از «دریک» هخامنشی تا «ریال» وارداتی

منبع: تابناک تاریخ انتشار: 1390-01-23
نویسنده: مترجم:
چکیده:

حذف سه یا چهار صفر از پول ملی که وارد مرحله اجرایی می‌شود، بار دیگر پیشینه پول ایران را در میان کارشناسان و مردم بر سر زبان‌ها انداخته است.


از «دریک» هخامنشی تا «ریال» وارداتی حذف سه یا چهار صفر از پول ملی که وارد مرحله اجرایی می‌شود، بار دیگر پیشینه پول ایران را در میان کارشناسان و مردم بر سر زبان‌ها انداخته است. ریال که پول کنونی کشور است و به یک صد دینار تقسیم می‌شود، در تقسیمات فعلی پولی ارزش اندکی یافته است، به گونه‌ای که دینار از گردونه خارج شده و تومان که نامی غیررسمی است و از 10ریال تشکیل شده در زبان ها جا افتاده است. اگر صفرهای پول ملی برداشته شود، بار دیگر دینار وارد گردونه بازار خواهد شد که همین امر باعث شده کارشناسان و مردم در این مقطع پیشنهادهای جدیدی را برای پول ملی طرح کنند. از جمله این پیشنهادها، حذف سه یا چهار صفر و ترکیب ریال و دینار یا استفاده از تومان و ریال است که هر تومان به 10 واحد ریالی یا حتی صد واحد ریالی تقسیم شود. به هر حال در این مقطع می‌توان پایه جدیدی برای پول ملی تعریف کرد که از واژه‌های وارداتی یا حتی استعماری استفاده نشود. در این مقوله «دریک» مورد توجه بسیاری از مردم و حتی کارشناسان قرار گرفته است. انتظار می‌رود مقوله پول ملی به عنوان یک لایحه جدید در مجلس مورد بحث و بررسی قرار گیرد و هر آنچه مجلس بر اساس پیشنهادهای بانک مرکزی تصویب کرد تبدیل به نام و پایه پول ملی کشور شود تا بنا بر آن سکه‌های جدید ضرب و اسکناس‌های تازه نیز چاپ شود. لازم به یادآوری است، سکه که نقش بسیاری در معاملات روزانه مردم بازی می‌کند باید به گونه‌ای طراحی شود که تاحد ممکن جای اسکناس را در خرید و خدمات روزانه بگیرد، پس وزن آن بسیار مهم می‌شود. اسکناس نیز که با کارت‌های اعتباری جایگاه خود را تقریبا از دست داده است، در معاملات کلان هنوز می‌تواند نقشی بر عهده داشته باشد. آنچه گفته شد، بررسی‌های کارشناسانه برای پایه‌گذاری پول جدید ملی در کشور اهمیت زیادی دارد. به همین جهت، روزنامه «ملت ما» وظیفه خود دانسته است که به تاریخچه نام‌های پول‌ها و سکه‌های رایج کشور از زمان هخامنشیان تا دوران بعد از اسلام و تا امروز بپردازد تا خوانندگان بدانند ریال واژه‌ای اسپانیایی است که به رویال و سلطنت منسوب است، تومان واژه‌ای مغولی است و در طول تاریخ سکه به نام پادشاهان و فرمانروایان می‌زده‌اند، مانند سکه عباسی مربوط به شاه عباس اول یا نادری مربوط به دوره نادرشاه افشار و همچنین دریک در دوران هخامنشیان و شاهی در دوران ساسانیان. * * * ریال از واژه اسپانیایی و پرتغالی Real که به معنی شاهی یا سلطنتی است و معادل انگلیسی آن Royal (شاهنشاهی) است، وارد زبان فارسی و حتی برخی کشورهای عربی به عنوان پول رایج کشور شده است. گفتنی است، در قرون وسطی تا اوایل قرون جدید، یعنی از سال 1947 تا سال‌های پایان قرن نوزدهم در اسپانیا به نام پادشاه ضرب می‌شد. پرتغالی‌ها نیز همین نام را از اسپانیایی‌ها گرفته بودند و زمانی که کشتی‌های دو کشور اسپانیا و پرتغال با نیت استعمار کشورهای آسیا و آفریقا در دریاهای آزاد به راه افتادند، سکه‌های رایج در کشور خود را نیز به همراه داشتند و واژه رئال را که بعدا در زبان‌های فارسی و عربی ریال تلفظ می‌شد، با مصداق‌های آنکه سکه‌های ضرب شده در اسپانیا و پرتغال بود با خود همراه آوردند. برای نمونه، تا سال 1994 پول کشور برزیل نیز ریال بود که تلفظ محلی آن رییل بود. لازم به یادآوری است، هرچند ریال در داخل کشور ایران رواج داشت ولی از سال 1798 یعنی دوره سلطنت فتحعلیشاه قاجار به عنوان پول رسمی ممالک محروسه ایران شناخته شد و هر ریال 1250 دینار بود. در همین زمان تومان نیز که از زمان ایلخانان مغول در ایران رواج یافته بود، رواج داشت و البته هر تومان 10 هزار دینار بود که در کنار ریال، پول رایج کشور بود. پیش از رواج ریال در کشور در دوران پس از اسلام سکه به نام شاهان