دستورالعمل قانون حمایت از مشاغل خانگی منتشر شد

دستورالعمل قانون حمایت از مشاغل خانگی منتشر شد

به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبری فارس «توانا»، دستور العمل اجرایی حمایت و ساماندهی مشاغل خانگی در 30 ماده و چند پیوست با حضور وزیر کار و امورجتماعی و نیز تمامی اعضای کارگروه مشتکل از دستگاه‌های اجرایی تصویب شد که پس مراحل اداری ابلاغ می‌شود.
براین اساس هدف از این دستورالعمل اجرای قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی ابلاغی به شماره 53231 مورخ 23/3/89 به منظور دستیابی به مقاصد زیر است:
الف_ شناسایی و توسعه ظرفیت‌های کسب و کار خانگی در جهت توسعه فرصت‌های شغلی
ب_ ایجاد توازن بین مسئولیت خانوادگی و اشتغال اعضاء خانوار
ج_ کاهش هزینه‌های تولید و خدمات برای حضور فعال و مستمر در بازار رقابت
د_ افزایش بهره‌وری سرمایه و صرفه‌جویی در هزینه‌های جانبی اشتغال و افزایش درآمد خانواده
هـ _ ارتقاء مدیریت کسب و کار خانگی از طریق پیوند با بنگاه‌های بالادستی و تشکل‌های خوشه‌ای، اتحادیه‌ها، تعاونی‌ها و صنوف
و_ تسهیل مقررات مربوط به کسب و کار خانگی

به گزارش فارس، ماده یک این دستور العمل به تعریف اصطلاحات و تعاریف پرداخته است.
قانون: قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی.
ستاد: ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی موضوع ماده 3 قانون.
کارگروه: کارگروه اشتغال و سرمایه‌گذاری استان موضوع تبصره 2 ماده 3 قانون.
پشتیبان: منظور اشخاص حقیقی یا حقوقی هستند که مسئولیت حمایت از تعدادی از شاغلین خانگی را در کل فرآیند تولید و ارایه خدمات، اعم از آموزش، تهیه و توزیع مواد اولیه و ابزار کار (حسب مورد)، مشاوره، طراحی، نوآوری، بسته‌بندی، بازاریابی و فروش به عهده بگیرند.
مجری: اشخاص حقیقی یا حقوقی که آمادگی اجرای طرح مشاغل خانگی به صورت پشتیبان یا به طور مستقل را دارند.
دبیرخانه: دبیرخانه ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی موضوع ماده 5 قانون ساماندهی،
سامانه: سامانه نرم‌افزاری مشاغل خانگی که به منظور ثبت‌نام اشخاص پشتیبان یا متقاضیان انجام کار در خانه راه‌اندازی می گردد و قابلیت ارایه اطلاعات و راهنمایی‌های لازم و نمایش گردش کار و امکان گزارش دهی به ارگانهای ذیربط را دارد.

ماده 2_ مبادرت به کسب و کار خانگی توسط کارکنان خانگی، با شرایط زیر امکان پذیر است:
_ انجام کار صرفا توسط عضو یا اعضاء خانواده در واحد مسکونی
_ تناسب حجم تولید با شرایط و فضای واحد مسکونی
_ عدم ایجاد آلودگی‌های زیست محیطی، صوتی و بصری و رعایت کامل حقوق همسایگان
_ عرضه و فروش محصول (کالا و خدمات) در خارج از واحد مسکونی
_ عدم تردد غیرمتناسب با فضای محل سکونت به ویژه در مجتمع‌های مسکونی
_ مجاز بودن و تناسب شغل با محیط مسکونی

