ارزش ابزارهای پس‌اندازی مورد معامله در بورس‌های اوراق بهادار مبتنی بر اطلاعاتی است که در گزارش‌های مالی ارائه می‌شود. حسابداران و حسابرسان نقش عمده‌ای در ارتقای کیفی این اطلاعات دارند.

آشنایی با هیات همکاری بورس وحرفه حسابداری  
 

1. مقدمه
ارزش ابزارهای پس‌اندازی مورد معامله در بورس‌های اوراق بهادار مبتنی بر اطلاعاتی است که در گزارش‌های مالی ارائه می‌شود. حسابداران و حسابرسان نقش عمده‌ای در ارتقای کیفی این اطلاعات دارند. بورس و گسترده‌تر از آن بازار سرمایه که مسؤولیت شفاف‌سازی اطلاعات و ایجاد زمینه‌های انجام معاملات منصفانه در فضای رقابتی و همچنین اعتمادسازی میان سرمایه‌گذاران را برعهده دارد، نیازمند تکیه دائمی به دانش و تخصص دست‌اندرکاران حرفه حسابداری است.
لذا در همه کشورها، فعالان بازار سرمایه، مقام ناظر این بازار، و مدیریت بورس‌ها رابطه کاری تنگاتنگی با انجمن‌های حرفه‌ای حسابداری و مراجع رسمی تدوین استانداردهای حسابداری و حسابرسی دارند تا مشترکاً زمینه‌های ارتقای کیفیت گزارش‌های مالی را فراهم آورند.
بر این پایه، از نیمه دوم سال 1383، نشست‌های پراکنده‌ای برای زمینه‌سازی جهت تشکیل هیئتی که محمل فعالیت مشترک حرفه حسابداری و بورس باشد، برگزار شد. نهایتاً در همایش 15 و 16 بهمن‌ماه 1383 که به دعوت سازمان بورس اوراق بهادار انجام شد، و در آن حدود 50 نفر از نمایندگان جامعه حسابداران رسمی ایران، سازمان حسابرسی، انجمن حسابداران خبره ایران، و انجمن حسابداری ایران شرکت کردند، هیئتی‌ تحت عنوان "هیئت همکاری بورس و حرفه حسابداری " شکل گرفت.
با تصویب قانون جدید اوراق بهادار، سازمان حاکمیتی جدیدی به نام "سازمان بورس و اوراق بهادار" برای نظارت همه جانبه بر بازار سرمایه کشور (اعم از بازار اولیه و ثانویه) شکل گرفت که "هیئت همکاری بورس و حرفه حسابداری" یکی از ارکان آن در راستای ایجاد تعامل میان این سازمان و مراجع حرفه حسابداری است.

2. اهداف
اهداف همکاری بورس اوراق بهادار با حرفه حسابداری به شرح زیر است:
همکاری مشترک بورس اوراق بهادار با حرفه حسابداری به منظور تقویت و تعمیق بازار سرمایه کشور، حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران، حفظ و ارتقای سلامت و شفافیت بازار، و افزایش کارآئی بورس اوراق بهادار از طریق:
• ارتقای کیفیت گزارش‌گری مالی و شفافیت اطلاعاتی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، واسطه‌های مالی، و ابزارهای بازار سرمایه
• ارتقای کیفیت حسابرسی گزارش‌های مالی
• ارتقای سطح دانش مالی و تحلیل اطلاعات مالی توسط دست‌اندرکاران بازار سرمایه و حرفه حسابداری

