تابناک

1389-06-15

مدیران‌عامل بانک‌ها گزینش می‌شوند

بانک مرکزی برای احقاق استقلال خود سینه سپر کرد. با گذشت سال‌ها از بحث استقلال بانک مرکزی و طی مراحلی از سوی مجلس برای بازگشت استقلال از دست رفته بانک مرکزی، حال بانک مرکزی نشانه‌هایی از بازپس گیری استقلال خود را بروز می‌دهد.

به گزارش «تهران امروز»، چندی پیش رئیس کل بانک مرکزی در لابه لای گفته‌های خود اعلام کرد: اگر بانک مرکزی صلاحیت فنی و تخصصی مدیران بانک‌ها را تایید نکند، این افراد قابل پذیرش نیستند. این جمله‌ای بود که محمود بهمنی در انتقاد خود به نحوه خصوصی‌سازی بانک‌ها با تاکید

براینکه بانک مرکزی روی بانک‌های خصوصی و انتخاب هیات مدیره و مدیران آنها اشراف کامل دارد، عنوان کرده و خاطر نشان می‌کند: «انتخاب هیات مدیره و مدیرعامل بانک‌های دولتی باید با تایید بانک مرکزی باشد.»

بهمنی با تاکید بر اینکه باید سابقه اقتصادی و بانکی مدیران بانکی تایید شود، معتقد است: «بنده ۴۰ سال در سیستم بانکی فعالیت کرده‌ام اما در برخی مواقع در پاسخ به برخی مسائل کم می‌آورم.»

این توضیحات بهمنی پیش آمادگی بود برای تمامی بانک‌ها تا خود را برای آزمونی سخت از سوی بانک مرکزی آماده کنند. اینکه چگونه می‌شود از میان مدیران عامل25بانک دولتی و خصوصی و موسسه اعتباری، مدیران عامل 13 بانک مورد تایید بانک مرکزی نباشند. یا اینکه چگونه می‌شود بانکدار باشی اما در عین حال مورد تایید نباشی. وقتی اسامی مدیران عامل بانکی مورد تایید و دارای صلاحیت در وب سایت بانک مرکزی به نمایش

درآمد سوالاتی است که در اذهان بسیاری از فعالان در عرصه اقتصادی کشور و اصحاب رسانه ایجاد می‌شود.

طبق اعلام بانک مرکزی، مدیران عامل بانک‌های ملی، تجارت، توسعه تعاون، توسعه صادرات ایران، دی، رفاه کارگران، سپه، بانک سینا، صادرات ایران، کشاورزی، مسکن، ملت و پست بانک در فهرست مدیران مورد تایید بانک مرکزی نیستند.

پیگیری‌های خبرنگار تهران‌امروز از کارشناسان بانک مرکزی حاکی از صحت این گزارش بوده است. طبق اطلاعیه اول بانک مرکزی، 16 نفر از مدیران بانک‌ها مورد تایید بانک مرکزی نبودند. با گذشت پنج روز، سه نفر از مدیران بانک‌ها از جمله مدیران موسسه اعتباری توسعه، اقتصاد نوین و بانک قرض الحسنه مهر ایران از فهرست مدیران غیر قابل تایید بانک مرکزی خارج شدند.

البته باید دید که این ارزیابی بر چه اساس و با چه معیار‌هایی انجام شده و هدف واقعی آن چیست چرا که نام مدیرعامل بانک ملی ایران در فهرست تایید نشده‌ها بیش از سایر بانک‌های بزرگ کشور خود نمایی می‌کند.برای روشن شدن موضوع با تماسی تلفنی با یکی از مدیران عامل بانک‌ها توضیحاتی مختصر در این خصوص در یافت کردیم. این فعال عرصه پولی و بانکی کشور که نخواست نامش فاش شود، هدف از اعلام اسامی مدیران عامل بانک‌های مورد تایید بانک مرکزی را آغاز طرحی جدید از سوی بانک مرکزی برای گزینش مدیران عامل بانک‌ها عنوان کرد. به گفته وی، بانک مرکزی در صدد است تا مدیران عامل تمامی بانک‌های زیر مجموعه‌اش را اعم از دولتی و خصوصی با تایید و نظارت مستقیم خود انتخاب کند یعنی با طی همان مراحلی که مدیران عامل بانک‌های خصوصی تعیین می‌شوند، دولتی‌ها و حتی برخی از خصوصی‌ها که از زیر نگاه تیز بین بانک مرکزی فرار کردند نیز با همان روش تعیین شوند تا از این طریق نظارت بر عملکرد بانک‌ها کیفی تر شده و جلوی بسیاری از تخلفات اداری در بانک‌ها و خودسری‌ها گرفته شود.