ماده 3_ وزارت کار و امور اجتماعی موظف است به منظور حمایت، گسترش و رفع موانع و محدودیت‌های مشاغل مجاز خانگی، ستاد را با ترکیب و وظایف مندرج در مواد 3 و 4 قانون تشکیل دهد.
جلسات ستاد با حضور اکثریت رسمیت یافته و به استناد تبصره بند 6 مصوبه هفدهمین جلسه شورای عالی اشتغال مورخ 29/1/89 لازم است از نمایندگان تام‌الاختیار دستگاه‌های سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری_ وزارت کشور _ مرکز امور زنان و خانواده نهاد ریاست جمهوری _ صدا وسیما و مرکز آمار ایران، در جلسات ستاد دعوت به عمل آید. سایر دستگاه‌های ذیربط با تایید ریاست ستاد در جلسات شرکت می‌نمایند. دعوتنامه و دستور کار هر جلسه حداقل یک هفته قبل از برگزاری جلسه، توسط دبیرخانه تهیه و برای اعضاء ارسال خواهد شد.

ماده 4_ دبیرخانه موظف است نسبت به تشکیل منظم جلسات ستاد، پیگیری و ابلاغ مصوبات آن، تشکیل جلسات تخصصی (بر حسب مورد) با دستگاه‌های اجرایی ذیربط و ارایه نتایج آنها به ستاد اقدام نماید.

ماده 5_ تمامی دستگاه‌های اجرایی ذیربط موظف هستند زمینه‌های لازم جهت اجرای وظایف و مصوبات ستاد در سطوح ملی و استانی را فراهم کرده و همکاری‌های لازم در اجرای مصوبات مذکور را با وزارت کار و امور اجتماعی به عمل آورند.

ماده 6_ ضوابط مجوز مشاغل و کسب و کارهای خانگی مصوب ستاد، توسط وزارت کار و امور اجتماعی به دستگاه‌های اجرایی ذیربط ابلاغ خواهد شد. مجوز مشاغل کسب و کار خانگی، پس از تایید مراتب از سوی دستگاه اجرایی ذیربط، توسط وزارت کار و امور اجتماعی یا واحد‌های تابعه صادر خواهد شد.

ماده 7_ وزارت کار و امور اجتماعی موظف است با همکاری دستگاه‌های اجرایی ذیربط، سامانه مشاغل خانگی را ایجاد و راه‌اندازی نماید.

ماده 8_ شاغلین کسب و کار خانگی موضوع ماده 2 قانون که در کارگاه‌های خانگی فعالیت می‌کنند مشمول مفاد ماده 188 قانون کار می‌باشند.

ماده 9_ مشمولین قانون، با ارایه مجوز کسب و کار خانگی می‌توانند در چارچوب قانون اصلاح بند «ب» و تبصره 3 ماده 4 قانون تامین اجتماعی، نزد صندوق تامین اجتماعی بیمه و از مزایای آن برخوردار شوند.
تبصره 1_ مشمولین صندوق بیمه اجتماعی روستائیان و عشایر تابع قوانین و مقررات مربوطه خواهند بود.
تبصره 2_ وزارت رفاه و تامین اجتماعی مکلف است با همکاری معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور، اعتبار مورد نیاز بیمه درمان افراد مشمول ماده 2 قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی را در بودجه سنواتی کل کشور پیش‌بینی و نسبت به پرداخت آن به صندوق بیمه گر اقدام نماید.

ماده 10_ وزارت بازرگانی با هماهنگی دستگاه‌های اجرایی ذیربط موظف است نسبت به ایجاد پایگاه‌ اطلاع‌رسانی در زمینه‌های بازاریابی، خرید و فروش الکترونیکی محصول و ارایه الگوهای موفق اقدام کرده و اعتبار لازم را در بودجه سنواتی پیش‌بینی نمایند.
ماده 11_ دستگاه‌های اجرایی ذیربط موظفند نسبت به شناسایی و حمایت از راه‌اندازی شرکت‌های سهامی عام خوشه‌ای تخصصی کسب و کار خانگی بخش غیردولتی و هدایت صاحبان مشاغل خانگی و ثبت‌نام کننداگن در سامانه، اقدام لازم به عمل آورند.

ماده 12_ سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای موظف است با هماهنگی سایر دستگاه‌های مسئول نسبت به تهیه، تدوین استاندارد‌ها و ارایه آموزش‌های کاربردی موردنیاز صاحبان کسب و کارهای خانگی، اقدام نموده و مراتب را جهت طرح و تصویب در جلسات ستاد به دبیرخانه اعلام نماید.

