دنیای اقتصاد

1389-10-25

ابهام جدی در معافیت‌مالیاتی مسکن‌مهر

مالیات، حدود یک میلیون تومان آورده نقدی متقاضیان را افزایش می‌دهد
گروه مسکن- فرید قدیری: کلیه پروژه‌های مسکن‌مهر چه آنهایی که توسط انبوه‌ساز ساخته می‌شود و چه آنهایی که توسط تعاونی‌های مسکن به «پیمانکار سازنده» سپرده شده طبق دو مصوبه صریح شورای عالی مسکن از مالیات «ماده 104» معاف هستند. اما این دو مصوبه که یکی در اردیبهشت و دیگری در تیر سال جاری از سوی معاون اول رییس‌جمهور ابلاغ شد در برخی از مناطق کشور اجرایی نمی‌شود. 

برخی مسوولان استانی سازمان امور مالیاتی از آنجا که تفسیرهای متفاوتی از متن مصوبه دولت در خصوص معافیت مالیاتی مسکن‌مهر دارند، تعاونی‌های مسکن‌مهر را همچنان مشمول پرداخت مالیات ماده 104 می‌دانند که با پرداخت آن از طرف تعاونی، هزینه تمام‌شده هر واحد مسکونی حدود یک میلیون تومان افزایش پیدا می‌کند.
علت تفسیرهای متفاوت از مصوبه معافیت مالیاتی مسکن‌مهر اگر چه جای سوال دارد، اما بخشی از آن به نحوه نگارش برمی‌گردد. شورای عالی مسکن بعد از آنکه در 13 اردیبهشت‌ماه مصوبه معافیت سازنده‌های مسکن‌مهر از مالیات ماده 104 را منتشر کرد، مشخص شد واژه «تعاونی‌های مسکن» در متن مصوبه جا انداخته شده است و دو ماه بعد در 22 تیرماه شورا مجددا مصوبه دیگری ابلاغ کرد که این بار تعاونی‌ها را نیز مشمول معافیت کرده بود.
اکنون وجود دو مصوبه با یک مضمون بر پیچیدگی کار افزوده است. مصوبه اردیبهشت می‌گوید «سازندگان مسکن‌مهر که در قالب تفاهم‌نامه سه‌جانبه اقدام به ساخت می‌کنند مشمول مالیات ماده 104 قانون مالیات‌های مستقیم نمی‌شوند.» در این مصوبه منظور این است که انبوه‌سازان مسکن‌مهر از مالیات معاف هستند.
مصوبه تیرماه اما کاملتر شده و این بار تاکید می‌کند «تصمیم‌نامه مصوبه 13 اردیبهشت شورای عالی مسکن به شرح زیر اصلاح می‌شود: در بند معافیت مالیاتی مسکن‌مهر از ماده 104، عبارت [و قرارداد با تعاونی‌های مسکن‌مهر ] بعد از عبارت [ در قالب تفاهم‌نامه سه جانبه مسکن‌مهر] اضافه شود.»
در این میان آنچه حایز اهمیت است عمل به مصوبه دولت است که ظاهرا و طبق گفته برخی تعاونی‌های مسکن‌مهر اینگونه عمل نمی‌شود. ماجرای این عمل نکردن به این صورت است که مسوولان مالیاتی می‌گویند شورای عالی مسکن گفته اگر تعاونی خودش مستقیم بسازد از مالیات معاف است، اما اگر کار ساخت را به پیمانکار واگذار کند باید مالیات را نیز بدهد.
این تفسیر کاملا با آنچه در متن مصوبه دوم شورای عالی مسکن آمده تفاوت دارد، چرا که اگر عبارت اصلاحی (مصوبه دوم) در متن اولیه (مصوبه اول) قرار داده شود، متن کامل مصوبه اینگونه می‌شود که «سازندگان مسکن‌مهر که در قالب تفاهم‌نامه سه‌جانبه و قرارداد با تعاونی‌ها اقدام به ساخت می‌کنند مشمول مالیات ماده 104 نمی‌شوند.»
بنابراین در هیچ جای این مصوبه نیامده که اگر تعاونی خودش بسازد معاف است، چرا که به صراحت از واژه «سازنده» و «قرارداد با تعاونی» نام برده شده است.
این تفسیر متفاوت در حالی است که علی نیکزاد وزیر مسکن نیز به صراحت چندین بار بر معافیت مالیاتی تعاونی‌های مسکن که کار ساخت را به پیمانکار واگذار می‌کنند، سخن گفته است.
به گزارش دنیای‌اقتصاد موضوع ماده 104 تاکید می‌کند تعاونی مسکن موظف است معادل 5 درصد مبلغی را که تحت عنوان ارزش قرارداد به سازنده پرداخت می‌کند، کسر و آن را به حساب سازمان امور مالیاتی واریز کند. این 5 درصد به این معنی است که برای یک پروژه 600 واحدی که ارزش قرارداد ساخت آن 12 میلیارد تومان است، باید 600 میلیون تومان مالیات پرداخت شود که برای هر واحد حدود یک میلیون تومان تخمین زده می‌شود.
مدیر عامل یک تعاونی مسکن‌مهر در شهر جدید پرند در این‌باره به دنیای‌اقتصاد گفت: چندین ماه است که برای معافیت مالیاتی ماده 104 با اداره مالیاتی استان شرکت سازنده‌، مکاتبه می‌کنیم و هر بار نیز به ما پاسخ می‌دهند که تعاونی‌ها مشمول این معافیت
نیستند.مهدی دژ‌آباد مدیر عامل تعاونی مسکن‌مهر 12 شهر ری افزود: در آخرین درخواستی که برای رسیدگی به موضوع از اداره مالیات داشتیم در نامه قید کردیم از آنجا که تصمیم نمایندگان ویژه رییس‌جمهور در تاریخ 22/4/89 به صراحت می‌گوید که قراردادهای منعقده پیمانکاران با تعاونی‌های مسکن‌مهر مشمول معافیت از پرداخت مالیات تکلیفی محسوب می‌شوند، شایسته است نسبت به اعمال معافیت مالیاتی شرکت سازنده اقدام کنید. وی افزود: متاسفانه در مقابل این درخواست نیز همچون درخواست‌های قبلی اعلام شد که تعاونی‌هایی که کار ساخت را به اشخاص ثالث واگذار می‌کنند مشمول معافیات مالیاتی نیستند.
دژآباد از وزارت مسکن خواست نسبت به تعیین تکلیف ابهام موجود در مصوبه معافیت مالیاتی ماده 104 و هماهنگی با سازمان امور مالیاتی برای سرانجام این تصمیم، اقدام کند.