دنیای اقتصاد

1389-04-09

جزئیات انجام معاملات «آنلاین» تشریح شد

گروه بورس- زهرا مجتهد: رییس اداره نظارت بر بورس‌ها و بازارها از راه‌اندازی معاملات آنلاین سهام در هفته آتی خبر داد.

محمد رضا خواجه‌نصیری، روز گذشته با بیان این مطلب که مکانیزم معاملات آنلاین مورد تایید اولیه سازمان بورس قرار‌گرفته است، گفت: بررسی این موضوع به عهده شرکت مدیریت فناوری بورس تهران بوده است که پس از به پایان رسیدن این بررسی‌ها، مورد تایید اولیه قرار‌گرفته است و قرار است که به صورت آزمایشی از هفته آینده این سیستم در بازار سهام به کار‌گرفته شود.

وی از اجرای آزمایشی این سیستم توسط معامله‌گران خبر داد و تصریح کرد: در مقطع فعلی این آزمایش روی افراد خاصی انجام می‌شود.

خواجه‌نصیری در پاسخ به این پرسشی که آیا صرفا مشتریان خاص در دوره آزمایشی از سیستم استفاده می‌کنند؟ خاطرنشان کرد: خیر، معامله‌گرانی که به سرور اصلی کارگزاری متصل‌اند نیز در این پروسه قرار دارند.

وی تصریح کرد که دستوری که هم‌اکنون از سیستم جدید معاملات ارسال می‌شود همانند دستوری است که از سوی کارگزار قبلا فرستاده می‌شد.

رییس اداره نظارت بر بورس‌ها و بازارها در پاسخ به این پرسش که آیا نظارت بر این معاملات شدیدتر خواهد شد؟ گفت: قطعا نظارت بیشتری اعمال می‌شود به خصوص اینکه سفارش‌ها بدون واسطه انجام می‌شود.

وی در خصوص تمایزی که میان مشتریانی که در این آزمایش قرار می‌‌گیرند و سایر مشتریان اظهار داشت: اگر چه این دوره آزمایشی در مدت یک ماه و شاید هم کمتر از آن انجام می‌شود، اما نظارت روی سفارش‌ها همانند گذشته که بر کارگزاری‌ها معطوف می‌شد، متمرکز می‌شود.

در این سیستم دسترسی بدون واسطه به معاملات، وجود دارد و نظارت و کنترل سازمان بر معاملات طبق روال قبلی بر سیستم معاملات کارگزاری‌ها (یعنی Order Management System)خواهد بود که مشتریان تحت آزمایش به همین سیستم و بدون واسطه متصل می‌شوند.

وی گفت: مطمئن نیستم که در مرحله بعد از آزمایش همه افراد بتوانند از این سیستم بهره ببرند ولی پس از گذراندن چند مرحله، این سیستم در دسترس عموم قرار می‌گیرد.

وی در پاسخ به این پرسش که اکنون تمایز میان افرادی که دسترسی مستقیم به سیستم معاملات پیدا می‌کنند و از سرعت بیشتری برای درج سفارش خود برخوردارند با افرادی که در این مجموعه نیستند، چه می‌شود؟ افزود: به طور قطع دسترسی مستقیم، وضعیت درج سفارش‌ها را بهینه می‌کند.

این سیستم همانند اعطای یک استیشن جدید به یک کارگزار ارزش دارد، اما باید شرایط فردی که به سیستم معاملات آنلاین دسترسی پیدا می‌کند، احراز شود. به هر حال بحث مربوط به سرعت ورود سفارش‌ها از امتیازات با اهمیت این سیستم است و از برخورد کارگزاری با مشتری می‌کاهد.

وی ادامه داد: به هر حال به دلیل اینکه این توسعه باید مرحله به مرحله انجام شود، اولویت‌هایی را در نظر‌گرفت.

وی به پرسش خبرنگار ما مبنی بر آنکه با وجود تمایزی که میان کاربران این سیستم و افراد عادی ایجاد می‌شود، آیا نظارت و کنترل سازمان بر معاملات برای جلوگیری از بروز تخلف افزایش می‌یابد؟ پاسخ داد: به طور قطع، نظارت شدیدتر می‌شود و افرادی که مورد آزمایش قرار می‌گیرند بیشتر در حیطه نظارت جای دارند.

مکانیزم معاملات آنلاین

همچنین یکی از مجریان راه‌اندازی معاملات آنلاین در گفت‌وگو با سنا گفت: در مرحله نخست، معامله‌گران بازار اقدام به خرید و فروش سهام خواهند کرد، اما در مرحله بعدی که از اوایل مرداد ماه امسال آغاز خواهد شد، برخی از سهامداران حقیقی و حقوقی خاص نیز می‌توانند معاملات آنلاین را انجام دهند.

