مارتینا ناگهان احساس ناخوشی کرد. دوباره برادر بزرگترش اوان تماس گرفته بود و با حرف‌هایش حال او را بد کرده بود. در عین اینکه نمی‌خواست به مارتینا کوچک‌ترین صدمه‌ای بزند، او توانسته بود او را تنها به کمک چند حرف به این حال دچار کند. حالا هم دنبالش می‌آمد تا با هم برای نهار بیرون بروند.

رقابت، دفاع از حقوق قانونی محصولات را مشکل کرده است
نرم‌افزار کد باز: راه نجات یا خودکشی؟

آنها به نهار و بعدش هم به نمایش بازی‌های الکترونیکی می‌رفتند. مارتینا که مدیر عامل سازمان KMS تولیدکننده بازی الکترونیکی موسیقیایی Amp up بود، در دفترش منتظر رسیدن برادرش بود. او تصمیم در مورد Amp up را سال 2004 گرفته بود. زمانی که صحبت از فروختن ایده به دیگران یا تولید خصوصی آن بود، مارتینا پیشنهاد تولید آن را داده بود. Amp up‌ها از دسته‌های گیتارهای الکترونیکی واقعی ساخته شدند، ولی جای سیم‌های نواختن دگمه‌ داشتند. این دستگاه‌ها این امکان را فراهم می‌کردند که نوازنده‌ها از همه جای دنیا تنها به کمک یک کامپیوتر با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و یک قطعه خاص
را بنوازند. موفقیت این دستگاه فوق‌العاده و بسیار سود آور بود. او زمانی که وارد خودروی بنز برادرش شد، گفت: «روز مرا خراب کردی می‌دانی؟» اوان یک سازمان شبکه ای کوچک را پایه‌گذاری کرده بود و از سودی که به دست آورده بود، برای سرمایه‌گذاری در سازمان‌های تکنولوژیکی استفاده می‌کرد. در عین حال به کسب و کار خواهرش هم بسیار اهمیت می‌داد.
مارتینا ادامه داد: «چه مشکلی در دفاع کردن از استراتژی وجود دارد که خودمان آن را ایجاد کرده‌ایم؟ چرا باید کد نرم‌افزار استفاده شده در این محصول را در اختیار همه بگذاریم؟ آخر این چه پیشنهادی است؟»
«صبر کن تا ببینی.»
در نمایش او مارتینا را به چند دانشجوی کم سن و سال نشان داد که همگی چیزهایی مانند Amp up در دست داشتند و گفت که اینها بنیان‌گذاران سازمان Open chord هستند. مارتینا از دست برادرش عصبانی شد. این بچه‌ها که احتمالا همگی در ابتدا از استفاده‌کنندگان محصول خودشان بودند، کد محصول را کپی کرده بودند و آن را به صورت کد باز در اختیار همه می‌گذاشتند. به این معنا که هر کس می‌توانست در کد محصول دست ببرد از آن چیز‌های جدیدتری تولید کند. او از یکی از اینها پرسید: «آیا ما از شما شکایت نکرده‌ایم؟»
پسر به نشانه تایید سرش را تکان داد. اوان گفت: «یکی دیگر هم آن طرف‌تر است.»
«یکی دیگر؟»
«هر دوی این سازمان‌ها برای تامین مالی نزد من آمدند، مسلما من به دلیل اینکه تو خواهرم بودی با آنها همکاری نکردم ولی کسب و کار پر در آمدی خواهد بود.»
« چرا پر درآمد؟ از اینها که شکایت کرده ایم. از آن یکی هم به محض اینکه برگردم به دفترم شکایت خواهیم کرد. علاوه بر این، نرم‌افزار کد باز چه سودی برای سازمان تولیدکننده‌اش دارد؟»
« مارتی، این آدم‌ها یکی و دو تا نیستند که. سازمان‌هایی هستند که پول هم دارند و در عین حال بر خلاف شما فکر می‌کنند که همه باید به کد نرم‌افزار دسترسی داشته باشند که در صورتی که بخواهند بتوانند آن را عوض کنند.»
