شما ممکن است با اصطلاح برنامه ریزی مالی جدیدا برخورد نموده باشید ومتعجب از اینکه این عبارت به چه معنا است خودتان در حال برنامه ریزی وانجام آن باشید. ولی در عین حال مسیر شروع آنرا نمی دآنید وممکن است در این حین احساس نیاز به یک مشاور را در وجود خود احساس نمائید.

موضوع مقاله :برنامه ریزی مالی

کلمات کلیدی:برنامه ریزی مالی, مدیریت امور مالی,مدیریت مالی,بودجه ریزی مالی, بودجه شخصی,برنامه مالی فردی وشخصی, برنامه ریزی آینده, برنامه ریزی دوران باز نشستگی, فرایند برنامه ریزی مالی,مشاور مالی,مشاور برنامه ریزی مالی,برنامه ریز دارایی وبدهی,ترازنامه مالی,ترازنامه,تراز,سود وزیان,وضعیت مالی

شما ممکن است با اصطلاح برنامه ریزی مالی جدیدا برخورد نموده باشید ومتعجب از اینکه این عبارت به چه معنا است خودتان در حال برنامه ریزی وانجام آن باشید. ولی در عین حال مسیر شروع آنرا نمی دآنید وممکن است در این حین احساس نیاز به یک مشاور را در وجود خود احساس نمائید.

برنامه ریزی مالی چیست؟

برنامه ریزی مالی فرایند رسیدن به اهداف زندگی از طریق مدیریت صحیح امور مالی شخصی می باشد. اهداف زندگی می تواند شامل خرید منزل، پس انداز برای آموزش فرزندان ویابرنامه ریزی جهت دوران باز نشستگی باشد. فرایند برنامه ریزی مالی ،همچنان که توسط( CFP) تشریح شده است، شامل شش مرحله است که به فرد در ایجاد تصویر بزرگ برای فهم اینکه از لحاظ مالی در کجا قرار دارد کمک می کند. استفاده از این شش مرحله می تواند، بدون توجه به اینکه در کجای راه هستید، به آنچه که نیازمند رسیدن به آن هستید واعمالی که نیاز است تا بدان وسیله به آن دست یابید کمک می نماید.

فرایند کار شامل جمع اوری اطلاعات مالی مربوط تعریف اهداف زندگی، بررسی وضعیت مالی جاری تان وتدوین استراتژی برای چگونگی رسیدن به اهدافتان با توجه به شرایط جاری وطرحهای آتی تان می باشد.

مزایای برنامه ریزی مالی:

برنامه  ریزی مالی به تصمیمات شما جهت ومعنی می بخشند .این امر در فهم اینکه چگونه تصمیمات مالی شما در حال حاضر کلیه جنبه های مالی دیگرتان را متاثر می کند یاری می رساند. به عنوان نمونه خرید گونه ای از محصولات سرمایه گذاری می تواند به شما در پرداخت اصل وبهره اوراق قرضه رهنی شما کمک کند ویا اینکه دوره بازنشستگی شما را به نحو قابل ملا حظه ای تحت تاثیر قرار دهد. با نگاه به هر تصمیم مالی به عنوان بخشی از یک کل شما می توانید تاثیرات کوتاه وبلند مدت آنرا بر زندگی تان بسنجید. علاوه بر این به آسانی می توانید با تغییرات زندگی خود را منطبق نموده ودر این راه اطمینآن خاطر بیشتری از اینکه اهدافتان در مسیر واقعی خود دارند بدست آورید.

آیابرنامه ریزی مالی را خود شخص نیز می تواند انجام دهد ؟

مواردی نظیر بسته های نرم افزاری امور مالی، روزنامه، کتابهای خود راهنما و... می تواند شما را دربرنامه ریزی امور مالی شخصی تان کمک کند ،هر چند ممکن است شما به استفاده از خدمات حر فه ای یک مشاوره مالی  نیز نیاز پیدا کنید اگر:

-          شما در آن زمینه تخصص ودانش مورد نیاز را نداشته باشید. برای نمونه یک برنامه ریز می تواند شما را در ارزیابی سطح رسک در پرتفوی سرمایه گذاری تان ویا تعدیل برنامه باز نشستگی تان به دلیل تغییرات در شرایط خانواده کمک کنید.

-           شما ممکن است نیاز به مشاور در خصوص برنامه مالی ای که خود آنراتدارک دیده اید داشته باشید.

-           شما ممکن است به دلیل نبود زمان کافی از یک مشاور در این زمینه استفاده کنید.

