافیت از خبرنگاران مالیات گرفته می‌شود بعضی از شغل‌ها هستند که از آنها با عنوان مشاغل کاذب یاد می‌شود، رضا یکی از این افراد است که در بازار دست‌فروشی می‌کند و سی‌دی می‌فروشد، وقتی سر صحبت را با او باز می‌کنی اول می‌ترسد و فکر می‌کند مامور شهرداری هستم و قصد اعتراض به دلیل سد معبر را دارم، اما وقتی موضوع را عنوان می‌کنم با اکراه شروع به حرف زدن می‌کند. وی که جوانی 30 ساله و متاهل است، می‌گوید: برای امرار معاش و تامین هزینه‌های زندگی و نبود شغل مجبورم که این کار را بکنم. رضا از درآمد این کار راضی است و خدا را شکر می‌کند که مالیات و کرایه نمی‌پردازد اما از مشکلات کارش که می‌گوید پی می‌بریم چندان هم بی‌دغدغه نیست. او می‌گوید: هر روز از ترس شهرداری مجبورم بساطم را روی دست بگیرم و زیر آفتاب داغ به مردم سی دی بفروشم، شهرداری هم با بیکاری و هزینه‌‌های من کاری ندارد. رضا، مالیات را قبول ندارد و دلیل آن را این‌گونه عنوان می‌کند: این همه مالیات و پول نفت به کجا می‌رود چرا من جوان باید از زور بیکاری و سیر کردن زن و بچه مجبور باشم دست‌فروشی کنم. این دست‌فروش که دل خوشی از شهرداری و دولت ندارد، از پرداخت عوارض، مالیات و... انتقاد می‌کند و می‌گوید وقتی دستگاه‌های دولتی خدمات مناسبی به مردم نمی‌دهند به چه دلیل باید مالیات پرداخت.*********** *قانون فعلی مالیات عین بی‌عدالتی است برای کسب اطلاعات بیشتر به یکی از ادارات مالیات مراجعه می‌کنیم. در طول مسیر با راننده تاکسی مشغول صحبت می‌شوم. کمی ناراحت و عصبانی است، شاید به دلیل گرمای هوا باشد اما هرچه هست از پرداخت مالیات و عوارض شاکی است. وی ‌می‌گوید: کجای اسلام آمده که باید از مردم مالیات گرفته شود در اسلام فقط خمس و زکات گفته شده که آن هم به عهده خود فرد است. این راننده تاکسی بیان می‌کند: این همه مالیات و عوارض و ... از مردم گرفته می‌شود اما کسی نمی‌گوید آیا به مردم فشار می‌آید؟ * مامور مالیات: قانون فعلی مالیات عین بی‌عدالتی است در اداره مالیات، بخش‌های مختلفی وجود دارد، هرکس باتوجه به نوع فعالیت و مشکلات خود به بخش مورد نظر مراجعه می‌کند.تلاش می‌کنم با چند نفر صحبت کنیم اما همه عجله دارند و حاضر به صحبت نمی‌شوند، بالاخره یکی که اتفاقاً او هم عجله دارد حاضر به صحبت می‌شود. نظرش را در مورد مالیات و نحوه اخذ آن می‌پرسم، با خنده می‌گوید که که خودش مامور مالیاتی است و اگر اسمش ذکر نشود صحبت می‌کند. کمی جا خوردم اما سوالم را تکرار کردم و گفتم که خود شما هم مالیات می‌پردازید، نظرتان در مورد مالیات چیست؟ که با پاسخ تعجب‌آوری آن هم از یک مامور مالیاتی مواجه شدم. این مامور مالیاتی معتقد است: قانون فعلی مالیات و نحوه اخذ آن، عین بی‌عدالتی است و خود من هم از مالیاتی که از حقوقم کسر می‌شود راضی نیستم. این مامور مالیاتی یکی از مشکلات شرکت‌ها برای پرداخت مالیات را عدم ارائه کد ثبتی شرکت توسط ارائه ثبت شرکت‌ها می‌داند، مسئله‌ای که موجب بروز برخی مشکلات برای اداره مالیات و مودیان شده است. وی یکی دیگر از مشکلات دریافت مالیات در کشور را عدم پرداخت مالیات توسط نهاد شبه دولتی می‌داند و خاطر نشان‌می‌کند: بسیاری سازمان‌ها ونهادهای دولتی به دلیل برخی مسائل