MBA چیست؟

MBA - Master of Business Administrator
 
● تاریخچــــــه MBA :
قدمت MBA در دنیا به حدود ۱۰۰ سال می رسد اولین تلاش ها برای راه اندازی این رشته در آمریکا و همراه با تغییر و تحولات صنعتی و بینش های جدید مدیریتی رخ داده است و بنا بر نقل قول های موجود در Wharton Business School وابسته به دانشگاه پنسیلوانیا متولد شده باشد. گسترش سریع این رشته در سالهای دهه ۶۰و ۷۰ میلادی منجر به این شد که در ایران نیز در دهه ۷۰ میلادی مرکزی تحت عنوان ICMS و با همکاری دانشگاه هاروارد راه اندازی شود که متاسفانه بعد از انقلاب مورد بی توجهی قرار گرفت و منحل گردید. دومین گام در این راستا توسط سازمان مدیریت صنعتی برداشته شد که در اواخر دهه ۶۰ شمسی اقدام به راه اندازی دوره مدیریت اجرایی Executive MBA نمود لیکن به دلیل عدم تبلیغات مناسب و نیز شرایط دشوار ورود، جای چندانی در میان فارغ التحصیلان جدید باز نکرد. سرانجام در اول دهه ۸۰ شمسی دانشگاه صنعتی شریف به اتکای وجهه منحصر به فرد خود اقدام به راه اندازی این رشته با توجه به نیاز شدید کشور نمود. علی رغم این تلاشها، هنوز تا رسیدن به کشورهای توسعه یافته و حتی بسیاری از کشورهای در حال توسعه راه درازی در پیش رو داریم. در حالی که MBA امروزه یکی از معیارهای رشد کشورها محسوب می شود، در سنگاپور با ۴ میلیون نفر جمعیت حدود ۳۰ دوره MBA و در آمریکا ۷۰۰ دوره وجود دارند در ایران تعداد دوره ها و ظرفیت های مورد پذیرش و شرایط بسیار محدود و دشوار است.
● MBA چیست؟
رشته تحصیلی MBA در حدود ده سال است که در دانشگاه های ایران تدریس می شود و اخیرا نیز با استقبال بسیار خوبی مواجه شده است.MBA مخفف عبارت Master of Busines Administrator می باشد و دارای گرایش های متعددی می باشد که دانشجویان در سال دوم تحصیل می توانند گرایش مورد نظر خود را برای ادامه تحصیل در این رشته برگزینند. MBA یکی از پرطرفدارترین و پر سود ترین رشته های تحصیلی است و برای تحصیل در آن شما با هر مدرک لیسانسی می توانید در آزمونهای مربوطه ثبت نام کنید. رشته MBA به دلیل تفاوت های ماهیتی از ظاهر جذابی نسبت به سایر رشته ها برخوردار است و در عمل برای موفقیت در کنکور و تحصیل در آن نیازمند توانمندیهای هوشی و ذاتی خواهید بود که می تواند تضمین کننده موفقیت یا شکست شما در این رشته باشد. رشته MBA درکنکور سراسری کارشناسی ارشد ایران جزو رشته های قرار گرفته که افراد می توانند بدون توجه به مدرک تحصیلی دوره کارشناسی خود به عنوان انتخاب دوم (۵۲ رشته در این دسته قرار دارند) گزینش نمایند.
● هدف از فـــــــراگیری MBA
شما حتما با نام آقای قلمچی دارنده بزرگترین مرکز آموزش کنکور آشنا هستید. قلمچی تا ده سال پیش یک دبیر ساده ریاضی و فیزیک بود که گاهی اوقات در ساعات فراغت از مدرسه به تدریس خصوصی می پرداخت اما امروز با در آمد سالانه حدود ۴ میلیارد تومان یکی از مشهورترین و پر درآمد ترین افراد ایران است که نحوه درآمدش هم کاملا آشکار است و اتفاقا مردم با میل و رقبت حاضر هستند به موسسه او پول بپردازند. سوالی که مطرح می شود این است که چطور این اتفاق می افتد؟ چرا از میان این همه دبیر فقط یک نفر می تواند تا این حد موفق عمل کند؟ در واقع کار MBA همین است. ام بی ای به شما به عنوان یک فرد عادی در هر تخصص و دانشی امکان می دهد تا ذهن خود را متوجه خلاء ها، نیازها، شکاف ها و کمبودهای بازار کنید و بر اساس تکنیک ها و تاکتیک هایی که بازار و کسب و کار شما می طلبد بهترین راه برای توسعه کسب و کار خود را پیدا کنید و سهم خود را از بازار افزایش دهید. مثالهایی ایرانی و خارجی از این دست بسیار هستند. هایدا بزرگترین Fast food زنجیره ای در ابتدا فقط یک ساندویچی ساده بود اما از همان ابتدا ایده ای بزرگ بود و یا ebay یک سایت معمولی بود ولی هم اکنون یکی از پر سود ترین سایت های اینترنتی دنیاست.
