دسته بندی اطلاعات
روشهای هزینه یابی سفارش کار – مرحله ای
| منبع: | etu.isfedu.org | تاریخ انتشار: | 1388-04-01 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نویسنده: | مترجم: | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| چکیده: | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
تعریف هزینه یابی : محاسبه بهای تمام شده کالاهای ساخته شده و موجودی کالای در جریان ساخت را هزینه یابی می گویند.برای محاسبه هزینه واحد های تولید شده، لازم است روش مشخصی برای جمع آوری هزینه ها وتخصیص آنها به سفارشات یا محصولات ساخته شده، وجود داشته باشد. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
روشهای هزینه یابی سفارش کار – مرحله ای تعریف هزینه یابی : محاسبه بهای تمام شده کالاهای ساخته شده و موجودی کالای در جریان ساخت را هزینه یابی می گویند. برای محاسبه هزینه واحد های تولید شده، لازم است روش مشخصی برای جمع آوری هزینه ها وتخصیص آنها به سفارشات یا محصولات ساخته شده، وجود داشته باشد. تعیین قیمت تمام شده محصولات : برای تعیین قیمت تمام شده یک واحد محصول ،بهای تمام شده کالای ساخته شده بر تعدادتولید تقسیم می شود. مؤسسات تولیدی بر اساس نوع وماهیت عملیات تولیدی یکی از دو روش زیر را به کار می برند. 1-روش هزینه یابی سفارش کار 2- روش هزینه یابی مرحله ای
1- روش هزینه یابی سفارش کار : بسیاری از شرکتهای تولیدی ، محصولات خود را بصورت انفرادی و به تفکیک براساس نیاز مشتریان تولید می کنند. هر یک از تولیدات متفاوت که به طور جدا گانه ساخته می شود «محصول سفارشی » نام دارد. به طور معمول صنایعی چون ، مؤسسات پیمانکاری ،مؤسسات انتشاراتی ،مبل سازی ،هواپیما سازی، تولیدات لوازم خانگی وماشین آلات ،از روش سفارش کار استفاده می کنند. روش هزینه یابی سفارش کار، بیشتر درمؤسسات تولیدی قابل استفاده است ولی مؤسسات خدماتی وبازرگانی نیز می توانند برای هزینه یابی خدمات محصولات خود از این روش استفاده کنند.بسیاری از مؤسسات خدماتی ،هر یک از مشتریان خود را به عنوان یک هدف هزینه در نظر می گیرند و خدمات منحصر بفرد وجداگانه ای را برای هریک از آنان ارائه می دهند.
تعریف هزینه یابی سفارش کار:مجموعه ای از قواعد و روشها یی برای جمع آوری ،تشخیص ،ثبت و تخصیص هزینه های تولید و همچنین تفکیک سفارش ها در فرآیند تولید از نقطه شروع تا خاتمه عملیات تولیدی می باشد. در این روش هزینه های تولید هر سفارش به طور مجزا از سایر سفارش ها جمع آوری و ثبت می شود. اسناد و مدارک مورد نیاز در این روش ،برگ درخواست مواد از انبار، کارت ساعت کار ، برگه ساعات کارکرد کارگران و کارت سفارش کار می باشد.
کارت سفارش کار: از این کارت جهت جمع آوری هزینه های مربوط به یک سفارش استفاده می شود. در واقع جمع صورتهای هزینه های سفارش ، مانده حساب کنترل کالای در جریان ساخت را تشکیل می دهد.
کارت سفارش کار
- مواد مستقیم : از روی نسخه برگ در خواست مواد از انبار به طور روزانه یا هفتگی نوشته می شود. - دستمزد مستقیم : از روی خلاصه ای که از برگ ساعات کارکرد کارگران تهیه می شود به طور روزانه یا هفتگی نوشته می شود. - سربار جذب شده : سربار از پیش تعیین شده است که براساس ساعات کار مستقیم ، دستمزد مستقیم و مواد مستقیم به کار می رود و یا سایر مبنا ها به سفارش تخصیص می یابد .