و قدرت نفوذ از پرداخت مالیات طفره می‌روند و هیچ‌ نهاد قانونی هم جرأت برخورد با آنها را ندارد و البته سهم آنها در اقتصاد کشور هم بالاست. * 41 درصد تولید ناخالص داخلی، مالیات نمی‌پردازد از وی در مورد معافیت مالیاتی درآمدهای کمتر از 485 هزار تومان می‌پرسم که اینطور پاسخ می‌دهد: این معافیت برای حقوق بگیران است نه برای درآمد و کسانی که طی یک قرار داد یا کار معین درآمد کسب کرده‌اند. این افراد شامل این قانون نمی‌شوند. شاید به همین دلیل باشد که حدود 41 درصد از تولید ناخالص داخلی مالیات نمی‌پردازد، از وی در مورد معافیت مالیاتی خبرنگاران می‌پرسم که مرا به یکی از اتاق‌ها که ویژه هنرمندان و خبرنگاران است راهنمایی می‌کند. اتاق کوچکی که خانم و آقایی از کارشناسان اداره مالیات در آن نشسته‌اند و خانم مشغول صحبت با یکی از مودیان مالیاتی است. کمی که دقت می‌کنم چهره‌اش برایم آشناست. * حمید فرخ‌نژاد هم برای معافیت مالیاتی اقدام کرده است بله درست حدس زدم، حمید فرخ‌نژاد بازیگر سینما و تلویزیون است. وقتی می‌بینم که در حال صحبت با کارشناس مالیاتی است ترجیح می‌دهم که فعلا با او صحبت نکنم چون معمولا بازیگران دوست ندارد که خبرنگاران از مسائل خصوصیاشان مطلع شوند. برای همین با کارشناس دیگر مالیاتی مشغول صحبت می‌شوم و با وی در مورد مسائل مالیاتی و معافیت مالیاتی خبرنگاران صحبت می‌کنم. آقای فرخ‌نژاد متوجه صحبت‌های ما می‌شود و به شوخی به کارشناسان مالیاتی می‌گوید که کار اداره مالیات سخت می‌شود اگر خبرنگاران از مالیات معاف نشوند. این طور که از صحبت‌هایش برمی‌آید برای معافیت مالیاتی خود و همسرش به اداره مالیاتی آمده چون سازمان امور مالیاتی تا 31 تیرماه به مردم مهلت داده تا ارائه اظهارنامه‌های مالیاتی از معافیت‌های مالیاتی برخوردار شوند. در ادامه با کارشناس مالیاتی مربوطه مشغول صحبت می‌شویم و از وی در مورد نحوه اخذ مالیات و سایر مسائل مرتبط با مالیات سوال می‌پرسیم. او در مورد نحوه برآورد مالیات توسط ماموران مالیاتی می‌گوید: ما هیچ اطلاعی از درآمد افراد و صنوف نداریم بلکه براساس نوع فعالیت و محل کسب، مالیات برآورد می‌شود. به گفته این کارشناس مالیاتی در صورت اعتراض فرد نسبت به مالیات وضع شده، شورای حل اختلافی متشکل از یک قاضی، نماینده سازمان امور مالیاتی و نماینده صنف مورد نظر تشکیل شده و در مورد مالیات واحد مورد نظر تصمیم‌گیری می‌کنند. * معافیت‌های مالیاتی باید با افزایش 15 درصدی مبلغ مالیات باشد وی همچنین در مورد معافیت‌های مالیاتی، می‌گوید: افراد در صورتیکه تا 31 تیرماه اظهارنامه‌های مالیاتی خود را تسلیم ادارات مالیات کنند تا 5 میلیون و 700 هزار تومان از معافیت مالیاتی برخوردارند به شرطی که حداقل 15 درصد افزایش مالیات داشته باشند. به گفته وی اگر افراد در فرصت مقرر اظهارنامه مالیاتی را تحویل ادارات مالیات ندهند و یا افزایش 15 درصدی در مالیات نداشته باشند، ماموران مالیاتی با برآورد از افراد مالیات اخذ می‌کنند. وی در مورد دلایل فرار مالیاتی، تصریح می‌کند: مشکل فرار مالیاتی بیشتر معطوف سایر مسایل مرتبط با مالیات مانند ثبت شرکت‌هاست. این کارشناس مالیاتی دلیل این امر را این‌گونه عنوان می‌کند که افراد با