ماده 13_ مسئولیت پیگیری آموزشهای ارتقاء بهره‌وری و ایمنی و بهداشت برای شاغلین تحت پوشش پشتیبان به عهده پشتیبان و برای افراد مستقل به عهده دستاگه اجرایی ذیربط می‌باشد.
تبصره_ سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای و دستگاه اجرایی ذیربط موظف به پیش‌بینی تامین اعتبار مورد نیاز آموزش‌های مذکور است.

ماده 14_ تمامی دستگاه‌های اجرایی ذیربط موظف به شناسایی مشاغل خانگی دارای مزیت‌های نسبی و رقابتی در بازار و ارایه آنها به دبیرخانه جهت بررسی و تصویب در ستاد است. دبیرخانه موظف است حداکثر تا اول اسفند هر سال نسبت به معرفی مشاغل مذکور از طریق رسانه‌ها اقدام نماید.

ماده 15_ بستر‌سازی و فراهم آوردن امکانات ثبت‌نام اینترنتی متقاضیان در سایت مشاغل خانگی به عهده وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است.

ماده 16_ وزارت بازرگانی موظف است با همکاری شورای اصناف، فهرست آن دسته از مشاغلی که در خانه قابل انجام می‌ّاشند و صنوف و اتحادیه‌های پشتیبان آنها را به دبیرخانه ستاد اعلام نماید.

ماده 17_ وزارت تعاون موظف است با تشکیل تعاونی‌های استانی، شهرستانی، شهری و روستایی زمینه ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی را فراهم کرده و گزارش آن را جهت طرح در ستاد، به دبیرخانه اعلام نماید.

ماده 18_ بانک مرکزی موظف است هر ساله سهمیه قابل اعطاء از محل منابع قرض‌الحسنه و منابع عادی سیستم بانکی را به ستاد ارایه دهد تا ستاد بر اساس اولویت انواع مشاغل خانگی، نسبت به تعیین سهمیه استانی اقدام لازم را به عمل آورد.
تبصره_ در تنظیم سهم هر استان، وزارت ار و امور اجتماعی با کمک سایر اعضاء جداول توزیع منابع تسهیلات بانکی را در اختیار بانک مرکزی قرار خواهد داد تا بر اساس برآورد مذکور به بانکهای عامل ابلاغ نماید.

ماده 19_ صندوق مهر امام رضا علیه‌السلام موظف است با هماهنگی دستگاه‌های اجرایی ذیربط هر سال 20 درصد از منابع خود را به طرح‌های ساماندهی و حمایت از مشاغل و کسب و کار خانگی اختصاص دهد.
ماده 20_ کارگروه اشتغال و سرمایه‌گذاری هر استان با عضویت نمایندگان متناظر عضو ستاد و به ریاست استاندار، مسئولیت اجرای وظایف ذیل را رد سطح استان به عهده دارد:
1_ هماهنگی و نظارت بر اجرای مصوبات ستاد و حسن اجرای قانون و این دستورالعمل‌ در سطح استان.
2_ تعیین شیوه اطلاع‌رسانی و تبلیغات در خصوص قانون از طریق رسانه‌ها در سطح استان.
3_ بررسی گزارش عملکرد دستگاه‌ها و ارایه گزارش هر سه ماه یک بار به دبیرخانه.
4_ بررسی و شناخت فرصت‌ها، ظرفیت ها، محدودیت‌ها و موانع ایجاد و توسعه کسب و کار خانگی در استان، تعیین مشاغل دارای اولویت به تناسب مزیت‌های نسبی و رقابتی و بازارهای فروش محلی، ملی و صادراتی، از میان فهرست مشاغل خانگی مصوب ستاد و ارایه پیشنهاد مشاغل خانگی جدید و دارای خصوصیات مذکور به دبیرخانه.
5_ فراهم نمودن تمهیدات لازم از طریق شوراهای اسلامی روستایی و یا دهیاری‌ها و دفاتر ICT، برای ثبت‌نام متقاضیان روستایی.
6_ تعیین سهم تسهیلات شهرستانها و دستگاه‌های اجرایی استان در چارچوب اولویت‌های مصوب.