در ادامه اوان به بلوز یکی از آنها اشاره کرد که روی آن نوشته شده بود: «با قدرت بجنگید.» و گفت: «ببین، آنها دارند با تو و سازمانت می‌جنگند. قدرت، شما هستید. محصول شما میلیون‌ها فرد خارج از دنیای موسیقی را به آن علاقه‌مند کرد. همه می‌خواهند جزئی از این ایده باشند و خیلی‌ها هم توانایی‌های نرم‌افزاری لازم برای ایجاد آن را دارند.»
« خوب از همه شان شکایت می‌کنم.»
« نرم‌افزار کد باز در حال گسترش پیدا کردن است. درست عین یک موج. می‌توانی از آن سواری بگیری یا زیر آن غرق شوی.»
دشمن مردم
به نظر می‌رسید که همه در نمایشگاه در مورد همین محصولات کد باز صحبت می‌کردند که KMS را به چالش کشیده بود. حتی آلن، مدیر عملیاتی سازمان که مارتی به او اعتماد و علاقه داشت. ولی آن روز خاص مارتی از این موضوع ناراحت بود که او هم داشت به همین موضوع فکر می‌کرد.
آلن گفت: «آنها یک کسب و کار ماندنی ندارند. آنها از جهات بسیاری تحت فشار هستند.»
مارتینا گفت: «من تنها از این موضوع نگران هستم که مشتریانمان شروع کنند ما را به عنوان دشمن ببینند. دشمنی که قدرت زیادی دارد. ما نمی‌توانیم از دست دادن مشتریان احتمالی را تحمل کنیم. می‌دانیم که به روز کردن محصولات هر روز سخت و سخت‌تر می‌شود. پس ما دیگر نمی‌توانیم مشتریان را از خودمان راضی نگه داریم.»
«مسلما تا کریسمس آینده فروش به صورت قابل توجهی کاهش می‌یابد و ما مجبور به یافتن محصولی دیگر برای ارائه دادن خواهیم بود. زندگی در بازارهای بزرگ همین است. مثل سر و کار داشتن با موسیقی ساز‌های حرفه‌ای نیست. ولی ممکن است با دادن کد باز محصولمان بتوانیم عمر Amp up را طولانی‌تر کنیم. افراد محصولاتی که خودشان روی آن زمان و انرژی گذاشته‌اند را به راحتی کنار نمی‌گذارند.» و با دیدن اخم مارتینا ادامه داد: «البته این به آن معنا نیست که من این کار را پیشنهاد می‌کنم.»
چگونه از غرق شدن نجات پیدا کنم؟
هفته بعد مارتی به دفتر برادرش رفت چرا که نمی‌تواست فکر نرم‌افزار کد باز را از سرش بیرون کند. «فرض کنیم من پذیرفتم که کد باز یک موج است. چگونه از غرق شدن نجات پیدا کنم؟»
اوان گفت:«KMS باید به یک سازمان کد باز تبدیل شود و اخلاقیات این کار را بپذیرد.»
« یعنی من نرم‌افزارم را در اختیار همه بگذارم و آنها بتوانند هر چه خواستند به آن اضافه کنند؟ چیز‌هایی که تست نشده است و تضمینی برای کار کردنش وجود ندارد؟ پس از کجای این فرآیند پول در بیاوریم؟ کلا کسب و کار مگر چیزی غیر از محافظت کردن از نقاط قوت و توانایی‌های سازمان است؟»
«همیشه راه‌هایی برای پول در آوردن پیدا می‌شود. می‌توانید برای پشتیبانی نرم‌افزارها از مشتریان پول بگیرید. خواهید دید که خیلی‌ها حاضرند برای این پول بدهند. علاوه بر این شما دارایی‌های دیگری هم دارید. مثل همین آلن. او چنان می‌تواند با مدیران چینی کنار بیاید و با پنبه سرشان را ببرد که اگر من چند تا آلن در سازمانم داشتم دیگر هیچ غمی‌نداشتم. یا خود تو، چه بازاریاب موفقی هستی؟ از نوازندگی پیانو شروع کردی و به مدیریت سازمان رسیدی. سازمان شما بسیاری توانایی‌های دیگر علاوه بر کد نرم‌افزاری هم دارد.»