ثبت شرکت به نامه افراد دیگر اقدام به فعالیت اقتصادی می‌کنند و اداره مالیات، تنها مالیات را از مدیرعامل شرکت می‌گیرد و باتوجه به اینکه شرکت هیچ‌گونه درآمدی ندارد از پرداخت مالیات معاف می‌شود. * فرار مالیاتی شهرام جزایری با استفاده از خلأهای قانونی ثبت شرکت‌ها وی نمونه این مسئله را شهرام جزایری بیان می‌کند و می‌گوید: شهرام جزایری به وسیله مردم کم درآمد اقدام به تاسیس شرکت‌های صوری می‌‌کرد و با اخذ وکالت از افراد به نام آنها فعالیت اقتصادی می‌کرد و هیچ‌گونه مالیاتی نمی‌پرداخت. به گزارش فارس، باتوجه به مسائل مطرح شده، پرداخت مالیات قبل از آنکه مسئله‌ای قهری و قانونی باشد باید به صورت فرهنگ درآید و در این زمینه نقش آموزش و پرورش، دانشگاه‌ها و سایر نهاد موثر بی‌بدیل است. در ضمن باید برخی قوانین و مقررات که راه فرار مالیاتی را برای افراد فراهم می‌کند را اصلاح کرد و همچنین نهاد‌هایی مانند ثبت شرکت‌ها باید نظارت بیشتری بر شرکت‌ها داشته باشند. نهادهای شبه‌دولتی باتوجه به قدرت و نفوذی که دارند از پرداخت مالیات برای خود و کارمندان دوری می‌کنند که این مسئله باید توسط نهادهای نظارتی مانند مجلس پیگیری شود.

منبع:	الف	تاریخ:	1390-04-19
چرا برخی فکر می‌کنند مالیات پول زور است؟ گزارش از حسین یادروج دولتهای بسیاری آمده‌اند و رفته‌اند و هر یک وعده داده‌اند که با بهبود وضعیت دریافت مالیات‌ها، بودجه جاری کشور از درآمدهای نفتی بی‌نیاز خواهد شد، اما این وعده نیز در بهترین حالت بیش از 40 تا 50 درصد مجال تحقق نیافته است و شاید این وضعیت چندان هم بی‌راه نباشد. در کتاب‌های درسی ما ایرانیان از مقطع ابتدایی گرفته تا پایان دبیرستان حتی یک صفحه به مالیات اختصاص ندارد و اساساً همه مردم نسبت به کارکردهای مالیات بی‌اطلاع هستند. از سوی دیگر افرادی که مالیات می‌پردازند کمتر از نحوه هزینه‌کرد پول‌های خود در جامعه و اثرات آن بر رفاه و بهبود امکانات جامعه مطلع می‌شوند و بر همین اساس نیز پرداخت مالیات را نوعی بی‌عدالتی در حق خود تلقی می‌کنند و کمتر کسی را می توان در جامعه ایران یافت که از پرداخت مالیات خود راضی باشد، بماند نا‌کارآمدهای نظام مالیاتی که مسوولان امر خود نیز به آن اذعان دارند و وعده داده‌اند در طرح تحول نظام بانکی به ساماندهی آن بپردازند. طی سال‌های اخیر سازمان امور مالیاتی تلاش کرده است در جهت فرهنگ سازی مالیات گام‌هایی بردارد که نمونه آن را در ساخت برنامه‌های تلویزیونی می‌توان مشاهده کرد، اما این برنامه‌ها نیز به دلیل سطحی نگری کمتر موفق و اثر گذار بوده و توانسته است نگرش‌ جامعه را نسبت به مالیات بهبود بخشد، نتیجه اینکه ما ایرانیان و اگر بخواهیم بی‌انصافی نکرده باشیم اغلب ما ایرانیان از مالیات دادن ناخشنود و فراری هستیم و تا جایی که بتوانیم آن را نمی‌پردازیم. بنا بر گزارش‌ها 41 درصد تولید ناخالص داخلی هنوز مالیات نمی‌پردازد و اساساً سهم مالیات در تولید ناخالص داخلی از 7 درصد فراتر نمی‌رود رقمی که در مقایسه با سایر کشور بسیار ناچیز است و قرار است تا پایان برنامه پنجم به در شرایط ایده‌آل به 10 درصد برسد. اگر این روزها پای صحبت مردم بنشینید صحبت های مختلفی و گاه متناقضی در این مورد دارند. در