ماده 21_ نحوه ثبت‌نام متقاضیان و بررسی طرح‌ها در دستگاه‌ اجرایی _ شیوه نظارت بر مشاغل خانگی _ ضوابط صدور مجوز کسب و کار خانگی_ قرارداد بین پشتیبان و شاغل تحت پوشش _ ضوابط پرداخت تسهیلات به متقاضیان، در پیوست‌های یک الی پنج این دستورالعمل آمده است. موارد فوق در صورت لزوم و تشخیص ستاد می‌تواند مورد بازنگری قرار گیرد.

ماده 22_ کلیه دستگاه‌های اجرایی ذیربط، مسئولیت تنظیم روابط بین شاغلین خانگی با اشخاص پشتیبان در چهارچوب مصوبات ستاد را از طریق سامانه و پایگاه اطلاعاتی به عهده دارند و لازم است تمهیدات لازم جهت معرفی و ارتباط بهینه پشتیبان و متقاضیان مشاغل خانگی (پس از ثبت‌نام) را فراهم نمایند.

ماده 23_ مجریان پشتیبان، تعاونی‌های دارای ظرفیت خوشه‌سازی، افراد تحت پوشش و موردی نهادهای حمایتی و ساکن مناطق محروم مشمول قانون، برای پذیرش و پرداخت تسهیلات در اولویت خواهند بود.

ماده 24_ تکمیل فرم ثبت‌نام در سامانه باید توسط سرپرست خانوار صورت گیرد. در غیر این صورت، ارایه رضایت کتبی سرپرست خانوار به دستگاه اجرایی ذیربط الزامی است.
تبصره _ موارد خاص توسط دستگاه‌های حمایتی اقدام خواهد شد.

ماده 25_ تبدیل وضعیت متقاضیان مستقل به صورت خوشه، اعم از تعاونی و اتحادیه یا پیوند با بنگاه بالادستی از طریق طرح‌های پشتیبان، مشروط به ارایه خدمات و طرح تکمیلی، توسط پشتیبان خواهد بود.

ماده 26_ اشخاص حقیقی و حقوقی موضوع این دستورالعمل، اعم از اشخاص پشتیبان و مستقل، ملزم به ارایه طرح توجیهی کسب و کار خانگی مورد‌نظر به دستگاه اجرایی ذیربط می‌باشند.

ماده 27_ مبادرت به کسب و کار خانگی تحت پوشش چند پشتیبان، در صورت تائید دستگاه ذیربط و چنانچه مجموع ساعات انجام کار خانگی توسط هر یک از شاغلین خانگی از 44 ساعت کار در هفته بیشتر نگردد. بلامانع است.

ماده 28_ فعالیت اشخاص پشتیبان موضوع این دستورالعمل می‌تواند با هماهنگی و اطلاع دستگاه اجرایی و کارگروه استانها به صورت منطقه‌ای و یا خارج از محدوده یک استان اجرا گردد.

ماده 29_ مجری طرح موظف است در صورت خروج هر یک از افراد تحت پوشش و یا ایجاد تغییر در شرایط هر یک از آنها ضمن اعلام مراتب به دستگاه اجرایی، تغییرات لازم را در سامانه اعمال و نسبت به جایگزینی فرد خارج شده در اسرع وقت اقدام نماید.