-           شما ممکن است نیازی فوری به مشاوره به دلیل بروز حوادث غیر مترقبه داشته باشید.

-           شما ممکن است به منظور بهبود وضعیت مالی به هم ریخته فعلی تآن نیاز به یک مشاور ه مالی داشته باشید اما نمی دانید از کجا شروع کنید.

برنامه  ریز مالی چه کسی است؟

برنامه  ریز مالی شخصی است که از فرایند برنامه ریزی مالی چگونگی رسیدن به اهداف زندگی وشکل دادن به آن کمک می کند. برنامه  ریز می تواند تصویر بزرگی از موقعیت مالی تان به شما ارایه نموده وپیشنهادت مناسب بر نامه ریزی مالی راارایه نماید. برنامه  ریزان  مالی می تواند تمام نیازهای شما شامل بودجه بندی وپس انداز، مالیات، سرمایه گذاری، بیمه ومزایای دوران باز نشستگی را پوشش دهند . یک برنامه  ریز مالی ممکن است در خصوص یک مورد خاص، اما در غالب زمینه کلی وضعیت جاری شما، مشاوره هایی را رایه نماید. داشتن تصویر بزرگ از اهداف برنامه ریزی مالی، می تواند یک بر نامه ریز مالی را، در کنار سایر برنامه  ریزان مالی ای که در حال حاضر مشغول مشاوره دادن به شما هستند، برای توجه وتمرکز بر موارد خاصی از فرایند برنامه ریزی مالی تان در کنار سایرمشاورین داشته باشید.

چه افرادی به عنوان مشاور مالی می توانند به شما یاری رسان باشند؟

برنامه  ریزان مالی علاوه بر فراهم آوردن خدمات برنامه ریزی عمومی ممکن است به عنوان مشاورین سرمایه گذاری یا ارایه دهنده خدمات بیمه ای یا ناشر انتشار اوراق بهادار بر اساس مجوز های صادره از سازمانهای مرتبط به فعالیت مشغول باشند. برخی از آنها ممکن است از خدمات سایر برنامه  ریزان مالی، برای برنامه ریزی بهینه آنچه که شما به دنبال آن هستید، نیز استفاده نمایند. برنامه  ریزان مالی که دارای آموزش وتجربه کاری کافی در فیلد کاری خود باشند می توانند در امر برنامه ریزی مالی شما کمک شایان توجهی را ارایه کنند.

ممکن است در مواردی برنامه  ریز مالی شما را به برنامه  ریز دیگری که دارای تخصص خاص در موردی که شما به مشاوره نیاز دارید ارجاع دهد وبر این اساس میزانی حق الزحمه از بابت ارجاع کار به برنامه  ریز ارجاع دهنده تعلق می گیرد. اگر مشاور ارجاع گیرنده نتواند به شخص معرفی شده کمک ومشاوره مناسبی ارایه نماید بایستی آن فرد را به مشاور دیگری که توانایی ارایه خدمات مورد نیاز را دارد ارجاع دهند. به هر جهت مشاورین بایستی رفتار مناسب حرفه ای را در کار خود مد نظر داشته وبا صداقت وعدم جانبداری وبا بیطرفی کامل نسبت به امر مشاوره برنامه ریزی مالی اقدام نمایند. افرادی که در ذیل به عنوان آمده اند به عنوان  مشاورین برنامه  ریزی  مالی می توانند به شما  در کسب توفیق اهداف برنامه ریزی مالی تان کمک نمایند.

حسابداران:

حسابداران شما را در خصوص موضوعات مالیاتی کمک می کنند ومی توانند اظهار نامه مالیاتی شما را برای ارایه به حوزه مالیاتی مربوطه شما تنظیم وتهیه نمایند. تمامی حسابدارانی که به عنوان حسابدار رسمی (مستقل) به فعالیت مشغولند بایستی توسط ایالتی(منظور ایالتهای امریکا ست) که در آن خدمت ارایه می نمایند مورد تایید قرار گرفته باشند.

برنامه  ریز املاک ودارایی ها:

برنامه  ریز املاک شما را با مشاوره هایی در خصوص مالیات بر املاک ودارایی ها ویا سایرموارد مرتبط بابرنامه ریزی اموال وتدوین استراتژی مناسب برای مدیریت دارئیهاتان در زمان مناسب به شما کمک میکنند. در این خصوص، وکلا، حسابداران، کارگزاران بیمه یا بانکداران امین نیز ممکن است شما را در امربرنامه ریزی املاک وداراییهاشما را یاری رسانند.

برنامه  ریز مالی:

بسیاری از برنامه  ریزان مالی دارای مدارک تایید شده " برنامه  ریز رسمی" " مشاور خبره مالی" ویا"متخصص امور مالی شخصی" رادارا می باشند. این برنامه  ریزان در امر برنامه ریزی مناسب مالی شما را کمک می کنند.

کارگزار بیمه:

نمایندگی های بیمه توسط دولت مرکزی  یا ایالتهای که برای فروش محصولات  بیمه، نظیر بیمه عمر، اموال، سوانح و... مجوز انجام فعالیت داشته وبه فعالیت بیمه ای مشغول هستند. بسیاری از نمایندگی ها وشرکتهای بیمه تحت نام بیمه گر زندگی خبره به فعالیت مشغولند. برنامه  ریزان مالی ممکن است به شما محصولات بیمه ای ، در صورتی که به عنوان نماینده بیمه عمل می کنند، نیز ارایه نمایند.

مشاور سرمایه گذاری:

شخصی که به عنوان مشاور بورس واوراق بهادار کار می کند بایستی به عنوان یک مشاور سرمایه گذاری صلاحیتدار توسط کمیسیون بورس اوراق بهادار ویا نمایند گی های بورس در استانها وایالتهای مربوطه،  بسته به میزان مبلغی که مدیریت آنرا به عهده می گیرند،  ثبت شوند. از آنجا که برنامه  ریزان مالی اغلب مردم را در مورد سرمایه گذاریهای مبتنی بر اوراق بهادار مورد مشاوره قرار میدهند، بسیاری از آنها به عنوان مشاوران سرمایه گذاری دارای مجوز و به ثبت رسیده اند. مشاوران مالی نمی توانند محصولات اوراق بهادار را بدون داشتن مجوز فروش، در اوراق بهادار به فروش رسانند. به همین جهت، شما بایستی از یک نماینده دارای مجوز خرید وفروش اوراق بهادار نظیر یک کارگزار سهام استفاده نمائید.

کارگزار سهام وبورس:

کارگزاران سهام توسط بورس مرکزی یا ایالتی که در آن به خرید وفروش محصولات اوراق بهادار نظیر سهام واوراق قرضه مشغول فعالیت هستند مجوزفعالیت داده  می شوند. آنها عموما بر اساس میزان معاملات خرید وفروش انجام گرفته برای مشتریان کمیسیونی را اخذ می نمایند. کارگزاران بایستی تحت نام شرکتی که عضو اتحادیه ملی کارگزاران بورس اوراق بهادار است (NASD) فعالیت نموده وامتحانات کارگزاری بورس اوراق بهادار را گذرانده باشند.

مطمئن شوید که ایا مشاوره برنامه ریزی مالی می گیرید یا خیر؟

دولت برنامه  ریزان مالی را به عنوان برنامه  ریز وبه صورت مجزا تحت پوشش  قانون در نیاورده است.در عوض آنها را بسته به نوع خدمتی که ارایه می دهند تحت حاکمیت قانون در آورده است. به عنوان مثال برنامه  ریز مالی ای که معاملات اوراق بهادار انجام می دهد ویا در خصوص مسایل بازار سرمایه مشاوره می دهد در غالب کارگزار یا مشاور سرمایه گذاری تحت پوشش قانون قرا گرفته است. نتیجتا، اصطلاح برنامه  ریز مالی ممکن است توسط برخی از مشاوران مالی به صورت نادرستی مورد استفاده قرار گیرد. برای اطمینان از اینکه شما مشاوره برنامه ریزی مالی می گیرید یا خیر  یک مشاور مالی بایستی شش مرحله ای که در ذیل آمده است پیروی کند.

1-تعریف وتبیین رابطه برنامه  ریز –صاحبکار:

برنامه  ریز مالی بایستی به طور واضحی خدماتی را که فراهم می اورد تشریح ومستند نماید. همچنین بایستی تعهدات ومسولیتهای طرفین در این خصوص مشخص شده وچگونگی پرداخت حق الزحمه وزمان آن نیز معین گردد. طول مدت رابطه وپایان آن وچگونگی اتخاذ تصمیمات نیز از موارد دیگری است که نیاز است در قرارداد ذکر شود.