این گزارش قصد داریم نظر مردم را در مورد قانون مالیات و نحوه اخذ آن را جویا شویم. به همین منظور و در هفته مالیات به سراغ کسبه، کارمندان و سایر افراد که با موضوع مالیات به نوعی مرتبط هستند می رویم و نظرات آنها را جویا می شویم. * روش مالیات‌گیری در ایران اشتباه است علی دانشجوی حسابداری نظر مساعدی نسبت به مالیات ندارد البته وی شاغل نیست و با مالیات سر و کاری ندارد اما نکته‌ای را عنوان می‌کند که جالب به نظر می‌رسد. علی می‌گوید: ما در کلاس حسابداری با استاد بحث می‌کردیم، پس از بحث و بررسی به این نتیجه رسیدیم که روش مالیات‌‌گیری در ایران اشتباه است. وی می‌افزاید: مالیات در ایران به صورت خارجی دریافت می‌شود یعنی اداره مالیات براساس یک برآورد از صنوف مالیات می‌‌گیرد و این برای همه یکسان است. علی عنوان می‌کند: درصورتی که که بسیاری از شرکت‌ها ممکن است دچار زیان و سود کم شده باشند اما مالیات آنها با سایر شرکت‌هایی که سود زیادی کرده‌اند برابر است. * مالیات در ایران براساس مالیات نداری است شنیدن نظر صنوف مختلف هم که نقش اصلی در پرداخت مالیات دارند خالی از لطف نیست چراکه اگر این صنوف در این زمینه همکاری داشته باشند بسیاری از مشکلات مالیاتی حل خواهد شد. به سراغ مغازه ساخت مهر و تابلوهای شرکت‌های تجاری می‌رویم، سه نفر داخل مغازه هستند، یک جوان و دو نفر میانسال که یکی در اتاق پایین روی مبل خوابیده است. صحبت را با محمد، فرد میانسالی شروع می‌کنیم. او ظاهر موجهی دارد اما وقتی شروع به صحبت می‌کنیم دل پری دارد و بعضی اوقات بحث منحرف می‌شود. خودش می‌گوید به همراه جوانی که پشت کامپیوتر نشسته مغازه را می‌گرداند،از اوضاع اقتصادی کشور گله دارد، وقتی هم که بحث مالیات را پیش می‌کشم انگار که آتش به جانش زده باشی عصبانی می‌شود و می‌گوید: مالیات در ایران براساس مالیات نداری است. او اضافه می‌کند: ما هر سال 700 هزار تومان مالیات می‌دهیم اما درآمد نداریم و اوضاع اقتصادی هر روز بدتر می‌شود و هر روز بر تعداد اصناف تولیدی و صنعتی که تعطیل می‌شوند افزوده می‌شود. او که می‌گوید خودش شاگرد مغازه است اضافه می‌کند: به دلیل نبود مشتری، صاحب مغازه در حال استراحت است و دچار افسردگی شده است. به گفته محمد، با این روش مالیات‌گیری فقط به قشر ضعیف فشار می‌آید چون مالیات‌ها براساس برآوردی که خود اداره مالیات دارد، گرفته می‌شود. از وی می‌پرسیم که روش برآورد اداره مالیات چگونه است، در پاسخ بیان می‌کند: براساس منطقه و صنف مورد نظر، مالیات برآورد می‌شود و وقتی اعتراض می‌کنیم و می‌گویند که دستورالعمل است. محمد همچنین از بوروکراسی زیاد برای مالیات‌گیری انتقاد می‌کند و آن را یکی دیگر از مشکلات مالیات در کشور عنوان می‌کند. به مغازه دیگری که فعالیت عکاسی دارد می‌رویم، عکس‌های سیاه‌ و سفید از تهران قدیم ویترین آن تزئین کرده‌اند. داخل مغازه که می‌رویم، ظاهری قدیمی دارد، اما صاحب مغازه مرد جوانی است. وقتی با او مشغول صحبت می‌شویم خیلی از مالیات اطلاعی ندارد البته خودش می‌گوید که مغازه را اجاره کرده اما آخرش هم نفهمیدیم که شاگرد مغازه است یا صاحب آن. وقتی از او در مورد مالیات سوال می‌کنیم با تعجب می‌گوید: اصلا ما به چه دلیل باید مالیات بدهیم؟ وقتی من کار می‌کنم و درآمدی کسب می‌کنم به چه دلیل باید بخشی از آن را به دولت بدهم. بیشتر که از او پرسیدم،عنوان می‌کند: خیلی از موضوع مالیات اطلاعی ندارم اما همین‌قدر می‌دانم که نباید مالیات بدهم. * افزایش 100 هزارتومانی مالیات به دلیل افزایش 200 هزارتومانی حقوق پس از گفت و گو با این جوان به سراغ بانک می‌روم، بانک خلوت است، ترجیح می‌دهم با یکی از مسئولان شعبه صحبت کنم. معاون شعبه حاضر می‌شود که با من در مورد مالیات صحبت کند. او یادآور می‌شود: هر ماه 10 درصد به عنوان مالیات از حقوق ماهیانه من کم می‌شود که در ماه رقمی در حدود 40 هزار تومان است، در سال به حدود 500 هزار تومان می‌رسد که برای یک کارمند رقمی کمی نیست. به گفته آقای محمدی این میزان مالیات تا یک سقف حقوق است و اگر حقوق افزایش یابد درصد مالیات نیز افزایش می‌یابد. وی اضافه می‌کند: به طور مثال برخی اوقات رقمی به عنوان پاداش به ما تعلق می‌گیرد و با مثلا 200 هزار تومان پاداش، مالیات من 100 هزار تومان افزایش یافته و به 130 هزار تومان رسیده است، یعنی حدود 19 درصد درآمد ماهانه. این کارمند بانک دلیل این افزایش مالیات پرداختی را، واریز پاداش و اضافه کار در فیش حقوقی دانسته و اظهار می‌کند: بهتر بود که بانک مانند برخی سازمان‌ها، پاداش و اضافه‌کار را به حساب بانکی واریز می‌کردند و در فیش حقوقی نمی‌آمد. موضوعی که معاون بانک به آن اشاره می‌کند یکی از راه‌های فرار مالیاتی است،ترفندی که به وسیله آن برخی از سازمان‌های دولتی و شبه دولتی از مالیات فرار می‌کنند. آقای محمدی از فرار مالیاتی برخی شرکت‌ها می‌گوید و خاطرنشان می‌کند: راه‌های فرار مالیاتی در کشور زیاد است و شرکت‌ها با وجود تاخیر در پرداخت مالیات با کمی چانه زنی و پرداخت مبالغی اندک از مالیات فرار می‌کنند. به گفته وی، اگر مالیات درست مصرف شود و مردم این موضوع را درک کنند، مشکل پرداخت مالیات حل خواهد شد،اما مشکل اینجاست که مبالغ دریافتی بابت عوارض، مالیات و ... حیف و میل می‌شود و سازمان‌های دولتی به درستی آن را خرج نمی‌کنند. در این بین یکی دیگر از کارمندان بانک که متوجه صحبت‌های ما ‌شده به جمع مان می‌پیوندد و ضمن تائید صحبت‌ همکارش، می‌گوید: مالیات یک مسئله فرهنگی است و دولت باید برای مالیات فرهنگ‌سازی کند و تجربه هم نشان داده که با زور و اجبار هیچ‌کاری عملی نیست. وی می‌افزاید: بسیاری از افراد با استفاده از خلاءهای قانونی از مالیات‌های سنگین فرار می‌کنند و هیچ‌کس هم نظارتی در این زمینه ندارد. * معافیت مالیاتی درآمدهای کمتر از 485 هزار تومان عملی نشد خبرنگاران از اقشاری هستند که همانند بسیاری اقشار مالیات مالیات می‌پردازند به همین دلیل با برخی همکارانم سر صحبت در این باره را باز می‌کنیم. مجتبی، خبرنگار حق‌التحریر یکی از روزنامه‌ها است که باوجود حمایت از اصل مالیات، عنوان می‌کند: اگر مالیات به درستی اخذ و مصرف شود مردم به صورت خودکار آن را می‌پردازند و نیازی به اجبار نیست، کاری که در بسیاری از کشورها اتفاق افتاده است، اما در ایران روش اخذ مالیات درست نیست به طور مثال از من که خبرنگار حق‌التحریر هستم با درآمد حدود 400 هزارتومان هم مالیات می‌گیرند. مجتبی اضافه