3- ساختار و وظایف
"هیئت همکاری بورس و حرفه حسابداری" بر اساس توافقات اولیه شرکت‌کنندگان در سمینار مورخ 15 بهمن‌ماه 1383، و متعاقب آن امضای سند همکاری بین بورس اوراق بهادار با جامعه حسابداران رسمی ایران، سازمان حسابرسی، انجمن حسابداران خبره ایران و انجمن حسابداری ایران در اسفندماه سال 1383 و با توجه به مفاد ماده 5 آیین‌نامه ضوابط موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس اوراق بهادار مصوب 20/12/1380 شورای بورس، از آغاز سال 1384 فعالیت خود را شروع کرده است. وظایف هیئت عبارت است از کلیه وظایفی که برای کمیته‌های هیئت تعریف شده است.
هیئت دارای دبیرخانه و چهار کمیته می‌باشد. دبیرخانه هیئت بخشی از بدنه اجرایی سازمان بورس است که کلیه امور اجرایی هیئت یاد شده و کمیته‌های آن را برعهده دارد.

کمیته‌های هیئت همکاری بورس و حرفه حسابداری وظایفی را به شرح زیر برعهده دارند:
الف. کمیته "استاندارد و دستورالعمل‌ها"
وظایف کمیته به شرح زیر است:
1. بررسی و شناسایی حوزه‌هایی که به تدوین استانداردهای حسابداری و حسابرسی جدید نیاز دارد و پیشنهاد آنها به مرجع تدوین استانداردها.
2. بررسی و نقد استانداردهای حسابداری و حسابرسی موجود و ارائه پیشنهادهای اصلاحی به مرجع تدوین استانداردها.
3. سفارش تدوین رهنمودهای موقت بر اساس استانداردهای مراجع حرفه‌ای معتبر (ترجیحاً استانداردهای بین‌المللی) با هماهنگی سازمان حسابرسی و ارائه آن به مراجع ذی‌ربط.
4. کمک به تقویت فرآیند نظرخواهی و آموزش در مورد استانداردهای حسابداری و حسابرسی
5. کمک به تقویت تحقیقات برای تدوین استانداردهای حسابداری و حسابرسی جدید و تجدیدنظر در استانداردهای موجود
6. کمک به تدوین و بررسی پیش‌نویس آیین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها و بخش‌نامه‌های بورس مربوط به حرفه حسابداری به منظور هماهنگی با استانداردهای حسابداری و حسابرسی.
7. کمک به طراحی و پیشنهاد آیین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها، رویه‌های اجرایی و بخشنامه‌های بورس مربوط به ارتقای کیفیت گزارش‌های مالی، سایر نیازهای اطلاعاتی بورس و عملکرد حسابرسان.
8. کمک به تهیه و پیشنهاد نمونه صورت‌ها، گزارش‌ها، فرم‌ها، رویه‌های متحدالشکل و سایر اطلاعات مالی مورد نیاز بورس.
9. سایر موارد ارجاعی توسط "هیئت همکاری بورس و حرفه حسابداری" و سایر کمیته‌های آن

ب‌. کمیته "کنترل کیفیت خدمات موسسات حسابرسی معتمد بورس"
وظایف کمیته به شرح زیر است:
1. تجزیه و تحلیل نتایج بررسی گزارش‌های حسابرسی به منظور حصول اطمینان از رعایت استانداردهای گزارشگری حسابرسی
2. تجزیه و تحلیل نتایج بررسی گزارش‌های حسابرسی به منظور حصول اطمینان از مناسب بودن استانداردهای حسابداری و ضوابط و دستورالعمل‌های مربوطه
3. تجزیه و تحلیل نتایج بررسی گزارش‌های حسابرسی به منظور تشخیص نیازهای عمومی موسسات حسابرسی به ویژه در زمینه آموزش
4. مقایسه رتبه‌بندی موسسات حسابرسی معتمد بورس توسط جامعه حسابداران رسمی ایران، کمیته پذیرش موسسات حسابرسی معتمد، و سایر مراجع رتبه‌بندی کننده با نتایج گزارش‌های عملکرد این کمیته.
5. بررسی شکایات ذینفعان مختلف در مورد صورت‌های مالی و گزارش‌های حسابرسی
6. ارجاع نتایج ناشی از بررسی‌های فوق به مراجع ذی‌صلاح
7. حصول اطمینان از رعایت آیین‌ رفتار حرفه‌ای توسط حسابرسان در چارچوب موارد ارجاع شده به کمیته
8. کمک به حسابداران ناشران و نهادهای مالی به منظور ارتقای سطح گزارشگری و رعایت استانداردها از طریق پاسخ به استعلام‌ها و سایر روش‌ها
9. سایر موارد ارجاعی توسط هیئت همکاری بورس و حرفه حسابداری و سایر کمیته های آن

