آیا تا به‌حال، این سوال برای شما پیش آمده است که مجموع ثروت در اختیار خانوارهای جهان چقدر است و چگونه این ثروت، بین کشورها و انواع دارایی‌ها توزیع شده است؟ گزارش ثروت جهانی که به تازگی توسط کردیت سوئیس منتشر شده است، پاسخی به این سوال است.

گزارشی از ثروت جهانی

براساس این گزارش، مجموع ثروت خانوارها در سال 2009، در حدود 200 تریلیون دلار تخمین زده می‌شود که از این مقدار، 50 تریلیون دلار یا 25 درصد آن د ر اختیار خانوارهای آمریکایی و 32 درصد دیگر آن در اختیار خانوارهای اروپایی است. بر اساس این برآورد، به‌رغم تحولات صورت گرفته در اقتصاد جهانی، هنوز هم حدود 80 درصد از ثروت جهانی در اختیار کشورهای ثروتمند است که این رقم، 4 برابر بیشتر از سهم آنها از محصول ناخالص داخلی است. دلیل اصلی انباشت این حجم از ثروت در کشورهای ثروتمند، توسعه یافتگی بازار سرمایه و فضای کسب‌و‌کار در این کشورها است که امکان می‌دهد منابع مالی در اختیار خانوارها، به شکل سرمایه وارد بازار شده و خلق ارزش کند. بررسی ترکیب ثروت خانوارها در کشورهای توسعه یافته هم موید این ادعا است. بر اساس برآوردهای انجام شده، بخش عمده‌ای از ثروت خانوارها در این کشورها (35 درصد) به شکل اوراق بهادار نگهداری می‌شود که بسیار بیشتر از سهم سپرده‌های بانکی، برنامه‌های بیمه‌ای و سایر اشکال ثروت است. از سوی دیگر، سهم مناطق کم درآمد، یعنی آسیا، آمریکای لاتین و اروپای شرقی از این ثروت، فقط 13 درصد است که به دلیل عدم توسعه یافتگی بازار مالی، بیشتر به‌صورت سپرده بانکی (68 درصد) نگهداری می‌شود. هر چند این ترکیب از سال 2001 با تغییرات اساسی روبه‌رو بوده است. برای نمونه، در سال 2001، حدود 75 درصد ثروت خانوارهای آسیایی، به‌صورت سپرده بانکی نگهداری می‌شده است، در حالی‌که این نسبت در سال 2009 به کمتر از 50 درصد رسیده است و در مقابل سهم اوراق بهادار از ثروت خانوارها، افزایش یافته است که دلیل آن توسعه بازار مالی در این کشورها بوده است.
همین روند، در منطقه آمریکای لاتین و اروپای شرقی هم قابل مشاهده است، به‌گونه‌ای که با گذشت زمان و به‌رغم تسلط سپرده‌های بانکی، سهم اوراق قرضه و سهام از ثروت خانوارها با رشد قابل توجهی همراه بوده است که این عامل، باعث رشد تا 12 برابری ارزش بازار بورس‌ها در بعضی از این کشورها شده است.
اما در مورد ایران، قصه اندکی متفاوت است. بررسی آمارها نشان می‌دهد که به‌رغم رشد قابل‌ملاحظه بازار سرمایه در 5 سال‌ اخیر، هنوز بخش عمده‌ای از ثروت مردم به شکل سپرده بانکی نگهداری می‌شود.
هرچند در دو سال گذشته، این نسبت به نفع بازار سرمایه کاهش یافته است. برای نمونه نسبت سپرده بانکی به ارزش بازار بورس تهران در سال 1387 بیش از 7/2 برابر بوده است که بیشتر از میانگین آسیا در سال 2009 (دو برابر) است.