برای بسیاری از فعالان بازار ارز بخصوص کسانی که به روش های فاندامنتال اهمیت بیشتری می دهند اطلاع و آگاهی از بازار اوراق قرضه اهمیتی دو چندان دارد چرا که بازار سهام و بازدهی اوراق قرضه رابطه ای معکوس داشته و این رابطه به وسیله نرخ بهره فدرال امریکا تعیین و تنظیم می شود

آشنایی با بازار اوراق قرضه

برای بسیاری از فعالان بازار ارز بخصوص کسانی که به روش های فاندامنتال اهمیت بیشتری می دهند اطلاع و آگاهی از بازار اوراق قرضه اهمیتی دو چندان دارد چرا که بازار سهام و بازدهی اوراق قرضه رابطه ای معکوس داشته و این رابطه به وسیله نرخ بهره فدرال امریکا تعیین و تنظیم می شود. در این مقاله سعی می گردد تا تصویری کلی و روشن از بازار اوراق قرضه در امریکا نشان داده شود:

ورقه قرضه (‌Bond) یک سند بدهی است.زمانیکه شما یک ورقه قرضه می خرید در واقع شما پولتان را به دولت ،شهرداری ،یک شرکت سهامی،موسسات فدرال یا دیگر موسساتی که بعنوان منتشر کننده شناخته شده اند ، قرض می دهید و در ازای این وام ، ناشران اوراق قرضه متعهد به پرداخت بهره ای مشخص در طول زمان اوراق قرضه و همچنین اصل آن در زمان سررسید می باشند در این میان انواع اوراق قرضه ای که شما می توانید انتخاب کنید عبارتند از:اوراق قرضه دولتی امریکا ، اوراق قرضه شهرداری ها ، اوراق قرضه شرکتها ،اوراق قرضه با پشتوانه دارایی یا رهنی ، اوراق قرضه موسسات فدرال و اوراق قرضه دولت های خارجی.

نکته :اوراق قرضه در کشور آمریکا بنام BOND در کشور آلمان بنام BUND و در کشور انگلیس بنام GILT شناخته می شود.

انواع اوراق قرضه و ناشران آن:

اوراق قرضه خزانه داری امریکا(U.S. Treasury ):زمانیکه هزینه های دولت فدرال امریکا از مالیات های دریافتی بیشتر می شود جبران این کسری توسط انتشار اوراق خزانه داری امریکا صورت می پذیرد.این اوراق خود به سه دسته تقسیم می شوند:

• اوراق خزانه (T-bills): در سررسیدهای چند روزه تا ۵۲ هفته ای منتشر می شوند و معمولا با کسر (تخفیف) فروخته می شوند و اختلاف آن با مبلغ اسمی معرف بهره آن می باشد.

• اسناد خزانه (T-notes): در سررسیدهای ۲ ، ۳ ،۵ ، ۷ و ۱۰ سال منتشر می شوند و بهره آن در هر ۶ ماه پرداخت می گردد.قیمت این اوراق در حراج ممکن است با صرف ، کسر و یا همان ارزش اسمی فروخته شود.

• اوراق قرضه خزانه(T-bonds): معمولا در سررسید ۳۰ ساله منتشر می گردد و بهره آن نیز هر ۶ ماه پرداخت می گردد.قیمت این اوراق در حراج ممکن است با صرف ، کسر و یا همان ارزش اسمی فروخته شود.

نوع خاص دیگری از اوراق قرضه نیز توسط دولت امریکا منتشر می شود که بنام اوراق قرضه ضد تورم (TIPS)شناخته می شود سررسید این نوع اوراق ۵ ، ۱۰ و ۲۰ ساله می باشد که بهره آن هر ۶ ماه یکبار پرداخت می گردد . اصل مبلغ با توجه به نرخ بهره در هر سال اصلاح می گردد.

نکته جالب در مورد این اوراق این است که تمامی آنها به صورت الکترونیکی بوده و همانند روش فیزیکی یا کاغذی مانند اوراق مشارکتی که در داخل ایران منتشر می شود نمی باشد.