2-جمع آوری اطلاعات صاحبکار شامل اهداف:

برنامه  ریز مالی بایستی اطلاعاتی در مورد وضعیت مالی صاحبکار جمع آوری و از وی اخذ نماید. شما وبرنامه  ریز بایستی به طورمتقابل اهداف شخصی ومالی را تعریف وتعیین نمائید، چهارچوب زمانی برای رسیدن به نتایج را مورد بحث وبررسی قرار دهید واگر مربوط تلقی شود، چگونگی احساس خود ر در مورد ریسک وعدم اطمینان حاصله از آن بیان نمائید. برنامه  ریز مالی بایستی تمامی مدارک مورد نیازقبل از اینکه به شما مشاوره بدهد را فراهم آورد.

3-تحلیل وارزیابی وضعیت مالی خودتان:

برنامه  ریز مالی بایستی اطلاعات شما را برای ارزیابی وضعیت فعلی تان ارزیابی وتحلیل نماید وسپس فعالیتهای مورد نیاز برای رسیدن به اهدافتان را معین نماید. این ارزیابی بسته به نوع خدماتی که شما خواهان آن هستید می تواند شامل دارایی، بدهی ، جریان وجوه، پوشش بیمه ای جاری سرمایه گذاری یا استراتژی مالیاتی شما باشد.

4-ارائه وبسط پیشنهادات برنامه ریزی مالی وشقوق آن:

برنامه  ریز مالی باید پیشنهادات برنامه ریزی مالی را بر اساس اطلاعاتی که شما فراهم آورد ه اید ارایه دهد.این  پیشنهادات بایستی توسط شما مرور شود تا فهم شما را در آن خصوص افزایش داده و بتواند شما را دراخذ تصمیمات آگاهانه یاری دهد. برنامه  ریز همچنین بایستی به نگرانی های شما توجه نموده وپیشنهاداتش را با توجه به آن تعدیل واصلاح نماید.

5-اجرایی کردن پیشنهادات برنامه ریزی مالی :

شما وبرنامه  ریز بایستی بر چگونگی اجرایی وعملی کردن پیشنهادت وشیوه اجرایی آن موافقت داشته باشید. برنامه  ریز ممکن است خودش پیشنهادات را اجرا کند یا به عنوان یک مربی ومشاور عمل نموده وهماهنگی کل فرایند را، با شما وسایر متخصصین نظیر وکلا وکارکزاران، به عهده داشته باشد.

6-نظارت بر پیشنهادات برنامه  ریز مالی:

شما وبرنامه  ریز بایستی در خصوص اینکه چه کسی به شما در رسیدن به اهداف کمکتان می کند توافق داشته باشید. اگر برنامه  ریز مسول کل فرایند مذکور است بایستی گزارشات دوره ای از کار انجام یافته خود را به شما ارایه کند تا بر آن اساس وضعیت جاریتان  مورد  بررسی قرارگرفته ودر صورت نیاز پیشنهاد اصلاح وتعد یل لازم ارایه شود.

در مواجه بابرنامه ریزی مالی چگونه باید عمل کرد:

1-قابل اندازه گیری بودن اهداف تعریف شده.

2- ارزیابی وفهم اثراتی که تصمیم مالی شما بر سایر مسایل مالی می گذارد.

3-ارزیابی از برنامه مالی(شامل مجدد وادواری).

4-شروع از همین امروز.برنامه ریزی مالی برای دوران پیری شما صرفا نیست.

5-شروع برنامه ریزی مالی با هر مبلغ( وسع مالی آنچنانی لازم نیست وضرورت ندارد  که ثروتمند باشید تا به آن نیاز پیدا کنید)

6-کنترل برنامه ریزی مالی در اختیار خود شماست بنابراین بایستی مسوولیت انجام یا عدم انجام آنرا بپذ یرید.

7-به تصویر بزرگ توجه داشته باشید.برنامه ریزی مالی امری فرا تر ازبرنامه ریزی برای دوران بازنشستگی است.

8-برنامه ریزی مالی را با سرمایه گذاری اشتباه نگیرید.

9-انتظارات نامعقول در خصوص برنامه ریزی مالی یا کسب بازده بالا در خصوص سر مایه گذاریها نداشته باشید.

10-منتظر این نباشید تا یک بحران مالی سبب شود به سمت برنامه ریزی مالی کشیده شوید.