«ولی برنامه‌نویس‌های ارزشمندم چه می‌شوند؟ اگر آنها بفهمند که من نرم‌افزاری را که آنها با این همه زحمت تولید کرده‌اند به رایگان در اختیار بقیه می‌گذارم شورش می‌کنند.»
« یا شاید هم خوشحال شوند و از تو تشکر کنند. چرا که می‌توانند از این پس خودشان هم از برنامه‌نویسان و قطعه کد‌های کد باز استفاده کنند.»
یک سکوت غیر عادی
چند روز بعد مارتی برای دیدن آلن به بخش او رفت. بخشی که بسیار کوچک طراحی شده بود و بسیاری از کارهایشان را البته به جز بخش‌های برنامه‌نویسی برون‌سپاری کرده بودند تا در صورت یک شکست فروش، هزینه‌های ثابت کاهش پیدا کنند. مارتی نگاهی به اتاقک‌های برنامه‌نویسان انداخت. به نظر می‌رسید که بسیاری از آنها سر کار نیامده‌اند. او از یکی از برنامه‌نویسان پرسید: «پس همه کجا هستند؟»
«سه نفر به علت بیماری مرخصی گرفته اند.» همان لحظه ناگهان حس کرد که زیر چشم‌های همان برنامه‌نویسی که از او سوال پرسیده بود، جیسون، حلقه‌های سیاهی افتاده بود. او خسته به نظر رسید. «آپگرید چطور پیش می‌رود؟»
« نسبتا خوب می‌رود.»
ناگهان مارتی فکر کرد که شاید همه خستگی این همه سال تلاش و ماه‌های متوالی کد نویسی چشم کور کن، الان در چشم آنها دیده می‌شد. او همیشه فکر می‌کرد که برنامه‌نویس‌هایش خیلی مغرورتر از آن هستند که قبول کنند از برنامه‌های دیگران در برنامه‌های خودشان استفاده کنند. حتی در صورتی که برنامه‌نویسی کد باز کارها را برای آنها بسیار ساده‌تر کنند. ولی شاید این فرض او اشتباه بود. این موضوعی بود که باید به آن فکر می‌کرد.
مارتی گفت:«مطمئنا یک موفقیت دیگر خواهد بود.»
جیسون با خستگی گفت:«حتما.»
فقط اسم ببر
او بالاخره توانست آلن را پیدا کند و او را ببیند.«من به اندازه کافی قدر تو را نمی‌دانم. بیا برایت یک نوشیدنی‌ گرفته‌ام که خیلی دوست داری.»
« نگران نباش، تو به قدر کافی قدر مرا می‌دانی.»
«می‌دانی، من فکر می‌کنم که هیچ صنعتی نمی‌تواند بدون حقوق قانونی محصولات کار کند. من فکر نمی‌کنم بتوانم این کار را بکنم آلن. من فکر نمی‌کنم بتوانم همه اینها را زیر پا بگذارم. اگرچه برنامه‌نویس‌هایمان از این کار خوشحال می‌شوند، چرا که از این پس خواهند توانست از برنامه‌های کد باز در تولید نرم‌افزارهایشان استفاده کنند، اگرچه به این‌ترتیب تولید نرم‌افزار برای ما زمان بسیار کوتاه‌تری به طول می‌انجامد، اگرچه مشتریانمان زمانی که بدانند که ما این کار را کرده‌ایم و دیوارهایمان را پایین آورده‌ایم بسیار خوشحال خواهند شد، اگرچه این شکایت‌ها برای ما بسیار گران خواهند بود و احتمالا بی‌نتیجه، من نمی‌توانم اجازه دهم که متقلبان به نرم‌افزار ما دسترسی پیدا کنند. من فکر می‌کنم که بسیاری از مشتریانمان برایشان اهمیتی ندارد که ما از چه نوع نرم‌افزاری استفاده می‌کنیم. تا زمانی که گروه‌های نوازندگی مانند z3 به صورت رایگان محصولات ما را تبلیغ می‌کنند به این‌ترتیب که با در دست داشتن محصولات ما روی صحنه می‌روند، ما می‌توانیم مشتریانمان را حفظ کنیم.»