حداقل خرید این اوراق در امریکا ۱۰۰دلار و حداکثر آن ۵ میلیون دلار می باشد.از مزایای این اوراق عاری از ریسک بودن آنها می باشد. قیمت این اوراق بر مبنای عدد ۱۰۰ و با ۶ رقم اعشار نشان داده می شود برای آگاهی از چگونگی فروش این اوراق با صرف یا کسر به جدول زیر توجه کنید:

اوراق قرضه شهرداری(Municipal Securities): بیش از ۵۰هزار ایالت ،دولت محلی و آژانس های وابسته به آنها در امریکا وجود دارند که جهت ساخت ، بهبود و تعمیرات مدارس ، خیابانها ، بزرگراهها،بیمارستانها ، پل ها ،خانه های ارزان قیمت،سیستم آب و فاضلاب،بنادر ، فرودگاهها و بسیاری دیگر از مکان های عمومی اقدام به انتشار اوراق قرضه و تدارک وجوه می نمایند.

از مزایای این اوراق معافیت مالیاتی آنها می باشد.

اوراق قرضه شرکتها(Corporate Bond ):این اوراق توسط شرکتها برای افزایش سرمایه جهت تامین مالی در امکانات ، تجهیزات ،تحقیق ، توسعه،تکنولوژی های جدید و توسعه عمومی تجارت منتشر می شوند.

از مزایای این اوراق بالاتر بودن نرخ بهره آن نسبت به اوراق قرضه دولتی می باشد.

ابزارهای بازار پول(Money Market Instruments):اغلب اوراق قرضه جهت تامین مالی پروژه های بلند مدت منتشر می شوند چنانچه این اوراق به صورت کوتاه مدت انتشار یابد تحت عناوین زیر قرار می گیرند:

• برات های تضمین شده بانکی( bankers acceptances)

• اوراق تجاری(commercial paper)

• گواهی های سپرده(certificates of deposit ) یا همان CDs ها
   

اوراق قرضه با پشتوانه رهنی (Mortgage-backed securities )یا MBS:این اوراق توسط موسسات دولتی مانند  Ginnie Mae یا موسسات مورد حمایت دولت مانند  Fannie Mae و Freddie Mac منتشر می شوند در واقع این موسسات این اوراق را به پشتوانه مجموعه از وام های رهنی بخش مسکن(که ممکن است این وام ها را خود داده باشند یا آنها را از دیگر بانکها خریده باشند) که در ترازنامه خود دارند منتشر می کنند (فرایند تبدیل وام به اوراق قرضه یا securitizing)و پس از فروش آنها به سرمایه گذاران وجوه حاصله را مجددا وارد چرخه پرداخت وام مسکن می کنند .در واقع با این اقدام وجوه لازم جهت پرداخت به متقاضیان وام مسکن فراهم می گردد.

از مزایای خرید این اوراق بازگشت قسمتی اصل و فرع آن در پایان هر ماه می باشد در حالیکه در سایر اوراق قرضه اصل مبلغ فقط در سررسید قابل دریافت است.

اوراق قرضه با پشتوانه دارایی (Asset-Backed Securities) یا ABS:فرایند وجودی این اوراق همانند MBS است با این تفاوت که به جاری پشتوانه "رهن یا وام مسکن"از دارایی های دیگری از قبیل بدهی کارت اعتباری،وام های پرداختی بابت خودرو،وام های پرداختی بابت لوازم منزل،لیزینگ تجهیزات،حسابهای دریافتنی ،وام های پرداختی به موسسات تجاری کوچک و سایر وام ها استفاده می شود.ناشران این اوراق موسسات می باشند.

اعتبار اوراق قرضه:

در امریکا سه شرکت وجود دارند که اوراق قرضه را درجه بندی می کنند و به اصطلاح به آنها اعتبار می دهند.این سه شرکت عبارتند از Moody’s Investor Service، Standard and Poor’s Ratings Servicesو Fitch IBCA .بطور کلی رابطه اعتبار اوراق قرضه با نرخ بهره آن رابطه ای معکوس است یعنی هر چه اعتبار اوراق قرضه بیشتر باشد نرخ بهره آن کمتر است و بالعکس. جدول زیر شامل علائم مورد استفاده برای اعتبار دهی می باشد: