هدف ازنوشتن این مقاله طریقه حسابداری مالیات برارزش افزوده است

تهیه وتنظیم مهدی خوران[email protected]

نحوه محاسبه وحسابداری مالیات برارزش افزوده

هدف ازنوشتن این مقاله طریقه حسابداری مالیات برارزش افزوده است امابرای روشن ترشدن موضوع به تعریف اجمالی آن می پردازیم:

مالیات ارزش  افزوده:

مالیات از منابع مهم درآمد دولتها است. ثبات و تداوم وصول مالیات موجب ثبات در برنامه ریزی دولت برای ارائه خدمات مورد نیاز کشور در 
.زمینه های گوناگون میشود

تغییر و تحول در اقتصاد کشور و در نتیجه تغییر در نحوه تولید و توزیع ثروت و درآمد، مستلزم بازنگری و تجدید نظر در انواع مالیاتها و نحوه وصول آنهاست. اجرای مالیات بر ارزش افزوده در بیش از 120 کشور جهان نشان دهنده مقبولیت و کارایی این نظام در فراهم کردن یک منبع درآمد قابل اتکا و مطمئن برای دولتهاست. اجرای این مالیات با نرخ ثابت و یکسان از یکسو پیش بینی میزان درآمد دولت و در نتیجه امکان برنامه ریزی بهتر را فراهم مینماید و از سوی دیگر، دوره های کوتاه مدت وصول آن، تداوم تأمین تقدینگی خزانه دولت را تضمین میکند.

مالیات بر ارزش افزوده نه تنها مالیات نسبتا ساده ای است بلکه رایجترین مالیات در دنیای امروز نیز محسوب میشود. لذا قبل از هر موضوعی باید دید تعریف ارزش افزوده و مالیات بر ارزش افزوده چیست. از دیدگاه اقتصادی، ارزش افزوده مابه التفاوت ارزش ستانده و ارزش داده است. اما در تدوین قانون, به لحاظ ارائه نگرش مطلوب اجرایی, این تعریف بر اساس استانداردهای حسابداری و با تکیه بر روش صورتحساب ارائه میگردد. بر این اساس، ارزش افزوده را تفاوت بین ارزش کالاها و خدمات عرضه شده با ارزش کالاها و خدمات خریداری شده یک شخص در یک دوره معین تعریف میکنند.با توجه به تعریف مذکور، مالیات بر ارزش افزوده نوعی مالیات چند مرحله ای است که در مراحل مختلف زنجیره تولید  و یا خدمات ارائه شده اخذ میگردد. این مالیات در واقع نوعی مالیات بر فروش چند مرحله ای است که خرید کالاها و خدمات واسطه ای را از پرداخت مالیات معاف میکند.

شیوه اجراونحوه حسابداری مالیات برارزش افزوده

در سیستم مالیات بر ارزش افزوده، هر فروشنده در هنگام فروش کالا و خدمات، مالیات متعلقه را بر صورتحساب افزوده و آن را همراه با قیمت کالا و خدمات از مشتری دریافت می نماید. اولین فروشنده، مالیات را یکجا به دولت پرداخت کرده و درمراحل بعدی، هر فروشنده تنها مابه التفاوت مالیات (مالیات دریافتی پس از کسر مالیاتی که خود قبلاً پرداخت نموده) را به حساب سازمان امور مالیاتی واریز می کند. این عمل بر اساس لایحه پیشنهادی طی یک دوره سه ماهه انجام می گیرد.

نکته1:مطابق تبصره 2 ماده 117 قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه نرخ مالیات برارزش افزوده کالا و خدمات عمومی در سال 1392 شش درصدمیباشدکه3.6درصد آن مالیات و2.4 آن عوارض می‌باشد

نکته2:درفاکتورفروش مبلغ مالیات وعوارض بایدجداگانه درج شودوازقیمت کالا تفکیک باشد

نحوه حسابداری

یک مثال:

برای بهترمتوجه شدن موضوع به یک مثال توجه کنید.اگر یک شرکت تجاری اجناسی رااز شرکت عالی نسب خریداری کند که مبلغ کل فاکتورپس ازکسر تخفیف28.118.400ومبلغ کل مالیات وعوارض1.687.104برای حسابداری آن:

ابتدا دفترروزنامه

اگرکل فاکتوربه مبلغ35.000.000به فروش برسدارزش افزوده اینگونه محاسبه میشود

ابتدا دفترروزنامه

سپس محاسبه:

تهاتر مالیات بر ارزش افزوده فروش و مالیات بر ارزش افزوده خرید :

1.260.000-1.012262=247738

تهاتر عوارض فروش و عوارض خرید

840.000-674842=165.158

جمع بدهی قابل پرداخت دوره   

247.738+165.158=412.896

نکته: اگر در دوره مذکور فقط خرید صورت بگیرد، مبالغ پرداختی بابت مالیات و عوارض خرید بعنوان مطالبات از سازمان امور مالیاتی قابل استرداد است واگر در دوره مذکور فقط فروش صورت بگیرد،مبالغ دریافتی بابت مالیات و عوارض فروش باید به عنوان بدهی به سازمان امور مالیاتی پرداخت شود . 

جرائم عدم انجام تکالیف ویا تخلف از مقررات قانونی (به موجب ماده 22و23)

 مؤدیان مالیاتی در صورت انجام ندادن تکالیف مقرر در این قانون و یا در صورت تخلف از مقررات این قانون، علاوه بر پرداخت مالیات متعلق و جریمه تأخیر، مشمول جریمه‌ای به شرح زیر خواهندبود:
        1ـ عدم ثبت نام مؤدیان در مهلت مقرر معادل هفتاد و پنج درصد (75%) مالیات متعلق تا تاریخ ثبت‌نام یا شناسایی حسب مورد؛
        2ـ عدم صدور صورتجلسات معادل یک برابر مالیات متعلق؛
        3ـ عدم درج صحیح قیمت در صورتحساب معادل یک برابر مابه‌التفاوت مالیات متعلق؛
        4ـ عدم درج و تکمیل اطلاعات صورتحساب طبق نمونه اعلام شده معادل بیست و پنج درصد (25%) مالیات متعلق؛
        5 ـ عدم تسلیم اظهارنامه از تاریخ ثبت‌نام یا شناسایی به بعد حسب مورد، معادل پنجاه درصد (50%) مالیات متعلق؛
        6 ـ عدم ارائه دفاتر یا اسناد و مدارک حسب مورد معادل بیست و پنج درصد (25%) مالیات متعلق.
        ماده23ـ تأخیر در پرداخت مالیاتهای موضوع این قانون در مواعد مقرر، موجب تعلق جریمه‌ای به میزان دو درصد (2%) در ماه، نسبت به مالیات پرداخت نشده و مدت تأخیر خواهدبود

تهیه وتنظیم:مهدی خوران 29/5/92  خواهشمند نظرات خودرا درپایین صفحه یا[email protected]ارسال کنید