ج. کمیته پذیرش موسسات حسابرسی معتمد بورس
وظایف کمیته به شرح زیر است:
1. بررسی شکایت‌های رسیده و اعلام‌نظر در مورد نتایج بررسی تخلفات و شکایت واصله به بورس د رارتباط با موسسات حسابرسی معتمد بورس، گزارش‌های مالی و حسابرسی و ارجاع موارد مرتبط به جامعه حسابداران رسمی ایران و اعلام نظر در مورد نتایج بررسی.
2. پیشنهاد آیین‌نامه و دستورالعمل‌های مربوطه برای تعیین ضوابط، رتبه‌بندی و فعالیت موسسات حسابرسی معتمد بورس.
3. نظارت بر نگاهداری و به روزرسانی بانک اطلاعاتی موسسات حسابرسی معتمد بورس.
4. بررسی گزارش‌های واصله در خصوص تداوم احراز شرایط توسط موسسات حسابرسی معتمد بورس.
5. اتخاذ راهکارهای مناسب به منظور حصول اطمینان از رعایت ضوابط پذیرش توسط موسسات حسابرسی معتمد بورس.
6. پذیرش و حذف موسسات حسابرسی و حسب مورد حسابدار رسمی طبق ضوابط و آیین‌نامه‌های مربوطه.
7. بررسی علل تغییر موسسات حسابرسی معتمد بورس در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس.
8. اتخاذ تصمیم و ارائه پیشنهاد نسبت به موارد تهیه و یا پیشنهاد شده از طرف دبیرخانه هیئت هماهنگی بورس و حرفه حسابداری.
9. حفظ ارتباط مستمر با کمیته‌های کنترل کیفیت مجامع و سایر مراجع ذی‌صلاح حرفه‌ای.
10. سایر موارد ارجاعی توسط "هیئت همکاری بورس و حرفه حسابداری" و سایر کمیته‌های آن

د‌. کمیته آموزش، پژوهش، فن‌آوری، و روابط بین‌الملل
وظایف کمیته به شرح زیر است:
1. تعیین نیازها و تدوین برنامه‌های آموزشی برای مدیران و تصمیم‌گیران شرکتهای پذیرفته شده، نهادهای مالی، حسابداران، حسابرسان، کارشناسان و مدیران سازمان بورس.
2. همکاری در برگزاری و شرکت در کنفرانس‌ها، همایش‌ها، دوره‌های آموزشی و بازآموزی، کارگاه ها و کلاس‌های آموزشی.
3. تدوین نظام امتیاز‌دهی برای شرکت‌کنندگان در دوره‌های مندرج در بند 2.
4. همکاری با نهادهای ملی و بین‌المللی حسابداری و حسابرسی و شرکت فعال در همایش‌های ملی و بین‌المللی.
5. کمک و مشاوره در تهیه و انتخاب نرم‌افزارهای حسابداری و مالی.
6. همکاری در سفارش تهیه نشریات و نرم‌افزارهای آموزشی مالی.
7. تعیین اولویت‌های پژوهشی برای محققان و دانشجویان دوره‌های کارشناسی ارشد و دکترا و پیشنهاد حمایت مالی از مطالعات و پژوهش‌های مزبور.
8. سایر موارد ارجاعی توسط "هیئت همکاری بورس و حرفه حسابداری" و سایر کمیته‌های آن.