در بعضی از کارت های سفارش کار ، هزینه های اداری وتشکیلاتی و توزیع و فروش نیز آمده است تا سود بر آوردی را به سادگی برای هر سفارش محاسبه کرد . هر گاه که کار سفارش به اتمام برسد ، کارت سفارش جمع زده می شود ، این جمع شامل مواد مصرفی واقعی ، دستمزد مستقیم واقعی و سربار جذب شده بر آوردی می باشد. جمع این اقلام ، قیمت تمام شده (هزینه تولید ) هر سفارش را نشان می دهد. مثال : کارگاه تولیدی سپاهان مهر ازروش هزینه یابی سفارش کار استفاده می کند ، اطلاعات زیر مربوط به دریافت سفارش شماره 155 کالای الف از شرکت سامان می باشد که در تاریخ 1/5/86 شروع و در تاریخ 30/5/86پایان یافت. مواد مصرف شده 200کیلو به نرخ هر کیلو 10000ریال کار مستقیم تولیدی 90 ساعت به نرخ هر ساعت 50000ریال سربار ساخت به مقدار 150%دستمزد مستقیم هزینه های اداری وتوزیع وفروش به ترتیب 20% و30% بهای اولیه بهای فروش20000000ریال
مطلوبست: تهیه برگ هزینه سفارش کار و تعیین سود وزیان حاصل از فروش سفارش کارت سفارش کار
2- هزینه یابی مرحله ای : هزینه یابی مرحله ای در شرکتهایی مورد استفاده قرار می گیرد که تولیدات به صورت انبوه و پیوسته باشد و بین مراحل تولیدی و واحد های تولیدی هیچ گونه تفاوتی وجود نداشته باشد. یعنی محصولات از یکدیگر قابل تفکیک نباشند و در حجم بالا تولید شوند .این روش در صنایع شیمیایی ،دارو سازی ، نفت ، ریسندگی و بافندگی ، صنایع کاغذ و پتروشیمی ، پلاستیک سازی و غیره مورد استفاده قرار می گیرد.
هدف از طراحی روش هزینه یابی مرحله ای دست یابی به موارد زیر است : - جمع آوری هزینه های مواد ، دستمزد ،سربار هر مرحله از تولید توسط همان مرحله - محاسبه بهای تمام شده یک واحد کالای ساخته شده در هر مرحله - انتقال بهای تمام شده کالای ساخته شده یک مرحله به مرحله بعد ودر نهایت به انبار کالای ساخته شده - تخصیص هزینه های کالای در جریان ساخت پایان دوره
جریان گردش محصول: هزینه یابی مرحله ای از لحاظ جریان گردش محصول به سه نوع تقسیم می شود : 1- گردش محصول به صورت متوالی 2 - گردش محصول به صورت موازی 3- گردش محصول به صورت انتخابی
1- هزینه یابی مرحله ای به صورت متوالی : در گردش متوالی محصول عملیات مشابهی روی هریک از اقلام تولید شده انجام می گیرد. در این روش ابتدا هزینه های مواد ، دستمزد و سربار وارد مرحله اول می شود و پس از تکمیل به مرحله بعد منتقل می گردد و در انتهای مراحل ، پس از کامل شدن به انبار کالای ساخته شده ارسال می شود. 2- هزینه یابی مرحله ای به صورت موازی : در گردش موازی محصول برخی از عملیات ساخت به طور همزمان انجام می شود ،سپس در مرحله نهایی جهت تکمیل و انتقال به حساب کالای ساخته شده با یکدیگر ادغام می شود. در هزینه یابی مرحله ای معمولاً دوایر تولیدی ،در مرحله اول کل مواد لازم دوره تولیدی مورد نظر را مصرف می کند و در مراحل بعدی ، فقط با کار و سربار ارزش افزوده ایجاد می کنند ولی این موضوع عمومیت ندارد ممکن است ، در دوایر بعد نیز مواد مستقیم ویژه ای مصرف گردد . 3- هزینه یابی مرحله ای به صورت انتخابی: در گردش انتخابی با توجه به محصول نهایی مورد انتظار ، محصول از دوایر مختلفی عبور می کند.مثلاً در یک کارخانه تهیه مواد پروتئینی ، ممکن است ارائه گوشت ماهی به بازار بدین ترتیب باشد که قسمتی از ماهی های صید شده جهت بسته بندی ، از دایره توزیع به دایره بسته بندی ارسال شود . درحالی که قسمت دیگر قبل از ارسال در دایره دیگر دودی شود و بقیه به دایره کنسرو سازی فرستاده و پس از آن بسته بندی شود. حسابداری هزینه یابی مرحله ای ( مواد – دستمزد – سربار ): در روش هزینه یابی مرحله ای عملیات ساخت محصول طی مراحل مختلف انجام می گیرد . هر مرحله مسئولیت ساخت قسمتی از تولید رابه عهده دارد تا زمانی که محصول تکمیل گردد. چنانچه به طور مثال ساخت محصول در 3 مرحله قالب گیری ، مونتاژ و تکمیل انجام شود ، در ابتدا مواد در دایره قالب گیری مصرف می شود و پس از عملیات قالب گیری ، محصول به دایره مونتاژ منتقل می شود و پس از آن جهت تکمیل ، محصول به دایره تکمیل انتقال می یابد.
ثبت های لازم در هزینه یابی مرحله ای :
1-بابت خرید مواد: کنترل مواد ×× بانک /صندوق/ح پرداختنی ××
2- بابت صدور مواد مستقیم : کالای در جریان ساخت – مرحله ×× کنترل مواد ××
3- بابت صدور مواد غیر مستقیم : کنترل سربار ساخت ×× کنترل مواد ××
4- بابت ثبت دستمزد : کالای در جریان ساخت – مرحله 1 ×× کالای در جریان ساخت – مرحله 2 ×× کالای در جریان ساخت – مرحله 3 ×× کنترل حقوق ودستمزد ××
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
