کشور تونس یا مصر بخش عظیمی از اقتصاد جهان را تشکیل نمی دهند اما ناآرامی های اخیر در این دو کشور و همچنین چند کشور عربی دیگر نگرانی هایی را در سراسر بازارهای جهان ایجاد کرده و کارشناسان از این هراس دارند که اگر این بحران های سیاسی در کل جهان عر

تاثیر ناآرامی های کشورهای عربی بر اقتصاد جهان   

کشور تونس یا مصر بخش عظیمی از اقتصاد جهان را تشکیل نمی دهند اما ناآرامی های اخیر در این دو کشور و همچنین چند کشور عربی دیگر نگرانی هایی را در سراسر بازارهای جهان ایجاد کرده و کارشناسان از این هراس دارند که اگر این بحران های سیاسی در کل جهان عرب گسترش یابد، اقتصاد متزلزل جهان ممکن است دیگر به طور کامل فلج شود و اقتصاد کشورها با لطمات جبران ناپذیری مواجه شوند.

به گزارش الف به نقل از روزنامه "لس آنجلس تایمز" و هفته نامه "تایم"، ناآرامی ها در چند کشور عربی در حالی رو به گسترش است و ممکن است بر شرایط اقتصاد جهان تاثیر بگذارد که بحران اقتصادی در دنیا هنوز به طور کامل پایان نیافته است. به گفته کارشناسان، ناآرامی ها در کشورهای عربی شوکی به بازارهای مالی و تجاری جهان وارد کرده به طوریکه این ناآرامی ها در بهای نفت و گاز تاثیر گذاشته است. برای نمونه بهای نفت خام تگزاس اینترمیدیت اخیرا به بشکه ای 92.19 دلار رسید که بین 2.58 تا 3.2 درصد افزایش قیمت داشته و بالاترین قیمت از اکتبر 2008 محسوب می شود. بهای نفت در کل جهان حدود هشت درصد افزایش قیمت داشته است. در بازار بورس لندن نیز اخیرا بهای نفت برنت 101.1 دلار در هر بشکه دادو ستد شد که 1.59 درصد افزایش قیمت داشته است. این اولین مرتبه از سال 2008 بوده که بهای نفت برنت فراتر از 100 دلار رفته است.

بحران های سیاسی در کشورهای عربی گمانه زنی ها را در مورد افزایش بهای نفت و گاز در بازارهای جهانی ایجاد کرده و به نظر می رسد این گمانه زنی ها تاثیر خود را گذاشته است. بدون تردید این ناآرامی ها در افزایش تورم، تاخیر در رشد اقتصادی کشورها و همچنین حرکت اقتصاد جهان برای بهبود کامل از بحران مالی تاثیر می گذارد. تحلیل گران معتقدند که به دنبال افزایش بهای نفت که عامل اصلی آن بروز ناآرامی ها در جهان عرب بوده، بهای گازوئیل نیز افزایش می یابد. تاثیر منفی ناآرامی های اخیر در چند کشور عربی در روند اقتصاد آمریکا و اروپا مشهود است و نگرانی بدتر این است که بحران های سیاسی در جهان عرب به کشورهای حوزه خلیج فارس نیز کشیده شود که به دنبال آن بهای نفت به طور سرسام آوری افزایش می یابد و اقتصاد جهان بار دیگر با رکود شدیدتر روبرو خواهد شد.

مصر به عنوان یک بازیگر در جهان نفت نقش کوچکی ایفا می کند با این حال یکی از بزرگترین محل ترانزیت نفت جهان را در کانال سوئز در کنترل خود دارد. روزانه حدود سه میلیون بشکه نفت (حدود 3.6 درصد از تولیدات نفت خام جهان) از کانال سوئز می گذرد. هنوز هیچ اختلالی در مورد ترانزیت نفت از کانال سوئز گزارش نشده اما با افزایش ناآرامی ها در مصر مطمئنا در روند ترانزیت نفت در کانال سوئز نیز مشکلاتی ایجاد خواهد شد. "فاضل غیت" یک کارشناس امور نفت و گاز گفت: اگر ناآرامی ها به عربستان کشیده شود و یا در تراتزیت نفت در جهان اختلال ایجاد شود، بهای نفت در هر بشکه می تواند به 150 دلار در هر بشکه برسد. "بروس بولاک" مدیر اجرایی موسسه مالگیر نیز این را تایید کرد که ناآرامی های اخیر با گسترش در یکسری کشورهای دیگر در اقتصاد جهان تاثیر منفی خواهد داشت. در این مقطع زمانی تحلیل گران گسترش رکود در سراسر اقتصاد جهان به دلیل ناآرامی ها در جهان عرب را پیش بینی نمی کنند اما هشدار داده اند گسترش این بحران های سیاسی در کشورهایی همچون عربستان و کویت می تواند اقتصاد جهان را با رکود جدیدی روبرو کند. "جیسون ترنرت" یک عضو موسسه تحقیقاتی پترسون در این رابطه تصریح کرد: در حال حاضر چشم انداز اقتصاد جهان در مقایسه با یکسال گذشته بهتر شده اما بنیان های اقتصاد جهان متزلزل است و یک شوک بزرگ ممکن است آن را با بحران جدید روبرو کند.