MBA تا حد کمی به شما می آموزد که در ایجاد یا توسعه یک کسب و کار چگونه اولین باشید اما تا حد بسیاری به شما یاد می دهد چگونه در کسب و کار خود و در بازار رقابتی بهترین باشید.MBA به شما آموزش می دهد تا قادر به اداره و راهبری موثر و کارآمد سازمان یا یک بخش تخصصی باشید. نظیر بخش های تولیدی، بازاریابی و فروش، اطلاعات و مالی. در عین حال بتوانید در بخش تخصصی سازمان خود ایجاد تحول کنید و یا بر اساس تخصص خود راه حل های مناسبی را به صورت مشاوره در اختیار بخش های مختلف یک سازمان بگذارید. MBA به شما کمک می کند تا با فراگیری تجارب علمی مدیریت فرآیند تحول سازمان را طراحی، هدایت و رهبری کنید. MBA قصد دارد از خلاقیت و توانایی شما برای کارآفرینی و ایجاد فعالیت های جدید در درون سازمان استفاده کند و در نتیجه آن زمینه توسعه کسب و کار را فراهم آورد، رسیدن به توانایی لازم برای ارائه خدمات مشاوره ای و مطالعاتی در زمینه های مختلف به مدیران سازمانها از جمله دیگر اهداف این رشته است. این اهداف تقریبا" در تمام جهان یکسان هستند. به عنوان نمونه (Harvard Business School(HBS که یکی از معتبر ترین Business School های جهان می باشد، هدف دوره و قابلیتهای مورد نظر فارغ التحصیلان خود را به شرح زیر می داند:
۱) A transformational experience for students who will go on to change the lives of those around them
۲) Builds a foundation for a life time of leadership
۳) Developing abilities to look beyond the present, envisioning what might be and how to accomplish it.
● MBA در دانشگاههـــــای ایــــــران
در حال حاضر ۹ دانشگاه در ایران در رشته MBA و در مقطع کارشناسی ارشد دانشجو می پذیرند. که گرایش های آنها عبارتند از:
ـ عمــــومی
ـ فنـــــاوری اطلاعات (IT )
ـ فنـــاوری
ـ بازاریابــــی
ـ تجــارت
ـ مدیـــریت منابـــع انسانــــی
ـ کارافرینــــی
ـ مدیــــریت استــــراتژیک
ـ اقتصاد مدیــــریت
ـ مدیـــریت پروژه
ـ مدیـــریت اجـــــرایی ( EMBA )
● مدیریت اجـــــرایی (Executive MBA) چیست؟
مدیــــــریت اجرایی یا EMBA در ابتدا برای مدیــــران ارشد توسط دانشگاه شیکاگو در سال ۱۹۴۳ راه اندازی شد ولی امروزه توسط دانشگاههای مختلفی در سراسر دنیا ارائه می شود. مدیرت اجرایی در واقع شاخه ای از MBA است که به صورت پاره وقت آموزش داده می شود. اما متاسفانه تمایز بین مدیریت اجرایی و MBA برای مردم جا نیافتاده است. رشته مدیریت اجــــرایی مناسب حال افرادی است که ترجیح می دهند بدون ایجاد وقفه در برنامه های کاری خود و ضمن کسب تجربه های کاری به تحصیل در زمینه های مدیـــریتی نیز بپردازند. بر خلاف MBA این افراد موقعیت های بهتــــری برای تجربه و تحصیل توامان دارند.