می‌کند: براساس قانون درآمد من کمتر از 485 هزار تومان است و معاف از مالیات هستم اما من هم مانند سایر افراد مالیات می‌پردازم. سعید خبرنگار دیگری است که در یکی از خبرگزاری‌های کشور به صورت قراردادی و بیمه‌ای مشغول فعالیت است و با وی در این مورد صحبت می‌کنیم. او از پرداخت مالیات گله‌مند است و بیان می‌کند: حقوق من براساس قانون کار پرداخت می‌شود و رقمی در حدود 500 هزار تومان است و با این رقم و هزینه‌های سنگین زندگی مانند اجاره خانه‌ و ... از من مالیات می‌گیرند و این برای من غیرقابل قبول است. به گفته سعید، براساس قانون، خبرنگاران و هنرمندان از پرداخت مالیات معاف هستند اما معلوم نیست که چرا باز هم از ما مالیات می‌گیرند و هرچه که پیگیری کردیم به نتیجه‌ای نرسیدیم. وی ‌می‌گوید: بسیاری در بازار درآمدهای میلیاردی دارند اما موقع پرداخت مالیات به هر دری می‌زند که حتی یک میلیون تومان هم مالیات ندهند و این مسئله به یک موضوع رایج در بازار و کسبه تبدیل شده است. * باوجود معافیت از خبرنگاران مالیات گرفته می‌شود بعضی از شغل‌ها هستند که از آنها با عنوان مشاغل کاذب یاد می‌شود، رضا یکی از این افراد است که در بازار دست‌فروشی می‌کند و سی‌دی می‌فروشد، وقتی سر صحبت را با او باز می‌کنی اول می‌ترسد و فکر می‌کند مامور شهرداری هستم و قصد اعتراض به دلیل سد معبر را دارم، اما وقتی موضوع را عنوان می‌کنم با اکراه شروع به حرف زدن می‌کند. وی که جوانی 30 ساله و متاهل است، می‌گوید: برای امرار معاش و تامین هزینه‌های زندگی و نبود شغل مجبورم که این کار را بکنم. رضا از درآمد این کار راضی است و خدا را شکر می‌کند که مالیات و کرایه نمی‌پردازد اما از مشکلات کارش که می‌گوید پی می‌بریم چندان هم بی‌دغدغه نیست. او می‌گوید: هر روز از ترس شهرداری مجبورم بساطم را روی دست بگیرم و زیر آفتاب داغ به مردم سی دی بفروشم، شهرداری هم با بیکاری و هزینه‌‌های من کاری ندارد. رضا، مالیات را قبول ندارد و دلیل آن را این‌گونه عنوان می‌کند: این همه مالیات و پول نفت به کجا می‌رود چرا من جوان باید از زور بیکاری و سیر کردن زن و بچه مجبور باشم دست‌فروشی کنم. این دست‌فروش که دل خوشی از شهرداری و دولت ندارد، از پرداخت عوارض، مالیات و... انتقاد می‌کند و می‌گوید وقتی دستگاه‌های دولتی خدمات مناسبی به مردم نمی‌دهند به چه دلیل باید مالیات پرداخت.*********** قانون فعلی مالیات عین بی‌عدالتی است برای کسب اطلاعات بیشتر به یکی از ادارات مالیات مراجعه می‌کنیم. در طول مسیر با راننده تاکسی مشغول صحبت می‌شوم. کمی ناراحت و عصبانی است، شاید به دلیل گرمای هوا باشد اما هرچه هست از پرداخت مالیات و عوارض شاکی است. وی ‌می‌گوید: کجای اسلام آمده که باید از مردم مالیات گرفته شود در اسلام فقط خمس و زکات گفته شده که آن هم به عهده خود فرد است. این راننده تاکسی بیان می‌کند: این همه مالیات و عوارض و ... از مردم گرفته می‌شود اما کسی نمی‌گوید آیا به مردم فشار می‌آید؟ مامور مالیات: قانون فعلی مالیات عین بی‌عدالتی است در اداره مالیات، بخش‌های مختلفی وجود دارد، هرکس باتوجه به نوع فعالیت و مشکلات خود به بخش مورد نظر مراجعه می‌کند.