«محمد قاسمی» در مورد نحوه معاملات آنلاین در بورس گفت: در این سیستم، تمامی مراحل چرخه معامله Trade Cycleو دیگر فرآیندهای اصلی بازارهای اوراق بهادار به صورت خودکار و آنی انجام‌گرفته به طوری‌که دیگر هیچ دخالت دستی در عملیات صورت نمی‌گیرد.

وی افزایش ظرفیت حجم معاملات، افزایش نقدینگی بازار، تسهیل دسترسی و سرمایه‌گذاری در بازار، بین‌المللی کردن بورس اوراق بهادار تهران، ارتقای شفافیت، کاهش هزینه‌ها و ارتقای ‌گردش اوراق بهادار را از مهم‌ترین ویژگی‌های معاملات آنلاین ذکر کرد.

بر اساس این گزارش، در پردازش آنی عملیات، چرخه‌های کاری کاملا به صورت الکترونیکی انجام شده و هیچ وقفه‌ای در انجام آنها رخ نمی‌دهد.

فرآیندهای کاری در پردازش آنی دارای خصوصیاتی مانند دریافت تراکنش اولیه به وسیله پیغام الکترونیکی و انجام کنترل‌های اولیه برای تضمین صحت آن، تبدیل و انتقال پیام به صورت کامل، دقیق، سیستماتیک، انتقال پیام به مراحل بعدی چرخه عملیاتی در فرآیندهای اصلی با کمترین نیاز به دخالت نیروی انسانی و‌گردش اطلاعات مرتبط به تراکنش‌ها به صورت یک پارچه و ایمن ما بین سامانه‌های مکانیزه جلودار (Front-end) و عقبدار یا پشتیبان (Back-end) صرفنظر از نهاد درگیر و محل جغرافیایی است.

این خصوصیات پردازش آنی باید در تمامی نهادهایی که به نحوی در انجام فعالیت‌های چرخه معامله و دیگر فرآیندهای بازارهای اوراق بهادار درگیر هستند، اجرایی شود.

در پردازش آنی، بستری فراهم می‌شود که تمامی اجزای درگیر در معاملات اوراق بهادار که به وسیله فن‌آوری‌ها، سامانه‌ها و فرآیندهای کاری از هم جدا و متفرق شده‌اند، معاملات را به‌صورت یکپارچه و بدون وقفه ادامه دهند.

برای بهره‌گیری کامل از پردازش آنی، ارتباط‌های مابین فن‌آوری‌ها و فرآیندهای کاری اصلی باید به صورت یک پارچه باشد. بهره‌گیری کامل از پردازش آنی نیاز به یکپارچگی ما بین نهادهای بازار اوراق بهادار داشته تا فرآیندها به صورت الکترونیکی، بدون وقفه و در سطح تمامی نهادها و شبکه بازار انجام شود. میزان موفقیت پردازش آنی اجرا شده در هر بازاری بستگی به سطح یکپارچگی ما بین نهادها و تمامی بازیگرهای بازار دارد.

چرخه معامله از دیدگاه عملیاتی مهم‌ترین فرآیند کار بازارهای اوراق بهادار محسوب می‌شود. این چرخه شامل تمامی مراحل از زمان تصمیم‌گیری به سرمایه‌گذاری و ورود سفارش تا تسویه نهایی و تبادل وجوه اوراق است.

گفتنی است، از طریق این سامانه امکان اتصال به هسته معاملاتی سازمان بورس (NSC)، بازار معاملات توافقی (TCS)، ارسال سفارش‌ها (PAM)، دریافت نتیجه اجرای سفارش‌ها، اتصال به سامانه شرکت سپرده‌گذاری و تسویه وجوه (CSDR)، ارتباط با شبکه بانکی(Clearing Bank)، امکان اتصال مشتریان به سامانه ورود سفارش‌ها، ردیابی سفارش‌ها (Client Order Routing) و دریافت نتیجه اجرای سفارش به طور کاملا خود کار وجود دارد.

بدیهی است که معامله‌گرهای پراکنده در تالارهای شهرستان و مشتریان نیز از طریق اینترنت می‌توانند در یک محیط امن با OMS شرکت کارگزاری ارتباط داشته باشند.

همچنین ارتباط با سایر سامانه‌های موجود در دفتر کارگزاری از طریق پروتکل‌های ارتباطی استاندارد مانند XML, FIX, ISO 15022, EXCEL می‌تواند برقرار شود.