زده می‌شد که برای مثال سکه سلطان محمود غزنوی «محمودی»، سکه شاه عباس اول «عباسی» و سکه نادرشاه افشار «نادری» نام داشتند. همین طور سایر سلاطین ایرانی سکه به نام خود می‌زدند. جالب توجه است که سکه زدن یکی از نشانه‌های استقلال به شمار می‌رفت. پیش از اسلام نیز سکه «دریک» در زمان هخامنشیان و سکه شاهی به عنوان پول ملی در زمان ساسانیان ضرب می‌شد. لازم به یادآوری است که «دریک» در سال 514 قبل از میلاد از زمان داریوش هخامنشی ضرب شد و یکی از معتبرترین پول‌های جهان به شمار می‌رفت. این سکه که امروز قدمت آن به 2525 سال می​رسد، بین 35/8 تا 42/8 گرم وزن داشت که در یک روی آن تصویر سرباز کماندار هخامنشی، در حالی که نشسته بود و تیر در چله کمان داشت دیده می‌شد، ولی روی دیگر تصویری نداشت، فرورفتگی‌های چهارگوشی در آن دیده می‌شد که جای نگهداری طلا روی سندان بود که هنگام کوفتن چکشی با تصویر کماندار فرو نلغزد. بعدها نیز نیم دریکی و یک‌چهارم دریکی نیز بر تعداد سکه‌های طلای دوران هخامنشی افزوده شد. در دوره ساسانیان نیز سکه شاهی یا شاپوری ضرب می‌شد که اعراب به آن دینار می‌گفتند. وزن سکه‌های مختلف بین 13 تا 22 گندم برآورد می‌شد و البته اتفاق مهمی که افتاد ضرب سکه‌های مختلف از طلا گرفته تا نقره و مس بود و این سکه‌ها در حدود 150 نقطه کشور با مجوز دولت مرکزی ضرب می‌شدند. در زمان ساسانیان سکه‌ها دارای دو رو شدند، در یک ‌رو عکس نیم تنه پادشاه با کلاهخود یا تاج و در روی دیگر تصویر دو موبد زرتشتی و یک آتشکده بود و روی سکه‌ها نام پادشاه و تاریخ نیز ضرب شده بود. این رویه در دوره امپراتوری ساسانی ادامه داشت. هرچند سکه‌های دوره‌های هخامنشی و ساسانی در اکتشافات کشورهای حوزه دریای مدیترانه، حوزه خلیج فارس و شمال آفریقا به و‌فور یافت شده است، ولی اکتشافات نشان داده این دو پول صرفنظر از جهانی بودن در میان سایر کشورها ارزش و اعتبار زیادی داشته‌اند و حتی سکه دریک هخامنشی از مهم‌ترین سکه‌های جهان قدیم بوده است. در زمان هخامنشیان هیچ کدام از ساتراب‌ها حق ضرب سکه طلا نداشتند و سکه‌های ضرب شده نظم و نسق زیادی داشت. عیار بسیار بالای سکه‌ها و تفاوت اندک وزن آنها از جمله ویژگی‌های سکه‌های دریک بود و گفتنی است که نام دریک نخستین نام بر جای مانده از سکه‌های ایرانی و حتی جهانی است که نمونه‌های آن را در بسیاری از موزه‌های معتبر جهان می‌توان یافت. شماری از ایران‌شناسان معتقد بودند که نام دریک از دارکوس یعنی داریوش گرفته شده ولی بیشتر آنان بر این عقیده‌اند که «دریک» در پارسی ‌باستان معنی «زر» داشته است. اما ریال که هم‌اکنون پول ملی کشور است، در زمان رضاشاه رسما پول ملی شد و به صورت سکه و اسکناس در تمام کشور رواج یافت. بعد از انقلاب اسلامی نیز همین پول با تغییراتی در نقش سکه‌ها و اسکناس‌ها پول رایج کشور جمهوری اسلامی ایران است. سکه طلای این دوره نیز بهار آزادی نامیده شد که پیش از انقلاب پهلوی نام داشت. با توجه به تاریخچه پول در ایران، باید گفت: تنها زمانی که از واژه‌ پارسی برای پول ملی استفاده شده، در دوران هخامنشی و ساسانی بوده است که واژه دوره ساسانیان منسوب به شاه بوده ولی واژه دوره هخامنشی معنی زر داشته و مصداق پول ملی کشور بوده است. گفتنی است که واژه ریال نیز چون به وسیله قدرت‌های استعماری آن زمان یعنی اسپانیایی‌ها و پرتغالی‌ها از طریق دریاهای آزاد به خلیج فارس راه یافته و وارد ایران شده است، دارای مفهومی استعماری است که انگلیس نیز به عنوان کشوری استعمارگر سعی در جا انداختن «لیره» در مقابل آن داشت و در مواردی برای جلوگیری از ریال، دینار را تقویت می‌کرد. به این دلیل است که پول رایج کنونی در منطقه ما ریال، دینار یا لیره است. می‌توان حدس زد پذیرش ریال در اواخر دوره قاجاریه و اوایل دوره پهلوی به دلیل مفهوم سلطنتی آن بوده است که در آغاز این مطلب به آن اشاره شد و در حال حاضر شایسته‌ترین کاندیدا برای پول ملی دریک است که از آغاز تاریخ مکتوب کشور ما ایران تاکنون بر جای مانده است. Bookmark and Share