تلاش می‌کنم با چند نفر صحبت کنیم اما همه عجله دارند و حاضر به صحبت نمی‌شوند، بالاخره یکی که اتفاقاً او هم عجله دارد حاضر به صحبت می‌شود. نظرش را در مورد مالیات و نحوه اخذ آن می‌پرسم، با خنده می‌گوید که که خودش مامور مالیاتی است و اگر اسمش ذکر نشود صحبت می‌کند. کمی جا خوردم اما سوالم را تکرار کردم و گفتم که خود شما هم مالیات می‌پردازید، نظرتان در مورد مالیات چیست؟ که با پاسخ تعجب‌آوری آن هم از یک مامور مالیاتی مواجه شدم. این مامور مالیاتی معتقد است: قانون فعلی مالیات و نحوه اخذ آن، عین بی‌عدالتی است و خود من هم از مالیاتی که از حقوقم کسر می‌شود راضی نیستم. این مامور مالیاتی یکی از مشکلات شرکت‌ها برای پرداخت مالیات را عدم ارائه کد ثبتی شرکت توسط ارائه ثبت شرکت‌ها می‌داند، مسئله‌ای که موجب بروز برخی مشکلات برای اداره مالیات و مودیان شده است. وی یکی دیگر از مشکلات دریافت مالیات در کشور را عدم پرداخت مالیات توسط نهاد شبه دولتی می‌داند و خاطر نشان‌می‌کند: بسیاری سازمان‌ها ونهادهای دولتی به دلیل برخی مسائل و قدرت نفوذ از پرداخت مالیات طفره می‌روند و هیچ‌ نهاد قانونی هم جرأت برخورد با آنها را ندارد و البته سهم آنها در اقتصاد کشور هم بالاست. * 41 درصد تولید ناخالص داخلی، مالیات نمی‌پردازد از وی در مورد معافیت مالیاتی درآمدهای کمتر از 485 هزار تومان می‌پرسم که اینطور پاسخ می‌دهد: این معافیت برای حقوق بگیران است نه برای درآمد و کسانی که طی یک قرار داد یا کار معین درآمد کسب کرده‌اند. این افراد شامل این قانون نمی‌شوند. شاید به همین دلیل باشد که حدود 41 درصد از تولید ناخالص داخلی مالیات نمی‌پردازد، از وی در مورد معافیت مالیاتی خبرنگاران می‌پرسم که مرا به یکی از اتاق‌ها که ویژه هنرمندان و خبرنگاران است راهنمایی می‌کند. اتاق کوچکی که خانم و آقایی از کارشناسان اداره مالیات در آن نشسته‌اند و خانم مشغول صحبت با یکی از مودیان مالیاتی است. کمی که دقت می‌کنم چهره‌اش برایم آشناست. * حمید فرخ‌نژاد هم برای معافیت مالیاتی اقدام کرده است بله درست حدس زدم، حمید فرخ‌نژاد بازیگر سینما و تلویزیون است. وقتی می‌بینم که در حال صحبت با کارشناس مالیاتی است ترجیح می‌دهم که فعلا با او صحبت نکنم چون معمولا بازیگران دوست ندارد که خبرنگاران از مسائل خصوصیاشان مطلع شوند. برای همین با کارشناس دیگر مالیاتی مشغول صحبت می‌شوم و با وی در مورد مسائل مالیاتی و معافیت مالیاتی خبرنگاران صحبت می‌کنم. آقای فرخ‌نژاد متوجه صحبت‌های ما می‌شود و به شوخی به کارشناسان مالیاتی می‌گوید که کار اداره مالیات سخت می‌شود اگر خبرنگاران از مالیات معاف نشوند. این طور که از صحبت‌هایش برمی‌آید برای معافیت مالیاتی خود و همسرش به اداره مالیاتی آمده چون سازمان امور مالیاتی تا 31 تیرماه به مردم مهلت داده تا ارائه اظهارنامه‌های مالیاتی از معافیت‌های مالیاتی برخوردار شوند. در ادامه با کارشناس مالیاتی مربوطه مشغول صحبت می‌شویم و از وی در مورد نحوه اخذ مالیات و سایر مسائل مرتبط با مالیات سوال می‌پرسیم. او در مورد نحوه برآورد مالیات توسط ماموران مالیاتی می‌گوید: ما هیچ اطلاعی از درآمد افراد و صنوف نداریم بلکه براساس نوع فعالیت و محل کسب، مالیات برآورد می‌شود. به گفته این کارشناس مالیاتی در صورت