آلن گفت: «مارتی، من فکر می‌کنم که تو باید این کلیپ را ببینی» و سپس یکی از آهنگ‌های جدید گروه z3 را به او نشان داد. آهنگی بود که او قبلا ندیده بود و به جای Amp up محصولات مشابه دیگری که مسلما محصول سازمان KMS نبودند در دست داشتند. محصولی که شاید دست‌ساز یا متعلق به یکی از سازمان‌های رقیب کد باز بود. مارتی پرسید: «این دیگر چه آهنگی است؟»
آلن پاسخ داد:«این یک آهنگ جدید است. به اسم با دشمن بجنگید. این اسم آشنا نیست؟»
سوال: آیا سازمان مارتی باید برای تولید محصولاتش از این پس از نرم‌افزارهای کدباز استفاده کند؟
منبع: HBR

پاسخ به مطالعه موردی
مارتینا مدیرعامل شرکت KMS تولیدکننده بازی‌های الکترونیکی Amp up است. این بازی در بدو ارائه به بازار موفقیت زیادی برای سازمان به همراه داشت، اما به تازگی شرکت‌ها و افرادی که کد محصول را کپی کرده و به صورت کد باز در اختیار همگان قرار می‌دهند، سازمان را با چالش مواجه کرده‌اند.
 

اوان برادر مارتینا اعتقاد دارد برای غرق نشدن سازمان زیر موج گرایش به نرم افزار‌های کد باز KMS نیز باید به یک سازمان کد باز تبدیل شده و نرم‌افزار خود را در اختیار همه بگذارد تا هر چه خواستند به آن اضافه کنند. این اقدام به برنامه نویسان سازمان نیز این امکان را می‌دهد که با استفاده از نرم‌افزارهای کد باز فرآیند برنامه‌نویسی را ساده‌تر کنند. با این وجود زیر پا گذاشتن حقوق قانونی محصولات برای مارتینا دشوار است، چراکه در نظر او، این در واقع امتیاز دهی
به متقلبان است. سوال پایانی مورد کاوی این بود: آیا سازمان مارتینا باید برای تولید محصولاتش از این پس از نرم افزار کد باز استفاده کند؟ در زیر پاسخ کارشناسان را به این پرسش می‌خوانیم:

این سوال که آیا مارتی باید کد نرم‌افزار Amp up را در اختیار مشتریان بگذارد یا آن را برای خودش نگه دارد، واقعا یک سوال ثانویه است. اولین کاری که او و سایر مدیران سازمان KMS باید انجام دهند، تصمیم گرفتن در مورد تعریف آنها از موفقیت است. زمانی که آنها این کار را انجام دادند، مسیری که در آینده باید در پیش بگیرند، کاملا واضح خواهد شد.
تعریف کردن موفقیت، کار ساده‌ای نیست. این کار شامل مشخص کردن این نکته است که فرصت بازاری که سازمان می‌خواهد به دنبالش باشد چقدر بزرگ است، مشتریان چه کسانی هستند و اینکه سازمان با تغییر بازار چگونه به درآمد می‌رسد. در همه صنایع، سازمان‌هایی هستند که رویکردشان به مشتریانشان بیشتر از همه به تعریفشان از موفقیت برمی‌گردد.
برای مثال، صنعت تلفن همراه را در نظر بگیرید. برای Apple موفقیت در قدم اول توانایی تعریف کردن یک تلفن عالی است و آیفون یک قطعه زیبا از تکنولوژی است که با قیمت زیادی در دسترس عموم است. ولی این سازمان در سال 2007 تنها 4 میلیون از این گوشی‌ها را فروخت. در حالی که نوکیا در سال 400 میلیون تلفن می‌فروشد. چرا که تعریف نوکیا از موفقیت بزرگ‌ترین تولیدکننده تلفن همراه بودن در دنیا است. سازمانی با این تعریف مسلما می‌خواهد محصولاتش را به هر چقدر بازار بزرگ‌تری که امکان دارد بفروشد.