ارسال محتوا به دوستان نظرات خود را در رازنامه ثبت کنید                به اشتراک گذاری محتوا در فیسبوک به اشتراک گذاری محتوا در گوگل پلاس به اشتراک گذاری محتوا در لینکدین به اشتراک گذاری محتوا در توی تر

مشخصات ثبت اطلاعات

مدیریت رازنامه

مدیریت رازنامه

تاریخ ثبت:
1390/01/25
بروزرسانی:
1390/01/25
آخرین مشاهده:
1403/01/09

نظرات و پیشنهادات


دریافت آخرین اطلاعات رازنامه
با ثبت پست الکترونیکی خود و یا دوستان خود همیشه از آخرین اطلاعات سایت آگاه شوید.

دریافت آخرین اطلاعات رازنامه

پرسش ها و پاسخ ها

    با عرض سلام و خسته نباشید در صورتی شرکتی به عنوان اسپانسر با ما مشغول فعالیت باشد از نظر اداره مالیاتی پول های واریزی از طرف اسپانسر به چه صورت شناسایی میشود ؟ آیا معاف از مالیات است؟

    علیرضا سربی Alirezasorbi
    علیرضا سربی Alirezasorbi  ( حسابداری ، حسابرسی ، قوانین پایانه ها و سامانه مودیان ، کار ، تامین اجتماعی ، مالیات ها ، تجارت و حسابداری بهای تمام شده )

    باسلام من کاردان دامپزشکم باشراکت مرغداری خریدیم مرغدار نمونه کشور شدم سرم کلاه گذاشتن مرغداری رو فروختن .میخوام کار شروع کنم نمیدونم چیکار باید بکنم.از مردم فراری شدم میترسم با هر کس کار کنم سرم کلاه