ماده 30_ کلیه شهرداری‌ها موظفند به تناسب تعداد و تنوع کسب و کار خانگی، مکانهای مناسبی (بازار محلی موقت) را برای عرضه محصولات صاحبان مشاغل مذکور، به صورت دوره‌ای در روزهای مشخص هفته، تامین و از طریق رسانه‌های عمومی اعلام نمایند.
تبصره _ ضوابط و شرایط استفاده از اماکن مذکور به پیشنهاد شورایعالی اسلامی استان‌ها و تصویب ستاد تعیین می گردد.
این دستورالعمل در 30 ماده و 6 تبصره در تاریخ به تصویب رسید.
نحوه ثبت‌نام متقاضیان و بررسی طرح‌ها در دستگاه اجرایی
_ کلیه متقاضیان مشاغل خانگی باید از طریق سامانه مشاغل خانگی نسبت به تکمیل فرم پرسشنامه متناسب با شرایط خود اقدام نمایند و در صورت داشتن شرایط لازم، از سیستم کد رهگیری دریافت خواهند نمود. کد رهگیری اشخاص مستقل و پشتیبان ابتدا در بانک اطلاعاتی سیستم ذخیره و سپس متناسب با نوع رشته به دستگاه اجرایی مربوطه ارسال می گردد. در صورت انتخاب گزینه فعالیت به شکل تعاونی، به سامانه وزارت تعاون متصل خواهند شد.
_ متقاضیان مستقل دارای کد رهگیری، مشخصات طرح و فعالیت موردنظر خود را در قالب فرم‌های موجود در سیستم به دستگاه اجرایی مربوطه ارایه می‌نمایند. طرح‌های پیشنهادی متقاضیان مستقل در مهلت زمانی مشخص، توسط دستگاه اجرایی ذیربط بررسی و در صورت تائید دستگاه اجرایی ذیربط، مجوز مربوطه توسط وزارت کار و امور اجتماعی و واحد‌های تابعه صادر خواهد شد. سپس در صورت نیاز به وام، طرح موردنظر به بانک ارسال خواهد شد.
_ افرادی که متقاضی انجام فعالیت تحت پوشش پشتیبان می‌باشند نسبت به تکمیل فرم پرسشنامه اقدام و در صورت برخورداری از مهارت، از سیستم کد رهگیری دریافت می‌نماید. کد این گروه از افراد در بانک اطلاعاتی ذخیره و در زمان لازم توسط دستگاه اجرایی به پشتیبان معرفی خواهند شد.
_ متقاضیان پشتیبان دارای کد رهگیری، مشخصات طرح و فعالیت موردنظر خود را در قالب فرم‌های موجود در سیستم به دستگاه اجرایی مربوطه ارایه می‌نمایند. دستگاه اجرایی اهلیت فردی، فنی و ... متقاضی پشتیبان را بررسی و در صورت تائید دستگاه اجرایی ذیربط، مجوز مربوطه توسط وزارت ار و امور اجتماعی و واحد‌های تابعه صادر خواهد شد. سپس دستگاه اجرایی با استفاده از بانک اطلاعاتی سیستم، افراد متقاضی تحت پوشش را به پشتیبان معرفی خواهد نمود. در صورت پذیرش افراد فوق توسط پشتیبان، دستگاه اجرایی طرح را تایید و با بانک ارسال می‌نماید.
شیوه نظارت بر مشاغل خانگی
الف_ نظارت قبل از پرداخت تسهیلات:
_ بررسی و اطمینان از داشتن مهارت، تجربه لازم، اهلیت فرد توسط دستگاه اجرایی
_ بررسی دقیق طرح پیشنهادی توسط دستگاه اجرایی

* نظارت بر تنظیم قرارداد میان پشتیبان و شاغلین تحت پوشش

ب_ نظارت حین پرداخت تسهیلات:
_ بررسی توجیه فنی_ اقتصادی طرح توسط بانک
ج_ نظارت پس از پرداخت تسهیلات
_ نظارت بر نحوه هزینه کرد تسهیلات توسط بانک
_ نظارت دستگاه اجرایی بر جذب افراد تحت پوشش در طرح‌ها از سوی پشتیبان
_ نظارت‌های ادواری بر طرف‌ها توسط دستگاه اجرایی (دریافت گزارش از پشتیبان در فواصل زمان معین)
_ بازدید از منازل مسکونی محل اجرای طرح، توسط پشتیبان و دستگاه اجرایی به صورت موردی و حداکثر 3 بار در طول دوره تولید و متناسب با نوع محصول
مورد فوق نافی وظایف ذاتی و نظارتی دستگاه‌های اجرایی ذیربط نیست.