بروز ناآرامی ها در جهان عرب روند سرمایه گذاری ها در کشورهای عربی را نیز در مخاطره قرار داده است. تا زمانیکه این ناآرامی ها ادامه یابد، کشورها در راستای خرید نفت بیشتر گام برمی دارند و عملا بهای نفت به شدت افزایش می یابد. بحران های سیاسی در کشورهای عربی بدون شک پیامدهای کوتاه و درازمدتی در اقتصاد کشورهای منطقه و جهان خواهد داشت. بحران های اخیر در جهان عرب این نکته را برای سرمایه گذاران و تحلیل گران به همراه داشته که کل جهان عرب دیگر از آن ثبات سیاسی سابق برخوردار نیست و این موضوع چشم انداز بهبودی شرایط اقتصاد جهان را در شک و تردید قرار می دهد."محمد العرفان" یک کارشناس امور اقتصادی جهان می گوید: درست است که ناآرامی های اخیر در یکسری کشورهایی رخ داده که اقتصادشان در جهان مهم نیست اما این ناآرامی ها به طور غیرمستقیم در چرخه اقتصاد منطقه تاثیر گذار بوده است. برای نمونه نقش مصر در خاورمیانه مهم به شمار می رود. این کشور از لحاظ استراتژیک و ژئوپلتیکی در منطقه بازیگر مهمی است و نمی توان تاثیر ناآرامی ها در این کشور را در اقتصاد خاورمیانه انکار کرد.

مهمترین موردی که ناآرامی ها در جهان عرب می تواند بر آن تاثیر گذار باشد، بهای نفت است. مصر یک تولیدکننده مهم نفت و یا عضو اُپک نیست اما اختلال در روند ترانزیت نفت در کانال سوئز می تواند باعث افزایش چشمگیر نفت شود. افزایش ناگهانی بهای نفت نیز مشکلات جدیدی را برای اقتصاد جهان ایجاد می کند. افزایش بهای نفت فشار زیادی را بر کشورهایی همچون چین و هند وارد می کند؛ کشورهایی که در حال حاضر با چالش تورم دست و پنجه نرم می کنند. ناآرامی ها در تونس، مصر و چند کشور عربی دیگر پیامدهای اقتصادی و مالی مهمی به همراه خواهد داشت. حدود دو سوم از ذخایر نفت جهان و تقریبا نیمی از ذخایر گاز جهان در خاورمیانه قرار دارد و گسترش این ناآرامی ها در خاورمیانه می تواند باعث افزایش چشمگیر نفت و گاز در جهان و به دنبال آن پیامدهای ناگواری برای اقتصاد بیمار دنیا داشته باشد. از پنج رکود اقتصادی گذشته در جهان عامل سه رکود بحران های ژئوپلتیکی در خاورمیانه بوده که باعث افزایش چشمگیر بهای نفت شد. اگر بهای نفت به طور چشمگیری افزایش یابد، اقتصاد کشورهای صنعتی نیز با چالش های بیشتری مواجه می شوند و ممکن است دوباره رکود اقتصادی گریبانگیر آنها شود. گسترش این ناآرامی می تواند در رشد اقتصادی کشور ها نیز تاثیر منفی داشته باشد. با توجه به اینکه اقتصاد جهان اکنون با فعالیتهای سیاسی رابطه تنگاتنگی دارد، افزایش ناآرامی ها در جهان عرب می تواند بار دیگر اقتصاد جهان را با رکود سال 2007 روبرو کند.