او در پاسخ به این سوال تهران‌امروز که از چه زمانی و بر پایه چه اتفاقی بانک مرکزی تصمیم به اجرای چنین طرحی گرفت، گفت: دلیل این تصمیم را نمی‌دانم ولی شاید با خصوصی شدن عرصه بانکداری کشور و ورود اغلب بانک‌های دولتی به عرصه خصوصی سازی، چنین تصمیمی از سوی بانک مرکزی دور از انتظار نباشد. با این اصلاح ساختاری بانک مرکزی استقلال خود را نیز احیا می‌کند. شاید گزارش ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی نیز در اتخاذ چنین تصمیمی از سوی بانک مرکزی بی‌تاثیر نباشد.

ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی در گزارشی اعلام کرد: بررسی وام‌های کلان و معوقی که به افراد داده شده و آخرین رقم آن به 50 هزار میلیارد تومان، معادل یک چهارم کل نقدینگی موجود در کشور می‌رسد، نشان داد که برخی بانک‌ها در پرداخت این وام‌ها اعمال نفوذ کرده‌اند.بر همین اساس قرار شد تا برخی مسئولان این بانک‌ها مورد بازخواست قرار گرفته و در صورت تایید تخلفات اداری تنبیه شوند.

انتظارمان از بانک مرکزی بیش از این بود

به باور بسیاری از کسانی که دستی در دنیای مجازی دارند علت خروج نام یک موسسه اعتباری و دو بانک از لیست سیاه بانک مرکزی امری شتاب زده در ارائه اطلاعات است که قطعا برای یک مرجع پولی و مالی ضعف قابل اغماضی نیست.اگرچه بانک مرکزی اعلام کرده که صرفا به خاطر عدم مراجعه برخی از مدیران برای آنها گواهی صلاحیت صادر نشده اما نباید فراموش کرد که بزرگ‌ترین سرمایه یک بانک پس از سرمایه نقدی، اعتبار اجتماعی است و هر اقدامی که این اعتبار اجتماعی را زیر سوال ببرد، اساسا زیانبار و جبران ناپذیر است.

با این اوصاف، تاکنون بانک مرکزی علت این رویه خود را در اعلام اسامی مدیران مورد تایید بانکی بیان نکرده است.التزام نامزدهای عضویت در هیات مدیره، مدیرعامل و قائم‌ مقام به نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، صلاحیت تخصصی و فردی، حسن شهرت متصدیان امور بانکی، الزامی بودن مدرک کارشناسی، دارا بودن بیش ازپنج‌سال سابقه در امور مدیریت بانکی یا بازار پول و سرمایه، ممنوعیت محکومان به سرقت، ارتشاء، اختلاس، خیانت در امانت، کلاهبرداری، جعل و تزویر، ‌صدور چک بی‌محل، ورشکستگی به تقصیر یا تقلب از تصدی اداره امور بانکی به عنوان بخشی از ضوابط و مقررات مربوط به مدیران بانک‌ها و موسسات اعتباری ذکر شده است.

هنگامی که مرحوم دکتر محسن نوربخش صندلی ریاست بانک مرکزی را ترک کرد و به دیار باقی شتافت، این نهاد مالی معتبر وارد دور تازه‌ای شد و مرحله نوینی از سرنوشت خویش را آغاز کرد. شاید برجسته‌ترین ویژگی این دور تازه، محدود شدن دامنه مسئولیت‌ها در بانک مرکزی و گسترش نفوذ و سلطه دولت از طریق وزارت امور اقتصادی و دارایی باشد و دوری و نزدیکی بانک‌ها به این دو نهاد هم تابعی از همین متغیر اصلی است.