اعتراض فرد نسبت به مالیات وضع شده، شورای حل اختلافی متشکل از یک قاضی، نماینده سازمان امور مالیاتی و نماینده صنف مورد نظر تشکیل شده و در مورد مالیات واحد مورد نظر تصمیم‌گیری می‌کنند. * معافیت‌های مالیاتی باید با افزایش 15 درصدی مبلغ مالیات باشد وی همچنین در مورد معافیت‌های مالیاتی، می‌گوید: افراد در صورتیکه تا 31 تیرماه اظهارنامه‌های مالیاتی خود را تسلیم ادارات مالیات کنند تا 5 میلیون و 700 هزار تومان از معافیت مالیاتی برخوردارند به شرطی که حداقل 15 درصد افزایش مالیات داشته باشند. به گفته وی اگر افراد در فرصت مقرر اظهارنامه مالیاتی را تحویل ادارات مالیات ندهند و یا افزایش 15 درصدی در مالیات نداشته باشند، ماموران مالیاتی با برآورد از افراد مالیات اخذ می‌کنند. وی در مورد دلایل فرار مالیاتی، تصریح می‌کند: مشکل فرار مالیاتی بیشتر معطوف سایر مسایل مرتبط با مالیات مانند ثبت شرکت‌هاست. این کارشناس مالیاتی دلیل این امر را این‌گونه عنوان می‌کند که افراد با ثبت شرکت به نامه افراد دیگر اقدام به فعالیت اقتصادی می‌کنند و اداره مالیات، تنها مالیات را از مدیرعامل شرکت می‌گیرد و باتوجه به اینکه شرکت هیچ‌گونه درآمدی ندارد از پرداخت مالیات معاف می‌شود. * فرار مالیاتی شهرام جزایری با استفاده از خلأهای قانونی ثبت شرکت‌ها وی نمونه این مسئله را شهرام جزایری بیان می‌کند و می‌گوید: شهرام جزایری به وسیله مردم کم درآمد اقدام به تاسیس شرکت‌های صوری می‌‌کرد و با اخذ وکالت از افراد به نام آنها فعالیت اقتصادی می‌کرد و هیچ‌گونه مالیاتی نمی‌پرداخت. به گزارش فارس، باتوجه به مسائل مطرح شده، پرداخت مالیات قبل از آنکه مسئله‌ای قهری و قانونی باشد باید به صورت فرهنگ درآید و در این زمینه نقش آموزش و پرورش، دانشگاه‌ها و سایر نهاد موثر بی‌بدیل است. در ضمن باید برخی قوانین و مقررات که راه فرار مالیاتی را برای افراد فراهم می‌کند را اصلاح کرد و همچنین نهاد‌هایی مانند ثبت شرکت‌ها باید نظارت بیشتری بر شرکت‌ها داشته باشند. نهادهای شبه‌دولتی باتوجه به قدرت و نفوذی که دارند از پرداخت مالیات برای خود و کارمندان دوری می‌کنند که این مسئله باید توسط نهادهای نظارتی مانند مجلس پیگیری شود.

دسته بندی اطلاعات

به گزارش الف:چرا برخی فکر می‌کنند مالیات پول زور است؟

الف

1390-04-19

مشخصات ثبت اطلاعات

مدیریت رازنامه

نظرات و پیشنهادات

سلام،وقت بخیر زمانی که لیست تعدیل حقوق تهیه می گردد و حقوق و عیدی از مالیات معاف می گردند در سیستم حسابداری چطور باید مالیات حقوق را کسر کرد متشکرم

سلام ، وقت بخیر نحوه سند زدن پرداختی بیمه تامین اجتماعی به چه صورته ؟ بدون این که تو لیست حقوق و دستمزد بیام ه صورت جداگانه چطوری ثبت بزنم؟

سلام و وقت بخیر برای استارت آپ ها و کسب و کارهای الکترونیک آیا معافیت مالیاتی وجود دارد؟ در صورت تایید، نحوه استفاده از معافیت چگونه است؟

سلام و وقت بخیر برای استارت آپ ها و کسب و کارهای الکترونیک آیا معافیت مالیاتی وجود دارد؟ در صورت تایید، نحوه استفاده از معافیت چگونه است؟

با سلام خدمت استاد محترم برای آموزش کارکنان در دوره آموزشی اکسل در حسابداری میخواستم ببینم چطوری باید با شما هماهنگی کنیم. با تشکر