    علیرضا سربی Alirezasorbi
    علیرضا سربی Alirezasorbi  ( حسابداری ، حسابرسی ، قوانین پایانه ها و سامانه مودیان ، کار ، تامین اجتماعی ، مالیات ها ، تجارت و حسابداری بهای تمام شده )

    سلام،وقت بخیر زمانی که لیست تعدیل حقوق تهیه می گردد و حقوق و عیدی از مالیات معاف می گردند در سیستم حسابداری چطور باید مالیات حقوق را کسر کرد متشکرم

    احمد نورمحمدی
    احمد نورمحمدی  ( راهبری سیستم های حسابداری - مالیاتی مشاور مالی مالیاتی شرکت های دانش بنیان )

    سلام وقت بخیر من دوتا حساب دارم به نام پیش دریافت عوارض و ارزش فزوده و پیش پرداخت عوارض و ارزش افزود موقع پرداخت ارزش افزوده و عوارض چطوری سند بزنم و این که چرا تفاوت ارزش افزوده خرید من و ارزش ا

    مانوئیل یوحنائی
    مانوئیل یوحنائی ( حسابداری مالی و مالیاتی -حسابداری صنعتی - حسابرسی - حسابرسی داخلی  )

    سلام ، وقت بخیر نحوه سند زدن پرداختی بیمه تامین اجتماعی به چه صورته ؟ بدون این که تو لیست حقوق و دستمزد بیام ه صورت جداگانه چطوری ثبت بزنم؟

    احمد نورمحمدی
    احمد نورمحمدی  ( راهبری سیستم های حسابداری - مالیاتی مشاور مالی مالیاتی شرکت های دانش بنیان )

    سلام به مشاور محترم من تازه دیپلم در رشته حسابداری گرفته ام نمی دانم به تحصیل در دانشگاه ادامه دهم یا خیر ؟ با توجه به اینکه بیکاری در مقطع دانش آموختگان عال زیاد است چه کنم ؟ لطفا" رهنمایی بفرمائید

    عیسی ذوقی
    عیسی ذوقی ( مشاور بازرگانی، مالی ومالیاتی  )

    سلام و وقت بخیر برای استارت آپ ها و کسب و کارهای الکترونیک آیا معافیت مالیاتی وجود دارد؟ در صورت تایید، نحوه استفاده از معافیت چگونه است؟

    علیرضا سربی Alirezasorbi
    علیرضا سربی Alirezasorbi  ( حسابداری ، حسابرسی ، قوانین پایانه ها و سامانه مودیان ، کار ، تامین اجتماعی ، مالیات ها ، تجارت و حسابداری بهای تمام شده )

    با سلام خدمت جنابعالی چنانچه پروانه بهره برداری کارگاه یا کارخانه ای که در شهرک صنعتی به نام فرد باشد ولی همین شخص مدیرعامل شرکتی باشد که در همان کارگاه مشغول تولید است و برای آن شرکت دفاتر قانونی تهی

    علیرضا سربی Alirezasorbi
    علیرضا سربی Alirezasorbi  ( حسابداری ، حسابرسی ، قوانین پایانه ها و سامانه مودیان ، کار ، تامین اجتماعی ، مالیات ها ، تجارت و حسابداری بهای تمام شده )

    سلام و وقت بخیر برای استارت آپ ها و کسب و کارهای الکترونیک آیا معافیت مالیاتی وجود دارد؟ در صورت تایید، نحوه استفاده از معافیت چگونه است؟

    علیرضا سربی Alirezasorbi
    علیرضا سربی Alirezasorbi  ( حسابداری ، حسابرسی ، قوانین پایانه ها و سامانه مودیان ، کار ، تامین اجتماعی ، مالیات ها ، تجارت و حسابداری بهای تمام شده )

    با سلام خدمت استاد محترم برای آموزش کارکنان در دوره آموزشی اکسل در حسابداری میخواستم ببینم چطوری باید با شما هماهنگی کنیم. با تشکر

    مهدی مقدسی
    مهدی مقدسی ( مشاوره مالی ،حسابداری و حسابرسی مالی و مالیاتی ،قانون مالیات های مستقیم. اکسل .قوانین بازار سرمایه، )