نگاه جامعه شناختی به پدیده‌های اجتماعی از دید جامعه‌شناسان و متخصصان علوم اجتماعی به مثابه مطالعه علمی کنش و واکنش‌های درونی یک اجتماع صرف نظر از پیامدهای سلبی یا ایجابی آن است.

حسابداران نسل جدید آمال و انتخابات پیش رو

نگاه جامعه شناختی به پدیده‌های اجتماعی از دید جامعه‌شناسان و متخصصان علوم اجتماعی به مثابه مطالعه علمی کنش و واکنش‌های درونی یک اجتماع صرف نظر از پیامدهای سلبی یا ایجابی آن است.

وجود ‌ گروه‌های صنفی یا غیر صنفی و تشکل حرفه‌ای بنام جامعه حسابداران رسمی که پیامد تلاش نسل‌های گذشته متخصصین حرفه تا رسیدن به مرحله تصویب قوانین و قانونی شدن فعالیت آنان بوده است عرصه فعالیت جدید و نیروی نوینی را ایجاد کرده که از هر لحاظ با دنیای پس از آن متفاوت و ناسازگار است.

این دنیای نوین و نیروهای نوینی که به مدد علوم و تکنولوژی پا به عرصه نهاده در پی یافتن نظم نوینی در مناسبات پیش رو در حرفه می‌باشد. شکل‌گیری این دنیای جدید به‌عنوان جزئی از کل جامعه ایران متاثر از روند تغییرات اجتماعی و قابل بحث و بررسی در قالب ابزاری‌های آن می‌باشد.

اگر بپذیریم که وجود‌ گروه‌بندی نمودی از وجود منافع متمایز و بعضا متضاد در انتخاب‌کنندگان و انتخاب‌شوندگان است و این طبقه‌بندی و تمییز در کلیه جوامع و گروه‌های موجود یک جامعه و در در عرصه‌های انتخاباتی وجود دارد به ضرس قاطع می‌توان طبقه‌بندی مشخصی در بین اعضای جامعه حسابداران رسمی نیز ترسیم نمود. شناخت‌ گروه‌های موجود و منافع و دلمشغولی‌های هر طبقه معیاری را در اختیار خواهد گذاشت تا بر اساس آن بتوان‌ گروه‌های تاثیر‌گذار بر تحولات آتی حرفه و متمایل به اهداف بلند‌مدت را از سایرین تشخیص و درجه شناخت را ارتقا بخشید.

نگاهی به انتخابات گذشته جامعه و روند فعالیت‌های صورت‌گرفته پس از تاسیس جامعه و تفکیک اعضاء شناخت سطحی از ترکیب انتخاب‌کنندگان ارائه خواهد داد که عموما در بیشتر بحث و بررسی‌ها، مبنای طبقه‌بندی قرار می‌گیرد. طبقه‌بندی‌هایی از قبیل شاغل و غیرشاغل، شاغل در سازمان حسابرسی و شاغل در موسسات ملموس‌ترین طبقه‌بندی است که تاکنون در مورد اعضای جامعه حسابداران رسمی صورت‌گرفته است. اما به نظر می‌رسد در واقع آنچه می‌تواند مبنای یک طبقه‌بندی صحیح قرار گیرد شناخت علایق و دلبستگی‌ها و باورهای مدیریتی اعضا و به ویژه انتخاب‌شوندگان و بررسی منافع متمایز و بعضا متضاد آنان باشد که تاثیری اساسی بر کارآیی و اثر‌بخشی عملکرد آنان خواهد داشت. این طبقه‌بندی الزاما باید علاوه بر توجه به وجود منافع بالقوه، خاستگاه و پیشینه فکری و بستر تجربی اعضا را نیز مد نظر قرار دهد. از دیدگاه مولفه‌های انگیزشی، طبقه‌بندی همواره باید جامع و مانع بوده در برگیرنده معانی غیرقابل تعریف نباشد. مواردی از قبیل:

1 - نیت‌های جاه‌طلبانه و کسب شهرت و موقعیت اجتماعی که منافع مادی نیز پیامد آن خواهد بود 2- دفاع قانونی از حقوق و منافع خود و اعضا با این انگیزه که تاکنون از حقوق اعضا دفاع کافی صورت نگرفته 3- دفاع از منافع سازمان متبوع خود با انگیزه اجرای برنامه‌های سازمانی 4-داشتن حس همدردی اجتماعی و نیت خیرخواهانه برای ورود به عرصه تصمیم‌گیری و تاثیر‌گذاری و اعتلای حرفه 5- هرچند می‌توان با نگاهی موشکافانه‌تر مولفه‌های متقن‌تری نیز به این لیست اضافه کرد، لکن در هر صورت از این منظر انتخاب‌شوندگان قابل طبقه‌بندی در یکی از مولفه‌های انگیزشی مورد نظر خواهند بود. در عین حال این طبقه‌بندی در نهایت نسبی بوده و برخی افراد می‌توانند در چارچوب یک یا چند مولفه طبقه‌بندی شوند.

از لحاظ روان‌شناسی مدیریت عوامل متعددی بر کارآیی و اثر‌بخشی مدیران تاثیر‌گذار خواهد بود، سوابق شغلی، سوابق مدیریتی، باورهای مدیریتی (توجه به تئوری‌های موجود مدیریت) و مولفه‌های انگیزشی فوق ا ز جمله این موارد می‌باشد. تاثیر این عوامل در کارآیی و اثربخشی مدیریت که در تحقیقات متعدد مدیریتی به اثبات رسیده است چراغ راهی خواهد بود برای انتخاب‌کنندگان که توجه کافی به این مقولات داشته باشند.

صرفا نگاه شاغل یا غیرشاغل، تجربه حسابرسی و غیر‌حسابرسی یا عضویت در شوراهای عالی دوران گذشته شاید نتواند مبنایی منطقی برای تصمیم‌گیری باشد. شناخت صحیح و دقیق از انگیزش و خاستگاه فکری انتخاب‌شوندگان احتمالا طیف یکسان فکری را در ترکیب شورای عالی بوجود خواهد آورد. این انسجام انجام تصمیم‌گیری‌های اساسی و تاثیر‌گذار را تسهیل خواهد بخشید. آمال حسابداران رسمی و کلیه حسابداران به عبارتی قشر حسابداران این کشور رسیدن این حرفه به جایگاه شایسته و بایسته خود در جامعه است.آنجا که حسابداران در مصادر تصمیم‌گیری و قانونگذاری نقش پررنگ و مثمرثمری داشته باشند. آنجا که نظم بخش مالی فعالیت‌های اقتصادی صرفا به این‌ گروه محول شود و یگانه سردمدار اعتبار بخشی به اطلاعات مالی نزد عموم و خواص جامعه حسابداران شناخته شوند. جایگاهی که به نظر تا دستیابی به آن فاصله زیادی وجود دارد و این امر میسر نخواهد بود مگر با نگرش علمی و کارشناسی به تمامی موضوعات و به ویژه انتخاباتی که حسابداران این مرزو‌بوم گام‌های اولیه تمرین آن را بر می‌دارند. گام‌هایی که اگر بلغزند آمال چندین ساله‌ای را به باد خواهند داد. گام‌هایی که اگر نتوانند چشم‌انداز ‌گریز از دامن دولتی شدن را تثبیت کنند، یقینا مفهوم واقعی استقلال را به مسلخ خواهند برد. ان‌شاءالله که این عرصه‌ها همواره برای اعتلای حرفه میمنت و میمون باشند.