آلیشر عسمانوف میلیاردر روسی با اصلیت ازبک است که با ثروت 2/7 میلیارد دلار در جایگاه صدم فهرست میلیاردرهای فوربز قرار دارد. او از مالک شرکت تولید‌کننده سنگ‌آهن و فولاد متالواینوست است.

از اردوگاه کار اجباری تا مالکیت بزرگ‌ترین شرکت روسیه

آلیشر عسمانوف میلیاردر روسی با اصلیت ازبک است که با ثروت 2/7 میلیارد دلار در جایگاه صدم فهرست میلیاردرهای فوربز قرار دارد. او از مالک شرکت تولید‌کننده سنگ‌آهن و فولاد متالواینوست است.

آلیشر بورخانوویچ عسمانوف در 9 سپتامبر سال 1953 در ایالت نمنگان در ازبکستان به دنیا آمد. پدر او در تاشکند یک دادستان دولتی بود. آلیشر برای تحصیل به روسیه رفت و در موسسه ایالتی روابط بین‌الملل مسکو در رشته حقوق بین‌الملل در سال 1976 شروع به تحصیل کرد. او در سال 1980 دستگیر و زندانی شد. به گزارش سایت سنتراسیا عسمانوف و دوستش که مامور امنیتی ویژه کا-گ-ب و فرزند نایب رییس کا-گ-ب ازبکستان بود‌ توسط دادگاه نظامی ارتش منطقه ترکستان، به خاطر مشارکت در دریافت رشوه و اخاذی به زندان فرستاده شدند. این سایت بیان کرده که این دو، مبلغ 30 هزار روبل از یک افسر ارتش اخاذی کرده بودند. خانواده عسمانوف و دوستش در نتیجه این اتفاق شغل خود را از دست دادند و عسمانوف به 8 سال کار در اردوگاه کار اجباری محکوم شد. او به خاطر رفتار خوب و صداقت در سال 1986 آزاد شد. دادگاه عالی ازبکستان در جولای سال 2000 از او اعاده حیثیت کرد و اعلام کرد که این اتهام تنها یک صحنه‌سازی جعلی بوده است.
عسمانوف بین سال‌های 1990 تا 1998 نایب رییس اول مدیرکل یک شرکت JSC بود. او از سال 1994 تا 1995 نیز مشاور مدیر انجمن تولید هواپیمای مسکو (MAPO) و از سال 95 تا 97 نایب رییس اول بانک MAPO بود. عسمانوف از سال 94 تا 98 مدیرکل شرکت اینترفین بود. او به آکادمی مدیریت مالی پیوست و در سال 1997 از این آکادمی مدرک بانکداری دریافت کرد. آلیشر عسمانوف از سال 1998 تا سال 2000 جانشین اول مدیر شرکت گازپروم اینوست،‌ از زیرمجموعه‌های شرکت گازپروم (بزرگ‌ترین شرکت استخراج گاز جهان و بزرگ‌ترین شرکت روسیه) که در زمینه سرمایه گذاری فعالیت دارد، بود و سپس از سال 2000 تاکنون در مقام مدیرکل این شرکت زیرمجموعه مشغول به فعالیت است. عسمانوف در این مقام توانسته کنترل 100 درصد سهام شرکت سور نفت گازپروم را که مالک بزرگ‌ترین حوزچه نفتی در جنوب روسیه است، از آن خود کند و اکثریت سهام شرکت‌های زاپ‌سیب گازپروم و سیبرو و 50 درصد سهام ستروی ترانس گاز را نیز به دست گیرد.
آلیشر عسمانوف در حال حاضر سهام شرکت‌های مختلفی در زمینه فلزات ارزشمند، سنگ‌آهن، فولاد، گاز طبیعی و رسانه را در اختیار دارد. عسمانوف به همراه شریک خود واسیلی آنیسیموف در سال 2006 شرکت متالو اینوست را تاسیس کردند تا به خرید شرکت‌های مختلف در صنعت فلزات بپردازند و از طریق این شرکت سهام شرکت فلزات گازپروم را مدیریت کنند. این شرکت مالک دامنه وسیعی از شرکت‌های روسی در زمینه فلزات و معدن شامل میخالووسکی GOK، مولداویا متال، شرکت فولاد اورال و غیره است. مالکیت این شرکت‌های در زمینه فولاد و فلزات، آلیشر عسمانوف را در فهرست 10 تولید‌کننده برتر فولاد در روسیه قرار داده است. عسمانوف تنها مالک شرکت گالاقر در قبرس است که به عنوان یک شرکت جهانی با سرمایه گذاری عمده در صنعت معدن و فولاد، ‌تکنولوژی، نفت و گاز، رسانه و مواد دارویی شناخته می‌شود،‌ است. او از سال 2006 سهام برخی از شرکت‌های معدن استرالیا چون مدوسا،‌ ام تی گیبسون و آزتک را از طریق این شرکت خریده است.
عسمانوف از سال 2006 شروع به سرمایه گذاری در رسانه‌ها کرده است. او با تشویق دولت روسیه روزنامه کومرسانت را که قبلا مالک آن بوریس برزووسکی بود، خرید. وی این کار را با خرید 50 درصد سهام تلویزیون ورزشی روسیه در سال 2006 و خرید 75 درصد سهام کانال تلویزیونی موسیقی روسیه، MUZ-T، در سال 2007 ادامه داد.
عسمانوف همچنین در سال 2008 سهام شرکت اپراتور تلفن همراه روسیه،‌ مگافون را خرید.
عسمانوف در سال 1992 با یک مربی ژیمناستیک بسیار معروف، ایرینا وینر ازدواج کرد. او در دنیای کسب‌وکار به عنوان «مرد سخت روسیه» شناخته می‌شود. آلیشر عسمانوف که رد پای همتایان خود رومان آبراهام اوویچ، مالک تیم چلسی و آلکساندر گایداماک، مالک قبلی تیم پورتموث را دنبال می‌کند، در حال حاضر بزرگ‌ترین سهامدار باشگاه فوتبال انگلیسی آرسنال که به شدت به آن علاقه دارد، است. شرکت متالو اینوست او همچنین در سال 2008 اسپانسر تیم فوتبال دینامو مسکو شد.