دنیای اقتصاد

1389-05-30

سامانه خرید کالاهای نفتی راه‌اندازی می‌شود

گروه انرژی- پرونده اعلام قیمت‌های دوگانه، دریافت و پرداخت رشوه، استعلام صوری، رقابت‌های تخریبی در خرید و فروش کالاها و ... با اجرای دقیق سامانه الکترونیکی خرید کالاهای نفتی برای بیش از 300 هزار کالا و تجهیزات مصرفی طرح‌های مختلف نفت و گاز کشور بسته خواهد شد.

با دستور وزیر نفت، اولین سامانه الکترونیکی خرید کالاهای نفتی در حالی قرار است ایجاد شود که بر اساس آن کالاهای بدون کدملی دیگر اجازه ورود به صنعت نفت را نخواهد داشت.

بر اساس برنامه زمان‌بندی، پیش‌بینی شده که این سامانه تا اسفند ماه امسال برای عرضه بیش از 300 هزار کالا و تجهیزات مصرفی طرح‌های مختلف نفت و گاز کشور به صورت الکترونیکی در مدار بهره‌برداری قرار گیرد.

در این بین دستیابی به یک زبان مشترک بین سازندگان و خریداران کالاها یکی از مهم‌ترین اهداف اجرای این طرح عنوان می‌شود؛ به طوری که علاوه بر دریافت کد ملی و طبقه‌بندی کالاها، روند خرید و فروش نیز تسهیل خواهد شد.

بر اساس گزارشی که خبرگزاری مهر منتشر کرده بود، یکی از ویژگی‌های این سامانه الکترونیکی خرید تمامی‌کالا و تجهیزات بر اساس کد ملی بوده و بر این اساس هم اکنون ثبت نام برخی از کالاهای ساخت داخل برای دریافت کد ملی و ورود به فهرست رسمی‌وزارت نفت (وندورلیست) آغاز شده است.

بر اساس این گزارش، برای اجرای این طرح در بودجه سال‌جاری بندی پیش‌بینی شده است که بر این اساس با هدف تسهیل خرید کالا از سامانه الکترونیکی، سازنده کالا و تجهیزات از طریق ترک تشریفات برای تامین کالای موردنیاز انتخاب شود. همچنین قرار است، برای کاهش هزینه‌ها، خرید آن دسته از کالاها و تجهیزاتی که امکان ساخت آنها در داخل کشور وجود ندارد، به صورت متمرکز انجام شود.

در این بین، پیش از این «سید مسعود میرکاظمی»، وزیر نفت در تشریح برخی از جزئیات این سامانه الکترونیکی از کد ملی به عنوان زبان مشترک میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان کالاهای صنعت نفت یاد کرده و گفته بود:«با اجرای این طرح تمامی‌خرید‌های مورد نیاز طرح‌های نفت و گاز از طریق سامانه و به صورت الکترونیکی انجام می‌شود.»

سازندگان هوشیار باشند

وی در گفت‌وگوی ویژه خبری با تاکید بر اینکه اگر سازنده‌ای در این سامانه فروش، دو بار قیمتی را بالاتر از بازار ارائه کند از پروسه سامانه فروش کالا حذف خواهد شد، بیان کرده بود: «هزینه پایین، کیفیت بالا و زمان تحویل مشخص به عنوان ویژگی‌های کالاهای خریداری شده از سازندگان داخلی بوده که با اقدامات انجام گرفته ریسک مدیریتی استفاده از کالا و تجهیزات ساخت داخل در طرح‌های نفتی هم کاهش می‌یابد.»

در این بین رییس هیات مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت با اشاره به جلسات متعدد وزارت نفت با انجمن برای اجرای این طرح می‌گوید: «این طرح اگر عملیاتی شود و موانع و مشکلات آن از بین برود، سه دستاورد مهم خواهد داشت.»

تجمیع ظرفیت‌های پراکنده

«سیروس تالاری» در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» اظهار داشت: «تجمیع ظرفیت‌های پراکنده کشور یکی از دستاوردهای اجرای این طرح است. در واقع کلیه ظرفیت‌های تولیدی کشور علاوه بر ساماندهی، همراستا با یکدیگر خواهند شد.»

«تالاری» می‌افزاید: «با اجرای این طرح می‌توان کلیه ظرفیت‌های کاری در سطح ملی را به‌دست آورد و در آینده می‌توان آن را در سطح منطقه و بین‌المللی نیز ارتقا داد.»

کاهش رقابت‌های مخرب

رییس هیات مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت در مورد دستاورد دوم اجرای این طرح گفت: «با اجرای این طرح رقابت مخرب بین تولیدکنندگان داخلی که در حال حاضر تهدیدی برای اساس تولید کشور محسوب می‌شود، از بین خواهد رفت. در واقع رقابت تخریب کننده به یک رقابت سازنده و تعاملی تبدیل خواهد شد.»

به گفته وی، با اجرای این طرح امکان رشد کیفی کالا به وجود می‌آید و خریداران نیز کالا باکیفیت دریافت می‌کنند.

وی افزود: «علاوه بر موارد فوق این طرح باعث اشتغالزایی سریع برای تولیدکنندگان داخلی نیز می‌شود؛ به طوری که با پر شدن ظرفیت‌های خالی صنعتگران، تولید نیز به طور فزاینده‌ای بالا خواهد رفت.»

وی در ادامه در مورد سایر مزایای اجرای این طرح گفت: «کاهش هزینه تولید یکی دیگر از مزایای اجرای این طرح است، به طوری که وقتی ظرفیت‌های تولید برای تولیدکنندگان پرشود، حجم تولید افزایش و سربار تولید کاهش پیدا می‌کند.»

«تالاری» همچنین با اشاره به جلسات انجمن با وزارت نفت اظهار داشت: «انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت تاکنون در حدود 15 جلسه کاری با وزارت نفت برای اجرای این طرح داشته است و به اعتقاد ما این طرح می‌تواند ساختار مناسبی را برای رشد تولید داخل فراهم کند..»

به گفته وی، با اجرای این سامانه الکترونیکی، کلیه کالاهای مورد نیاز در صنعت نفت تحت نام مشخصی مانند پمپ‌ها، شیرآلات، ابزار دقیق، لوازم سرچاهی و ... گروه بندی می‌شوند که خرید بر اساس این گروه بندی‌ها صورت خواهد گرفت.

از سوی دیگر «همایون مددی»، یکی دیگر از اعضای هیات مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت اظهار داشت: «اجرای این طرح سبب می‌شود که لیست فروشندگان و خریداران کالاهای مورد نیاز در صنعت نفت مشخص شود. علاوه بر این با اجرای آن مقادیر جابه جایی کالا و حجم دادوستد‌های مالی نیز مشخص می‌شود.»

به گزارش خبرنگار ما، کارشناسان می‌گویند این سامانه به شرطی می‌تواند در نظام خرید و فروش و سفارش کالاهای صنعت نفت موثر واقع شود که فقط در یک دوره مدیریتی یا وزارت، اجرا نشود و به صورت یک نظام سیستماتیک درآید؛ چرا که تمایل به عدم شفافیت در برخی شرکت‌ها به دلیل رویکردهای انتفاعی همواره وجود دارد.