چگونه اطمینان می یابید که برنامه ریزی مالی به نفع شما عمل می کند:

شما خود نقطه اصلی فرایند برنامه ریزی مالی هستید، بنابراین نتایجی که شما با ارتباط برقرار کردن با یک مشاور مالی می برید با مسوولیت مشترک طرفین انجام می شود.برای کسب بهترین نتیجه از فرایند مذکورلازم است موارد ذیل را مورد توجه قرارگیرد.

اهداف دارای قابلیت اندازه گیری تعریف نمائید:

-          اهداف وزمان رسیدن به آن باید مشخص باشد. برای مثال به جای گفتن این کلمه که می خواهید در زمان بازنشستگی" آسوده خاطر وراحت باشید"  یا اینکه می خواهید فرزندانتان به مدرسه "خوبی " بروند لازم است به صورت کمی این اصطلاحات تعریف شوند. مثلا خوب جنبه های مختلفی دارد که ممکن است یکی ازآنها ا نسبت به بقیه از اهمیت بالایی برخوردا رباشد که لازم است آن جنبه(ها) به صورت کمی در آیند. بدین ترتیب رسیدن به اهداف را امکان پذیر می نماید.

-          اثر هر یک از تصمیمات مالی را درک کنید:

-          هر تصمیم مالی که شما می گیرید می تواند سایر حوزه های زندگی شما را متاثر کند. برای مثال یک تصمیم مالی نتایج مالیاتی ممکن است به همراه داشته باشد که برای طرحهای اموال ودارایی شما به صرفه نباشد ویا تصمیم در خصوص آموزش فرزندانتان ممکن است چگونگی وزمان اهداف بازنشستگی شما را متاثر کند. به خاطر داشته باشیم که تمام تصمیمات مالی با هم مرتبط هستند واز یکدیگر متاثر می شوند.

-          از وضعیت مالی خودتان به صورت ادواری ارزیابی مجدد داشته باشید:

-          برنامه  ریزی مالی یک فرایند پویا است .اهداف مالی شما ممکن است در طول زمان به علت تغییرات در شیوه زندگی یا سایر شرایط نظیر توارث، ازدواج، تولد، خرید منزل ویا تغییر وضعیت شغلی تغییر کند. تجدید ونگاه دوباره به برنامه مالی ریخته شده  در گذ رزمان به منظورانعکاس  تغییرات رخ داده  به نحوی که بتواند شما را همگام با اهداف بلند مدت برنامه ریزی شده پیش ببرد از ضروریات تلقی می شود.

-           

-          برنامه  ریزی را در هر زمان ممکن که می توانید شروع کنید:

برنامه ریزی مالی خود را به تاخیر نیاندازید. افرادی که پس انداز یا سرمایه گذاری اندکی را در زمانهای آغازین شروع می کنند از آنهایی که بعد ها آنرا انجام می دهند از وضعیت بهتری برخوردارخواهند بود. مشابه این، با بهبود عادات  خوب برنامه ریزی مالی  نظیر پس انداز، بودجه بندی ، سرمایه گذاری وبررسی منظم وسیستماتیک امور مالی تان در اوایل زندگی، شما برای برخورد با تغییرات زندگی ومقابله با موارد اضطراری از آمادگی بهتری برخوردار خواهید بود.

-          انتظارات منطقی داشتن:

برنامه ریزی مالی روشی عام برای مدیریت امور مالی شما برای رسیدن به اهداف زندگی تان می باشد. این عمل نمی تواند وضعیت شما را یک شبه تغییر دهد بلکه فرایندی مداوم به طول دوره زندگی شماست. به خاطر داشته باشید که رویداد ها ورای کنترل شما هستند. مواردی نظیر نرخ تورم، تغییرات در قیمت سهام، نرخهای بهره ،انقلا بات، جنگ ومسایل سیاسی و.. نتایج برنامه ریزی مالی شما را به شدت متاثرمی کنند وبنابراین همواره بایستی گوش به زنگ چنین رخدادهایی باشید.

-          این را بدانید که دربرنامه ریزی مالی شما نیز مسول هستید:

اگر شما با یک برنامه  ریز مالی کار می کنید مطمئن باشید که فرایند برنامه ریزی مالی را به خوبی می فهمد وبه آنچه که یک برنامه  ریز مالی باید انجام دهد آگاه است. لازم است برنامه  ریز را با تمامی اطلاعاتی که در مورد وضعیت مالی تان وجود دارد آشنا سازید. همچنین لازم است سوالاتی  در خصوص پیشنهاداتی که به شما ارایه شده است از وی بپرسید وسعی نمائید نقش یک تصمیم گیرنده آگاه وفعال را بازی نمائید.