برای رسیدن به این هدف، نوکیا گوشی‌هایش را به گونه‌ای طراحی می‌کند که شرکت‌های گروه سوم با در اختیار داشتن کد آن بتوانند برای آن نرم‌افزار بنویسند. به عبارت دیگر، سازمان نرم‌افزار گوشی‌هایش را در اختیار هر سازمانی که روی جاوا (زبان برنامه نویسی که نوکیا از آن استفاده می‌کند) کار ‌کند، می‌گذارد. تکنولوژی جاوا روی بیش از پنج و نیم میلیارد قطعه کار می‌کند و در سراسر دنیا بیش از 5 میلیون سازمان با استفاده از آن برنامه می‌نویسند. به این ترتیب نوکیا در صورتی که تمایلات کاربران را اشتباه تشخیص دهد، یک فرصت بزرگ در اختیار دارد. چرا که به این ترتیب می‌تواند اشتباهش را جبران کند. ما می‌دانیم که مشتریان هیچ وقت ثابت نیستند و خواسته‌هایشان مدام در تغییر است. مارتی همین الان دارد می‌بیند که Amp up با قطعات مشابه در حال جایگزین شدن است. تصمیم نوکیا مبنی بر باز کردن کد نرم‌افزارهایش برای سازمان‌های تولیدکننده برنامه گوشی، به این معناست که سازمان‌های دیگر می‌توانند به راحتی نرم‌افزارهایی را بسازند که سلیقه مشتریان هر چه باشد هم با آن سازگار باشد. نوکیا در نهایت یک پلت‌فرم گوشی همراه دارد که بسیار خوشایند است و سازمان ریسک تولید محصولاتی که تنها به مذاق عده ای خوش بیایند را به خود نمی‌گیرد.
یک سازمان تا زمانی که انتخابش را به خوبی بفهمد و بداند که با گرفتن هر تصمیم چه مسیری را باید طی کند، می‌تواند مدل تجاری نوکیا یا اپل را در پیش بگیرد. ولی سازمان‌های کد بسته باید بدانند که با تصمیم استراتژیکی که در این زمینه می‌گیرند، فرصت بازار کوچک تری نسبت به سازمان‌های کد باز در اختیار دارند.
KMS تا حالا با ایده محصول عالی‌اش به خوبی عمل کرده‌ است ولی باید خودش را برای آنچه در آینده اتفاق می‌افتد آماده کند. اگر می‌خواهد روی این موضوع که همیشه خواست مشتریانش را به درستی تشخیص خواهد داد شرط‌بندی کند و تصمیم بگیرد که بخش کوچکی از بازار را در اختیار بگیرد، باید به تولید محصولاتش به صورت کد بسته ادامه بدهد. اگر تصمیم بگیرد که می‌خواهد به سمت بازارهای بزرگتر حرکت کند و آنها را نشانه بگیرد، باید به این موضوع فکر کند که چگونه حد اکثر کاربرانی که ممکن است را در اختیار بگیرد و در این صورت نرم‌افزار کد باز، یک قدم ابتدایی عالی خواهد بود.
ولی یک موضوع دیگر هم هست که باید در نظر گرفت. همان‌طور که مارتی کم‌کم دارد متوجه می‌شود، یک سازمان برای کد بسته بودن، برخی هزینه‌های اعتباری را هم متحمل می‌شود. قبل از اینکه سازمان سان سیستم عامل سولاریس را به صورت کد باز در اختیار همگان قرار دهد، رقبایمان همیشه به مشتریانمان می‌گویند که نرم‌افزار ما از دنیای کد باز یک قدم عقب تر است.
با باز کردن کد سولاریس در سال 2005 ما صفت شخصی بودن را از محصولاتمان برداشتیم. در واقع سازمان سان به یک سازمان کاملا کد باز تبدیل شده است. اگر KMS هم کار مشابهی بکند، می‌تواند مطمئن باشد که دیگر با مشتریان احتمالی‌اش وارد جنگ نمی‌شود. در همین زمان سازمان می‌تواند به کاربرانش اجازه تبدیل کردن Amp up به یک محصول ایده آل را بدهد. به این ترتیب سازمان این امکان را می‌یابد که به جای سالانه یک میلیون محصول، صد میلیون بفروشد.
منبع: HBR